Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa có văn bản trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Thanh Hóa gửi tới trước Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, do Ban Dân nguyện chuyển đến.

Theo đó, cử tri tỉnh Thanh Hóa đề nghị NHNN chỉ đạo hệ thống ngân hàng tiết giảm chi phí hoạt động để tiếp tục phấn đấu giảm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ và đồng hành cùng doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn.

NHNN cho biết, nhiều chính sách về tiền tệ, tín dụng đã được ban hành và triển khai đồng bộ các chương trình, giải pháp tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, tiếp cận vốn. NHNN cũng đã điều chỉnh giảm liên tục 4 lần các mức lãi suất điều hành.

Qua đó, tiếp tục định hướng giảm mặt bằng  lãi suất cho vay của thị trường, tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp và người dân. Trần lãi suất cho vay ngắn hạn đối với một số lĩnh vực ưu tiên, trong đó có doanh nghiệp nhỏ và vừa, ở mức 4%/năm.

NHNN đã chỉ đạo tổ chức tín dụng đổi mới quy trình, đơn giản hóa thủ tục vay vốn, xây dựng các chương trình, gói tín dụng phù hợp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, nâng cao hiệu quả thẩm định, đánh giá mức độ tín nhiệm khách hàng vay. Từ đó, tăng cường khả năng cho vay không có bảo đảm bằng tài sản.

Đến cuối tháng 6/2023, lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân của các giao dịch phát sinh mới bằng Việt Nam đồng của ngân hàng thương mại giảm khoảng 1% so với cuối năm 2022. Các ngân hàng thương mại đã chủ động điều chỉnh và triển khai chương trình, gói tín dụng ưu đãi để giảm lãi suất cho vay với mức giảm khoảng 0,5-3% tùy đối tượng khách hàng đối với khoản vay mới.

"Các ngân hàng cam kết giảm lãi suất cho vay khoảng 0,2-2,5% trong 6 tháng cuối năm 2023, tùy đối tượng khách hàng và lĩnh vực. Với tác động của độ trễ chính sách và cam kết giảm lãi suất, dự kiến mặt bằng lãi suất cho vay đối với nền kinh tế sẽ tiếp tục giảm trong thời gian tới”, NHNN khẳng định.

Để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, NHNN cũng trình cấp có thẩm quyền triển khai chương trình tín dụng đặc thù đối với một số ngành, lĩnh vực với nhiều cơ chế ưu đãi về lãi suất, tài sản bảo đảm, cơ chế xử lý nợ đặc thù.

Đến cuối tháng 6/2023, dư nợ cho vay doanh nghiệp đạt trên 51% tổng dư nợ nền kinh tế. Trong đó, tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa (đa phần là doanh nghiệp tư nhân) đạt gần 2,3 triệu tỷ đồng, tăng gần 3,5% so với cuối năm 2022, chiếm 18,4% tổng dư nợ nền kinh tế.

Liên quan đến kiến nghị của cư tri TP Hà Nội liên quan đến hạn chế thế chấp bằng bất động sản, NHNN cũng đã có văn bản trả lời.

Theo đó, cử tri đề nghị NHNN nghiên cứu tạo lập các kênh thông thoáng nhưng có kiểm soát hợp lý để tạo nguồn vốn lưu động cho các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất hoạt động.

Cử tri TP Hà Nội cũng đề nghị cơ quan quản lý tiền tệ cho phép các doanh nghiệp và các cơ sở sản xuất được thế chấp bằng máy móc, sản phẩm đầu ra, đầu vào để hạn chế phải thế chấp bằng bất động sản.

Trả lời cử tri, NHNN cho biết theo quy định của pháp luật hiện hành về các biện pháp đảm bảo tiền vay, tổ chức tín dụng và khách hàng thỏa thuận về biện pháp bảo đảm trong hoạt động cấp tín dụng phù hợp với quy định.

Thực tế, tổ chức tín dụng đã và đang thực hiện nhiều biện pháp bảo đảm tiền vay với nhiều loại hình tài sản khác nhau, như ô tô, tài sản hình thành trong tương lai, hàng hóa luân chuyển, quyền đòi nợ, bất động sản...

Hoặc trường hợp cho vay không có tài sản bảo đảm trên cơ sở đánh giá phương án, dự án sản xuất kinh doanh hiệu quả, được ngân hàng đánh giá có khả năng tài chính để hoàn trả nợ vay đầy đủ, đúng hạn cả gốc và lãi.

Do đó, khách hàng có thể làm việc trực tiếp với tổ chức tín dụng cho vay để đề xuất cụ thể về tài sản đảm bảo của khoản vay, NHNN nhấn mạnh.