Khi châu Âu tìm cách độc lập năng lượng với Nga, rủi ro tiềm ẩn vẫn quá lớn

Lê Thị Xuân Phương 07:14 | 10/05/2022 Doanh Nhân Việt Nam trên Doanh Nhân Việt Nam trên
Chia sẻ
Châu Âu đang tăng cường mua khí đốt với giá đặc biệt cao vì nhu cầu lấp đầy các cơ sở tích trữ trước khi mùa đông đến và nguy cơ Nga cắt nguồn cung xảy ra. 

Việc kho dự trữ khí đốt được lấp đầy nhanh hơn dự kiến​ là một tin tốt lành hiếm hoi với Liên minh châu Âu, khu vực vốn đang phải vật lộn với tình trạng giá năng lượng cao ngất ngưởng trong hơn 6 tháng nay. 

EU đang mua khí đốt tự nhiên với giá cao hơn do nhu cầu cấp bách phải lấp đầy các kho dự trữ trước khi mùa đông đến hoặc trước khi Nga cắt nguồn cung khí đốt do các nước nhập khẩu từ chối thanh toán bằng đồng ruble. 

Việc Nga gần đây tuyên bố khóa van khí đốt với Bulgaria và Ba Lan dường như đã buộc các quốc gia châu Âu phải thực hiện các hành động để đối phó với nguy cơ rơi vào tình cảnh tương tự. Đầu tháng này, nhu cầu nhập khí đốt từ Nga của châu Âu đã đạt mức cao nhất trong 5 tháng. Nhập khẩu khí hóa lỏng (LNG) cũng đang tăng mạnh.

Theo Reuters, vào đầu tháng 5, lượng khí đốt tồn kho ở EU và Anh đã tăng lên 380 TWh, dù vậy vẫn thấp hơn 18% so với mức trung bình 5 năm trước đại dịch. Với tốc độ tăng hiện nay, khí đốt tồn kho của khu vực có thể đạt 904 TWh vào ngày 1/10 khi mùa sưởi ấm bắt đầu. Tuy nhiên, tỷ lệ này chỉ đạt được nếu châu Âu có thể mua khí đốt từ các nguồn khác nhau trong đó có Nga. Điều này chỉ xảy ra nếu các nước châu Âu đồng ý thanh toán khí đốt của Nga bằng đồng ruble. 

Người tiêu dùng châu Âu vật lộn với giá cao

Các doanh nghiệp và người tiêu dùng trên khắp EU đang phải vật lộn với hóa đơn năng lượng cao chóng mặt. Các cơ sở kinh doanh ở một số nước như Bulgaria đang đứng trước bờ vực phá sản vì chi phí năng lượng quá cao.

Việc châu Âu phải mua khí đốt với giá cao để củng cố an ninh năng lượng đang làm dấy lên lo ngại về giá năng lượng khi đến tay người tiêu dùng. Trong khi đó, khả năng các chính phủ tìm cách bình ổn giá cho người dân là rất thấp. 

Thực tế là một lý do quan trọng khác khiến kho khí đốt dự trữ lấp đầy nhanh hơn bình thường là do sức tiêu thụ giảm khi giá cả tăng cao. Và đây không phải là điều tốt cho các nền kinh tế châu Âu.

Trước tình trạng đó, một số nơi đã kêu gọi người dân giảm tiêu thụ khí đốt. Một viện nghiên cứu của Đức trong tuần này đã kêu gọi hạn chế tiêu thụ khí đốt trong trường hợp Nga đình chỉ cung cấp cho nền kinh tế lớn nhất châu Âu.

Theo các nhà nghiên cứu từ EWI, nếu Nga ngừng dòng khí đốt ngay lập tức, EU - không bao gồm Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và Anh, sẽ cần phải cắt giảm tiêu thụ khí đốt 459 TWh trong mùa hè. Nhưng nếu khu vực này tìm cách duy trì kho khí đốt dự trữ ở mức 33% so với tổng công suất, thì mức cắt giảm tiêu thụ thậm chí sẽ lên tới 790 TWh.

Nói cách khác, ngay cả khi tìm cách thoát khỏi sự phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng từ Nga, EU vẫn sẽ phải dựa dẫm rất nhiều vào nước này trong lộ trình độc lập nguồn cung đó.

Đồng thời, quá trình này cũng khiến châu Âu phụ thuộc hơn vào khí tự nhiên hóa lỏng của Mỹ. Bằng chứng là châu Âu đã trở thành thị trường tiêu thụ lớn nhất LNG của Mỹ trong 5 tháng liên tiếp. Nhưng dung lượng LNG của Mỹ không phải là vô tận và sự phụ thuộc như vậy có thể trở thành một vấn đề lớn với châu Âu trong tương lai.