Dữ liệu do Bộ Tài chính công bố cho thấy, “tổng dư nợ công” đã tăng lên 34,001 nghìn tỷ USD vào ngày 29/12. Con số đó, còn được gọi là nợ quốc gia, là tổng số dư nợ vay của chính phủ liên bang Mỹ được tích lũy trong lịch sử đất nước.

Cột mốc quan trọng này xảy ra chỉ ba tháng sau khi nợ quốc gia của Mỹ vượt quá 33 nghìn tỷ USD, khi thâm hụt ngân sách chênh lệch giữa số tiền chính phủ chi tiêu và số tiền chính phủ nhận được từ thuế tăng vọt.

Maya MacGuineas, chủ tịch Ủy ban Ngân sách Liên bang có trách nhiệm, một cơ quan giám sát tài chính, gọi con số kỷ lục này là “một 'thành tích' thực sự đáng buồn".

Bà nói trong một tuyên bố hôm thứ Ba: “Mặc dù mức nợ của chúng ta là nguy hiểm cho cả nền kinh tế và an ninh quốc gia, nhưng nước Mỹ không thể ngừng vay mượn”.

Điều đáng lo ngại nữa là nợ quốc gia đang gia tăng trong thời điểm nền kinh tế tương đối mạnh và tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp, đây được coi là thời điểm tốt để kiềm chế thâm hụt liên bang. Chính phủ thường tăng cường chi tiêu trong thời kỳ kinh tế yếu kém và tỷ lệ thất nghiệp cao nhằm nỗ lực kích thích tăng trưởng.

Nợ quốc gia đã trở thành điểm tranh chấp lớn giữa Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ, làm trầm trọng thêm tình trạng bế tắc về ngân sách liên bang, có nguy cơ đóng cửa chính phủ định kỳ.

Khoản nợ của cả hai bên đã tăng vọt trong những năm gần đây. Đảng Cộng hòa cho rằng các chương trình chi tiêu liên bang do chính quyền Biden ủng hộ là quá đắt đỏ, còn Đảng Dân chủ cho rằng việc cắt giảm thuế do Đảng Cộng hòa hậu thuẫn vào năm 2017 đã làm giảm doanh thu. Các gói cứu trợ Covid-19 tốn kém của liên bang, được thông qua dưới thời chính quyền Trump và Biden, cũng góp phần làm gia tăng khoản nợ.

Người phát ngôn Nhà Trắng Michael Kikukawa cho biết số tiền tăng lên “được thúc đẩy chủ yếu bởi các khoản tặng quà lặp đi lặp lại của Đảng Cộng hòa nghiêng về các tập đoàn lớn và những người giàu có”, dẫn đến việc cắt giảm An sinh xã hội, Medicare và Medicaid, gây tổn hại cho những người Mỹ bình thường.

Kikukawa cho biết Tổng thống Joe Biden đã có kế hoạch giảm thâm hụt 2,5 nghìn tỷ USD bằng cách “bắt các tập đoàn lớn và giàu có đóng góp công bằng và cắt giảm chi tiêu lãng phí cho các lợi ích đặc biệt”, bao gồm cả các công ty dược phẩm và dầu mỏ lớn.

Bất kể ai là người có lỗi, nợ nần chồng chất và nguy cơ chính trị đều đã ảnh hưởng đến xếp hạng tín dụng của Mỹ. Fitch đã hạ xếp hạng nợ công của Mỹ xuống AA+ từ AAA vào tháng 8 năm ngoái; vào tháng 11, Moody's cảnh báo rằng họ cũng có thể loại bỏ xếp hạng AAA hoàn hảo cuối cùng của Mỹ.

Theo Bộ Tài chính, khoản nợ được tính vào trần nợ - giới hạn số tiền chính phủ được phép vay và cũng là nguồn thường xuyên dẫn đến nguy cơ chính trị - đã tăng lên 33,89 nghìn tỷ USD.

Gánh nặng nợ chính phủ ngày càng tăng ở Hoa Kỳ và các nơi khác đã trở thành nguyên nhân ngày càng gây lo ngại vì lãi suất tăng nhanh gần đây , khiến việc trả khoản nợ đó trở nên đắt đỏ hơn nhiều. Theo Bộ Tài chính, chi phí lãi ròng tăng 39% trong năm tài chính 2023, kết thúc vào ngày 30 tháng 9, so với năm trước. Và nó gần gấp đôi so với năm tài chính 2020.

Sự gia tăng chóng mặt trong các khoản thanh toán lãi - xuất phát từ cả sự gia tăng  nợ quốc gia  và  việc Cục Dự trữ Liên bang tăng lãi suất liên tục  - cũng khiến các nhà lập pháp ở cả hai đảng khó đạt được các ưu tiên tài chính của họ ở Đồi Capitol.

Theo Quỹ Peter G. Peterson, một nhóm lưỡng đảng của Mỹ ủng hộ trách nhiệm tài chính, chính phủ Mỹ chi 2 tỷ USD mỗi ngày chỉ riêng cho việc trả lãi nợ. Kho bạc dự kiến ​​​​sẽ vay thêm gần 1 nghìn tỷ USD vào cuối tháng 3.

Tổ chức này cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Ba: “Nợ cao và ngày càng tăng của Mỹ là vấn đề quan trọng vì nó  đe dọa tương lai kinh tế của chúng ta ”.

Nó lưu ý rằng trong vòng 10 năm, chính phủ liên bang sẽ chi nhiều hơn cho các khoản thanh toán lãi suất so với truyền thống dành cho nghiên cứu và phát triển, cơ sở hạ tầng và giáo dục cộng lại.