Vài năm gần đây, cứ mỗi khi Nhà nước hay địa phương có những động thái mới liên quan tới quy hoạch thì đều bị bị giới đầu cơ lợi dụng để tung tin, thổi giá đất tạo các cơn sốt đất ảo.

Minh chứng tiêu biểu kể đến việc điều chỉnh phê duyệt quy hoạch chung Khu kinh tế Vân Đồn, Cần Giờ, Phú Quốc. Mỗi lần địa phương đề xuất điều chỉnh và được Chính phủ phê duyệt thì bất động sản các khu vực này cũng điều chỉnh giá bán theo chiều hướng tăng cao hơn.

Trên khắp cả nước ngay từ đầu năm có thể kể đến những quy hoạch điển hình tác động đến thị trường bất động sản. Ví như Hà Nội dự kiến ban hành quy hoạch phân khu đô thị sông Hồng vào tháng 6/2021 nhưng chưa đầy 1 tuần, giá đất tại các khu vực ven sông Hồng đã tăng gấp 1,5 - 2 lần so với trước đó. Mặc dù quy hoạch này đã được đề xuất từ hơn 20 năm trước, và sau mỗi lần điều chỉnh ý tưởng quy hoạch, giá đất cũng được điều chỉnh theo.

Giới chuyên tin rằng những khu vực có quy hoạch trung dài hạn thì sốt đất xảy ra là do sự kỳ vọng của nhà đầu tư giá đất tăng theo cơ sở hạ tầng là hoàn toàn hợp lý. Tuy nhiên, nếu quy hoạch chưa công bố rõ ràng kết hợp với sự thay đổi điều chỉnh quy hoạch liên tục thì đó là cơ sở để giới đầu cơ tạo ra các cơn sốt ảo. 

KTS. Phạm Thanh Tùng, Hội Kiến trúc sư Việt Nam chỉ ra rằng vấn đề công khai quy hoạch cần được họp báo và thực hiện một cách nghiêm túc để định hướng thông tin cho người dân. Ông lấy ví dụ các trường hợp quy hoạch sân bay chỉ là dự kiến hoặc nằm trên bản thảo, khi quy hoạch chưa được công khai hoặc mới chỉ rò rỉ thông tin bắt đầu xuất hiện nhiều nhà đầu tư lừa đảo, căng biển, rao bán ngay cả ngay trên đất không phải của mình.

Ông dự báo sốt đất sẽ còn tiếp tục lặp lại nếu như các thông tin quy hoạch dự án không được rõ ràng minh bạch. Những thông tin mập mờ sẽ vô tình tạo điều kiện cho một số người đầu cơ, thổi giá nhằm kiếm lợi. Tình trạng này sẽ như căn bệnh không thể điều trị dứt điểm nếu như không có sự kiểm soát từ chính quyền địa phương, cơ quan Nhà nước. 

Trên thực tế, theo thông tin từ Bộ Xây dựng thì cho dù vào ngày 2/3 gửi các địa phương đề nghị UBND các tỉnh thành đăng tải thông tin hồ sơ quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị lên cổng thông tin điện tử về quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị thì theo Bộ, vẫn còn một số địa phương chưa thực hiện hoặc đăng tải với số lượng rất hạn chế.

Trước tình hình trên, Bộ Xây dựng đề nghị UBND các tỉnh thành phố tăng cường chỉ đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc tiếp tục thực hiện việc đăng tải các thông tin về quy hoạch.

Theo thống kê số đồ án trên toàn quốc đã đăng tải, toàn quốc hiện có 53 tỉnh, thành phố đã thực hiện việc đăng tải, với tổng số 1.087 hồ sơ đồ án quy hoạch. Đồng thời, có 10 địa phương chưa thực hiện việc đăng tải.

Bộ Xây dựng nêu tên một số địa phương chưa thực hiện đăng tải như Tuyên Quang, Hòa Bình, Phú Thọ, Hải Dương, Hà Nam, Bình Thuận, Gia Lai, Hậu Giang, Sóc Trăng... Bên cạnh đó nhiều địa phương đăng tải với số lượng rất hạn chế chỉ 1 hoặc vài đồ án quy hoạch.