Chứng khoán MBS dự báo trong giai đoạn 2025 - 2026, tiêu thụ nội địa toàn ngành thép tiếp tục tích cực khi ghi nhận tăng trưởng 7% so với cùng kỳ đạt mức 25 triệu tấn. Trong đó, tiêu thụ thép xây dựng tăng 8% so với cùng kỳ đạt mức 13 triệu tấn.

Động lực chính đến từ nhu cầu thép cho ngành xây lắp diễn ra tích cực trong bối cảnh nguồn cung bất động sản cải thiện và tăng cường giải ngân đầu tư công.

Bên cạnh đó, sản lượng HRC có thể tăng mạnh 20% nhờ nhà máy Dung Quất 2 đi vào vận hành đóng góp khoảng 5 triệu tấn HRC cho thị trường và thép Việt Nam gia tăng thị phần trong bối cảnh thép nhập khẩu bị áp thuế.

Sản lượng duy trì tăng trưởng có thể tác động tích cực tới giá thép trong giai đoạn 2025 - 2026, bên cạnh áp lực từ thép nhập khẩu suy giảm trong bối cảnh bị áp thuế.

Doanh nghiệp thép hưởng lợi từ nhu cầu nội địa và đầu tư công tăng tốc

Trong năm 2025, MBS dự báo, sản lượng xuất khẩu có thể giảm 35% so với cùng kỳ do là năm đầu tiên bị áp thuế và nhu cầu yếu tại các thị trường xuất khẩu (EU và Mỹ).

Sang năm 2026, do nhu cầu tiêu thụ tại EU, Mỹ chưa có tín hiệu phục hồi rõ ràng và tác động tiêu cực của thuế quan, đơn vị phân tích này dự báo sản lượng xuất khẩu có thể đi ngang và đạt mức 5,4 triệu tấn.

Giá xuất khẩu trong năm 2025 dự báo giảm khoảng 7% trong bối cảnh áp lực giảm giá từ EU và Mỹ hiện hữu. Sang năm 2026, theo dự báo từ WSA, giá thép tại Mỹ và EU có khả năng hồi phục nhẹ nhờ môi trường lãi suất thấp, MBS ước tính giá xuất khẩu có thể duy trì ổn định so với cùng kỳ.

Trong năm 2025, mặc dù sản lượng tăng trưởng tích cực nhờ nhu cầu phục hồi, tuy nhiên giá thép nội địa tiếp tục suy giảm so với cùng kỳ trong bối cảnh áp lực giảm giá đến từ thép Trung Quốc hiện hữu.

Tuy nhiên sang năm 2026, công ty chứng khoán này đánh giá nhờ các biện pháp đánh thuế chống bán phá giá, thép nội địa như HRC và tôn mạ tiếp tục gia tăng thị phần nội địa nhờ đó thị trường thép nội địa có thể giảm bớt áp lực tới từ thép nhập khẩu qua đó thép nội địa khả năng cao sẽ phục hồi kể từ 2026.

Theo dự báo, nhờ các chính sách phòng vệ và nhu cầu ở mức cao, thép xây dựng có thể phục hồi 7% so với cùng kỳ và HRC dự báo cải thiện 6% vào năm 2026.

Biên lợi nhuận tiếp tục cải thiện trong giai đoạn 2025 - 2026

Giá nguyên vật liệu than và quặng dự báo có thể duy trì ổn định trong vòng một năm tới nhờ nhu cầu nguyên vật liệu sản xuất thép dự báo giảm trong bối cảnh Trung Quốc tiếp tục thực hiện chính sách cắt giảm sản lượng thép khoảng 2% trong năm 2026 và nguồn cung ổn định tại Úc và Brazil. 

MBS dự báo giá than và quặng dự báo suy giảm trong năm 2025 trong bối cảnh nhu cầu nguyên vật liệu sản xuất thép trên thế giới suy yếu. Nhu cầu yếu như hiện nay có thể khiến giá than và quặng giảm lần lượt 5% và 4% so với cùng kỳ trong năm 2025.

Sang năm 2026, giá nguyên vật liệu có thể phục hồi nhẹ nhờ giá thép tích cực hơn, tuy nhiên mức độ tăng của than và quặng sẽ chỉ ở mức lần lượt 2% và 3% nhờ nguồn cung duy trì ổn định.

Trong năm 2025, giá nguyên vật liệu giảm mạnh hơn giá thép có thể cải thiện biên lợi nhuận gộp của toàn ngành lên mức 15,5% (tăng 1,5 điểm % so với cùng kỳ).

Nhìn sang 2026, biên lợi nhuận gộp có thể tiếp tục cải thiện 1 điểm % so với cùng kỳ nhờ mức tăng của giá thép cao hơn so với nguyên vật liệu.

Thép ray trở thành mảng tăng trưởng chiến lược

Bên cạnh hai dòng sản phẩm chính đến từ thép xây dựng và HRC, ngành thép được hưởng lợi trong bối cảnh phát triển mạng lưới đường sắt trở thành mục tiêu cốt lõi đối với tăng trưởng đầu tư công trong chu kì trung hạn 2026 - 2030. Do đó, MBS đánh giá, thép ray có thể được hưởng lợi nhờ nhu cầu tiêu thụ tăng trưởng tích cực.

Theo dự báo của Bộ Xây dựng, tổng nhu cầu thép ray đối với các dự án đường sắt cao tốc ở mức 28,7 triệu m ray thép (tương đương với khoảng 4 triệu tấn) bên cạnh các loại thép thanh khác nhằm phục vụ cho đường sắt cao tốc Bắc – Nam và đường sắt Hà Nội - Hải Phòng - Lào Cai và các tuyến đường sắt đô thị tại TP HCM. Lưu ý nhu cầu này có thể chưa bao gồm như án đường sắt Hà Nội - Quảng Ninh hay Bến Thành - Cần Giờ, do đó nhu cầu thực tế nếu triển khai các dự án trên có thể cao hơn.

Nhờ nhu cầu tiêu thụ khả quan trong giai đoạn 5 năm tới, đơn vị phân tích này nhìn nhận các doanh nghiệp có khả năng sản xuất thép ray như Hoà Phát hay VinMetal có thể được hưởng lợi nhờ bối cảnh này.

Cụ thể hơn, hiện nay Hoà Phát đang thực hiện xây dựng nhà máy thép ray với công suất 1 triệu tấn và dự kiến hoàn thành vào năm 2027. Do đó, Hoà Phát có thể được hưởng lợi nhờ nhu cầu tiêu thụ thép ray thuận lợi.

Bên cạnh đó, VinMetal cũng đang thực hiện triển khai quá trình sản xuất thép ray thông qua hợp tác với Pomina nhằm thực hiện mục tiêu 5 triệu tấn thép ray. Theo đánh giá của MBS, với tổng mức đầu tư 14.000 tỷ, nhà máy của VinMetal có thể nhập HRC và cán thay vì sản xuất khép kín như Hoà Phát. Nhà máy dự kiến có thể mất khoảng 1 năm triển khai và có thể đưa ra sản phẩm từ năm cuối 2026.