Năm 2023, Nhật Bản nằm trong top 2 thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam, chỉ sau Mỹ. Đây cũng là thị trường có mức giảm thấp nhất trong các quốc gia chính trong 11 tháng đầu năm.

Thời gian gần đây, các ngân hàng đã có nhiều nỗ lực nhằm hỗ trợ nguồn tín dụng lãi suất tốt cho doanh nghiệp thủy sản nói riêng và lĩnh vực xuất khẩu nói chung trên địa bàn tỉnh Nghệ An, nhưng vẫn còn những “rào cản” khiến cho khả năng hấp thụ vốn của các doanh nghiệp chưa đạt được như kỳ vọng.

Đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu cuối năm, sản xuất và thu hoạch các sản phẩm thủy sản trọng điểm trong tháng 11 tiếp tục gia tăng. Ngược lại, ngành chăn nuôi gặp khó khăn do giá lợn hơi thấp trong khi giá thức ăn chăn nuôi giảm chậm, dịch tả lợn châu Phi xuất hiện trở lại ở một số địa phương.

Trái ngược với nhóm mặt hàng thuỷ sản có giá trị cao như tôm chân trắng, tôm sú, cá ngừ, bạch tuộc,... loạt sản phẩm bình dân đang được thị trường xuất khẩu ưa chuộng trong bối cảnh lạm phát kéo dài.

Theo ước tính của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản Việt Nam (Vasep), hết tháng 8/2023, doanh số xuất khẩu thuỷ sản ước đạt gần 5,8 tỷ USD, thấp hơn gần 25% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, các mặt hàng chủ lực như tôm, cá tra, hải sản... đều ghi nhận mức giảm 2 con số.

Giá trị xuất khẩu thuỷ sản những tháng gần đây đã cao hơn những tháng đầu năm, báo hiệu thị trường xuất khẩu thuỷ sản bắt đầu tốt lên, có khả năng hồi phục vào quý III - IV/2023. Tuy nhiên, giá sản phẩm thủy sản hiện tại vẫn đang ở mức thấp, lợi nhuận không nhiều, người dân có tâm lý “treo ao” chờ tín hiệu của thị trường, dẫn đến nguy cơ các tháng cuối năm có thể thiếu nguyên liệu thuỷ sản phục vụ chế biến và xuất khẩu, ảnh hưởng đến mục tiêu kế hoạch tăng trưởng năm 2023.

Theo thống kê của Cục Nghề cá biển quốc gia Mỹ (NMFS), 5 tháng đầu năm nay, Mỹ nhập khẩu gần 1,3 triệu tấn thủy sản từ các nước, ít hơn 11% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó riêng nhập khẩu từ Việt Nam là 112,8 nghìn tấn, thấp hơn 19% so với cùng kỳ và chiếm 9% tỷ trọng của Mỹ.

Đà giảm xuất khẩu thuỷ sản vẫn chưa dứt do chịu ảnh hưởng bởi lạm phát và suy thoái kinh tế toàn cầu. Trong khi đó, Trung Quốc - Thị trường được đặt nhiều kỳ vọng nhất cũng chưa cho thấy sự khởi sắc.

Đã có dấu hiệu phục hồi của thị trường Mỹ trong tháng 5, khi giá cá tra xuất khẩu bình quân có xu hướng tăng và lạm phát của quốc gia này có dấu hiệu hạ nhiệt.

Doanh nghiệp thủy sản đang bị áp lực vì thị trường tiêu thụ lớn nhất là Mỹ đang lao dốc, tồn kho nhiều, lạm phát cao... Tuy nhiên, cơ hội là vẫn còn tại các thị trường ngách.