Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản số 5897/VPCP-NN về việc nghiên cứu thành lập sàn giao dịch quyền sử dụng đất gửi tới Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường và Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà.

Theo đó, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa có ý kiến chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng và các cơ quan liên quan nghiên cứu thành lập sàn giao dịch quyền sử dụng đất. Đồng thời, báo cáo Thủ tướng trước ngày 15/8/2023.

Giao Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường thực hiện nhiệm vụ nêu trên.

Việc thành lập sàn giao dịch quyền sử dụng đất nhằm thể chế hóa Nghị quyết 18 của Hội nghị Trung ương 5, khóa XIII về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao.

Trước đó, phát biểu kết luận tại Hội nghị trực tuyến đánh giá kết quả thực hiện Nghị quyết số 33/NQ-CP và đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho thị trường bất động sản ngày 3/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng yêu cầu cần thúc đẩy nhanh sự ra đời của các sàn giao dịch bất động sản để phát huy khả năng tự điều chỉnh của thị trường, hạn chế việc can thiệp hành chính.

Liên quan đến việc lập sàn giao dịch quyền sử dụng đất, chuyên gia kinh tế, TS. Đinh Trọng Thịnh cho rằng, khi triển khai phát triển sàn giao dịch quyền sử dụng đất, Chính phủ có thể muốn có những quy định đầy đủ, cụ thể, rõ ràng hơn các điều kiện, yếu tố có liên quan đến hoạt động mua bán quyền sử dụng đất được luật hoá cao hơn nhằm mang lại lợi ích cho các bên.

Theo TS. Đinh Trọng Thịnh, từ trước đến nay, việc mua bán quyền sử dụng đất vẫn diễn ra trên thị trường, sàn bất động sản. Quyền sử dụng đất đã được quy định trong Luật Đất đai. Việc mua bán cũng được quy định trong các luật liên quan. Tuy nhiên, thực tế còn có những khó khăn. Đặc biệt trong việc xử lý tài sản gắn liền với quyền sử dụng đất.

“Có thể thấy rằng, một trong những khó khăn lớn nhất trong việc xử lý các tài sản đảm bảo của các tổ chức tài chính tín dụng thời gian qua là xử lý tài sản đảm bảo có liên quan đến quyền sử dụng đất. Cho nên việc thành lập sàn giao dịch quyền sử dụng đất là tốt, góp phần mua bán quyền sử dụng đất cụ thể rõ ràng, công khai minh bạch và hiệu quả cao hơn”, ông Thịnh chia sẻ trên Báo Tiền Phong.

Đồng thời, TS. Đinh Trọng Thịnh cho rằng cần làm rõ là cơ chế vận hành của sàn như thế nào? Ai sẽ giám sát? Các chủ thể tham gia cũng cần phải được quy định cụ thể rõ ràng…

Trước đây, việc giao dịch bất động sản trên thị trường chủ yếu thông qua các công ty môi giới (sàn giao dịch tư nhân), tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, những đơn vị này là tác nhân đẩy giá nhà. Các sàn môi giới hiện nay đa số cũng chỉ tập trung giới thiệu và bán một vài dự án, song thường không công khai đầy đủ thông tin, đặc biệt là pháp lý của bất động sản đó. Vì thế, Luật Kinh doanh Bất động sản sửa đổi cũng đang dự kiến áp dụng trở lại điều kiện bán bất động sản hình thành trong tương lai bắt buộc phải qua sàn môi giới gây ra nhiều ý kiến trái chiều.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc cơ quan quản lý vận hành sàn giao dịch quyền sử dụng đất có thể giúp minh bạch hóa thông tin, khiến thị trường ổn định. Trước đó, Nghị quyết Hội nghị lần thứ V Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII yêu cầu đẩy mạnh thương mại hóa quyền sử dụng đất, hoàn thiện các quy định liên quan đến bất động sản. Ngoài ra, cần có cơ chế đảm bảo thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, an toàn, bền vững, kiểm soát chặt chẽ, khắc phục tình trạng đầu cơ đất đai.