Người dân không mặn mà với việc gửi tiền ngân hàng

Theo số liệu của NHNN, tính đến cuối tháng 7 năm nay, tăng trưởng tiền gửi vào hệ thống các tổ chức tín dụng của dân cư chỉ là 2,97% (đạt 5,294 triệu tỷ đồng) và tăng trưởng của các tổ chức kinh tế là 4,25% so với đầu năm (đạt 5,085 triệu tỷ). Mức tăng trưởng này thấp hơn nhiều so với 7 tháng đầu năm 2020. Trong năm 2019 trước đó, tăng trưởng tiền gửi của 2 nhóm khách hàng này cũng lần lượt là 7,64% và 5,89% trong 7 tháng đầu năm.

Mức tăng trưởng tiền gửi của dân cư trong 7 tháng đầu năm nay cũng là mức tăng thấp nhất trong gần một thập niên trở lại đây.

Theo đại diện các ngân hàng, huy động vốn toàn hệ thống sẽ tăng khoảng 4,6% trong quý cuối năm nay và tăng 10,4% trong cả năm. Mức dự báo này cũng đã giảm giảm so với mức 11,9% mà các ngân hàng đưa ra tại kỳ điều tra trước.

Trong năm 2022, các ngân hàng kỳ vọng huy động vốn toàn hệ thống tăng 12,6%, cũng thấp hơn mức 13,7% của kỳ điều tra trước. Tuy nhu cầu gửi tiền của người dân và các tổ chức kinh tế giảm mạnh trong giai đoạn tháng 7-9, thanh khoản hệ thống ngân hàng giai đoạn này vẫn duy trì trạng thái tốt và dồi dào hơn quý II đối với cả tiền Đồng và ngoại tệ.

Ttrong quý III vừa qua, các nhà băng đã phải thực hiện giảm mạnh giá bình quân sản phẩm, dịch vụ (lãi suất biên và phí dịch vụ) với chỉ số cân bằng giảm từ âm 6,9% cuối quý II xuống âm 22,3%. Đây là mức giảm thấp nhất kể từ năm 2014 - thời điểm NHNN bắt đầu tiến hành các cuộc điều tra xu hướng kinh doanh hàng quý. Xu hướng này cũng được dự báo tiếp tục diễn ra trong quý IV và cả năm nay, trong đó, lãi suất biên sẽ giảm nhiều hơn mức giảm phí dịch vụ.

Dự báo trong quý cuối năm 2021 và cả năm 2022, thanh khoản hệ thống vẫn sẽ tiếp tục duy trì trạng thái tốt, hỗ trợ giảm thêm lãi suất cho vay.

Dự báo lãi suất quý IV giảm nhẹ, lợi nhuận không tăng

Theo báo cáo điều tra xu hướng kinh doanh của các tổ chức tín dụng (TCTD) quý IV/2021 do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thực hiện, lợi nhuận trước thuế cùng các kết quả hoạt động kinh doanh trong quý điều tra có chiều hướng “suy giảm” so với quý trước. Đây cũng là lần đầu tiên được đánh giá là “suy giảm” kể từ khi bắt đầu khảo sát vào năm 2014.

Theo đó, có 40,6% TCTD kỳ vọng kết quả hoạt động kinh doanh quý IV/2021 sẽ tăng trưởng so với quý III/2021. Gần 60% TCTD cho rằng kết quả kinh doanh quý IV sẽ không tăng so với quý III (41,6% TCTD kỳ vọng “không đổi” và 17,8% TCTD lo ngại kết quả hoạt động kinh doanh suy giảm).

Về năm 2021, có 83,7% TCTD kỳ vọng lợi nhuận trước thuế sẽ tăng trưởng dương, 3% kỳ vọng không đổi và 13,3% lo ngại lợi nhuận giảm. Con số kỳ vọng giảm cao hơn so với ghi nhận tại cuộc điều tra tháng 6 vừa qua (9,7%).

Ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19 trong hai quý vừa qua, các TCTD nhận định hai yếu tố là “điều kiện kinh doanh và tài chính của khách hàng” và “cầu của nền kinh tế đối với sản phẩm, dịch vụ” đã ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh trong quí III và cả năm 2021. Tuy nhiên, nhân tố đóng góp tích cực là “chính sách tín dụng, lãi suất và tỉ giá của NHNN”.

Bên cạnh đó, theo các TCTD, mặt bằng rủi ro tổng thể của các nhóm khách hàng đã tăng lên rõ rệt. Tỷ lệ TCTD nhận định rủi ro tổng thể “cao và khá cao” tiếp tục tăng từ mức 32,1% tại kỳ điều tra trước, lên mức 46,5% ở kỳ điều tra này. Đây cũng là mức cao nhất được ghi nhận kể từ khi NHNN khảo sát kể từ năm 2014. Trong quý III/2021, các TCTD cho biết đã thực hiện giảm mạnh giá bình quân sản phẩm, dịch vụ (lãi suất biên và phí dịch vụ) với chỉ số cân bằng giảm từ -6,9% cuối quý II/2021 xuống -22,3% (mức thấp nhất kể từ quý I/2014 - thời điểm NHNN bắt đầu tiến hành điều tra xu hướng kinh doanh định kỳ quý đến nay). Xu hướng này tiếp tục được dự kiến cho quý IV/2021 và cả năm 2021, trong đó, giảm lãi suất biên nhiều hơn giảm phí dịch vụ. Thanh khoản của hệ thống ngân hàng trong quý III/2021 duy trì ở trạng thái tốt và dồi dào hơn quý II/2021 đối với cả VNĐ và ngoại tệ. Dự báo trong quý IV/2021, năm 2021 và năm 2022, thanh khoản được kỳ vọng tiếp tục duy trì ở trạng thái tốt.

Mặt bằng lãi suất huy động - cho vay được các TCTD kỳ vọng tiếp tục điều chỉnh giảm nhẹ trong quý IV/2021 và giảm đáng kể tính đến cuối năm 2021 so với cuối năm 2020. Tuy nhiên, khác với kết quả điều tra tháng 6/2021, nợ xấu của hệ thống ngân hàng trong quý III/2021 được nhận định có chiều hướng “tăng nhẹ” so với quý trước. Các TCTD kỳ vọng tỷ lệ nợ xấu cũng sẽ “giảm nhẹ” trong quý IV và trở về mức ổn định tính đến cuối năm 2021, sau khi dịch Covid-19 được khống chế, nền kinh tế dần phục hồi.

Xem thêm: Thấy gì từ việc hàng loạt ngân hàng gia nhập “cuộc đua” tăng vốn?