Hạn chế cho vay khi mua căn nhà thứ hai có thể tạo ra thách thức ngắn hạn với các ngân hàng
Sau đợt hạ lãi suất vừa qua, thị trường hiện kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang (FED) tiếp tục hạ lãi suất thêm 2 lần trong năm nay và 3 lần trong năm 2026, dù lạm phát vẫn đang tăng cao hơn đáng kể mức mục tiêu 2%. Một trong những lí do là thị trường lao động thực tế đang yếu hơn con số bề mặt, với tỷ lệ thất nghiệp chỉ 4,3%, khi số việc làm mới giảm mạnh và nhu cầu tuyển dụng thấp hơn số lượng người tìm việc. Điều này hàm chứa rủi ro tỷ lệ thất nghiệp sẽ tăng trong thời gian tới.
SGI Capital nhận định thị trường việc làm Mỹ suy yếu cộng với tác động giá tăng từ thuế quan đang khiến nhu cầu tiêu dùng và nhập khẩu tại nền kinh tế lớn nhất hành tinh yếu đi, ảnh hưởng tới các nước như Việt Nam.
Mặt khác, KKR nhận định trái phiếu chính phủ 10 năm của Mỹ được dự báo sẽ không giảm xuống dưới 4% trong một năm tới do kỳ vọng lạm phát và mức thâm hụt ngân sách rất cao của chính phủ Mỹ. Đây vẫn sẽ là yếu tố tạo áp lực lên chi phí vốn doanh nghiệp Mỹ cũng như toàn cầu và hạn chế dư địa cắt giảm lãi suất của các NHTW, vốn đã đi trước FED trong chu kỳ nới lỏng.
Cùng đó, đồng USD đang có xu tăng trở lại với chỉ số DXY vượt lên khỏi vùng nền đáy 96-98 sau khi FED chính thức hạ lãi suất. DXY, vốn được kỳ vọng sẽ suy yếu, nếu bất ngờ vượt qua mốc 100 có thể lại trở thành tâm điểm gây áp lực lên các đồng nội tệ cũng như dòng vốn tại các thị trường chứng khoán mới nổi.
Ở trong nước, tăng trưởng GDP quý III/2025 đạt 8,25%, mức cao của nhiều năm, là kết quả tích cực của hàng loạt chính sách hỗ trợ của Chính phủ khi kinh tế Việt Nam phải ứng phó với rủi ro thuế quan từ Mỹ; trong đó bao gồm việc duy trì lãi suất thấp và thúc đẩy tín dụng tăng trưởng nhanh (13,37% sau 9 tháng).
Tuy nhiên, việc huy động tăng chậm hơn tín dụng trong một thời gian dài do lãi suất thấp đã khiến nhiều ngân hàng phải dùng thị trường 2 để bù đắp thanh khoản. Hệ quả là lãi suất liên ngân hàng duy trì ở mặt bằng cao trong 3 tháng gần đây dù SBV đã bơm một lượng thanh khoản lớn qua OMO. Lợi suất trái phiếu chính phủ cũng tăng dần đang phản ánh nhu cầu vay của chính phủ và nền kinh tế đang bước vào giai đoạn mở rộng nhanh. Lãi suất liên ngân hàng và trái phiếu chính phủ luôn có độ nhạy và đi trước lãi suất huy động.
SGI Capital nhận định nếu tín dụng tiếp tục tăng trưởng ở mức 18-20% svck như hiện nay, mặt bằng lãi suất huy động của nhiều ngân hàng có thể sẽ sớm phải tăng lên để bù đắp thanh khoản thay vì phụ thuộc vào thị trường liên ngân hàng như hiện tại.

Lãi suất liên ngân hàng duy trì ở mặt bằng cao trong 3 tháng gần đây khi nhiều ngân hàng dùng thị trường 2 để bù đắp thanh khoản, nhận định của SGI Capital. Ảnh: SGI Capital.
Trong bối cảnh tín dụng tăng trưởng ấn tượng, SGI Capital cũng chỉ ra rằng các thị trường tài sản rủi ro như bất động sản và chứng khoán đang được hưởng lợi đầu tiên và cũng là nơi có tăng trưởng tín dụng nhanh nhất kể từ đầu năm. Nhóm phân tích cảnh báo về sức ép tỷ giá cũng như rủi ro hình thành bong bóng tài sản trong tương lai như một mặt trái của đẩy mạnh tín dụng.
Một số tín hiệu tích cực là trong thời gian gần đây, Thủ tướng Chính phủ đã nhiều lần bày tỏ quan ngại về giá bất động sản tăng quá cao không phù hợp với thu nhập của đa số hộ gia đình.
Hiện Bộ Xây dựng đang lấy ý kiến góp ý của 5 Bộ, ngành về nội dung dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về cơ chế kiểm soát, kiềm chế giá bất động sản. Một trong những đề xuất đáng chú ý là giải pháp hạn chế cho vay khi mua căn nhà thứ hai trở lên.
Tại báo cáo về nhà ở và thị trường BĐS quý II/2025 hồi cuối tháng 7, Bộ Xây dựng cũng đã đưa ra một loạt đề xuất trọng tâm nhằm chấn chỉnh hoạt động đầu cơ, tích trữ bất động sản gây nhiễu loạn thị trường; trong đó có đề xuất Bộ Tài chính đánh thuế với nhà đất bỏ hoang.
SGI Capital cho rằng nếu các chính sách này được thông qua sẽ rất tốt cho cân bằng vĩ mô dài hạn, hoạt động đầu cơ và bong bóng bất động sản sẽ được kiềm chế. Tuy nhiên, điều này cũng sẽ tạo ra thách thức ngắn hạn cho ngành BĐS và ngân hàng khi tín dụng BĐS là động lực tăng trưởng quan trọng.