Tiền số lao dốc có ảnh hưởng đến hệ thống tài chính?
Vào ngày 10/5, giá Bitcoin đã giảm xuống dưới 30.000 USD lần đầu tiên sau 10 tháng. Đến thời điểm ngày 13/5 (giờ Việt Nam), giá Bitcoin hiện vẫn giao dịch quanh 30.000 USD và chưa có dấu hiệu hồi lại.
Trong tháng qua, theo trang web dữ liệu CoinmarketCap, thị trường tiền điện tử nói chung đã mất gần 800 tỷ USD giá trị khi các nhà đầu tư băn khoăn về tác động khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) thắt chặt chính sách tiền tệ.
So với chu kỳ thắt chặt tiền tệ của FED hồi năm 2016, thị trường tiền điện tử hiện nay đã có quy mô lớn hơn nhiều, làm tăng mối lo ngại về tính liên kết của nó với phần còn lại của hệ thống tài chính.
Thị trường tiền điện tử lớn như thế nào?
Theo Coingecko, vào tháng 11/2021, giá Bitcoin, đồng tiền số giá trị lớn nhất, đạt mức cao nhất mọi thời đại là hơn 68.000 USD, kéo theo sự tăng giá của hàng loạt đồng tiền điện tử khác và đẩy giá trị của toàn thị trường tiền điện tử lên 3 nghìn tỷ USD. Đến 10/5, con số đó giảm một nửa xuống còn 1,51 nghìn tỷ USD. Trong đó, Bitcoin chiếm gần 600 tỷ USD vốn hóa thị trường, tiếp theo là Ethereum với 285 tỷ USD.
Mặc dù tiền điện tử đã có sự tăng trưởng bùng nổ trong những năm gần đây, quy mô thị trường đến nay vẫn còn tương đối nhỏ. Để so sánh, thị trường chứng khoán Mỹ có tổng trị giá lên tới 49 nghìn tỷ USD trong khi quy mô thị trường chứng khoán có thu nhập cố định của Mỹ ở mức 52,9 nghìn tỷ USD vào cuối năm 2021, theo số liệu của Hiệp hội thị trường tài chính và ngành chứng khoán.
Ai sở hữu và giao dịch tiền điện tử?
Tiền điện tử ban đầu được giao dịch bởi các nhà đầu tư cá nhân, nhưng hiện nay các sàn giao dịch, công ty, ngân hàng, quỹ phòng hộ và các quỹ tương hỗ ngày càng chú ý đến thị trường này.
Trong thị trường tiền điện tử, không thể thống kê chính xác tỷ lệ các nhà đầu tư cá nhân so với các nhà đầu tư tổ chức. Theo Coinbase, sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất thế giới, ước lượng các nhà đầu tư tổ chức và cá nhân chiếm tỷ lệ ngang nhau (khoảng 50%) trên nền tảng này.
Coinbase cho biết các khách hàng tổ chức của sàn đã giao dịch 1,14 nghìn tỷ USD tiền điện tử vào năm 2021, tăng từ 120 tỷ USD vào năm 2020.
Theo nghiên cứu của Đại học Chicago, khoảng 14% người Mỹ đã đầu tư vào tài sản kỹ thuật số vào năm 2021.
Sự lao dốc của tiền mã hóa có thể làm tổn thương hệ thống tài chính toàn cầu?
Trong khi quy mô thị trường tiền điện tử tổng thể là tương đối nhỏ so với hệ thống tài chính toàn cầu, cả FED, Bộ Tài chính Mỹ và Ủy ban ổn định tài chính quốc tế đều đã cảnh báo các đồng tiền mã hóa ổn định (stablecoin) - loại tiền số được quy đổi theo giá trị của tài sản truyền thống - như một mối đe dọa tiềm tàng đối với sự ổn định tài chính.
StableCoin chủ yếu được sử dụng để tạo điều kiện giao dịch trong các loại hình tài sản điện tử khác. Chúng được hỗ trợ bởi các tài sản có thể mất giá trị hoặc trở nên thanh khoản trong thời kỳ thị trường căng thẳng, trong khi các quy tắc giao dịch và dữ liệu về các tài sản đó quyền lợi của nhà đầu tư vẫn không rõ ràng.
Điều đó có thể làm cho các stablecoin dễ bị mất niềm tin từ nhà đầu tư, đặc biệt là trong thời gian thị trường biến động, các nhà quản lý cho biết.
Điều đó đã xảy ra vào hôm 9/4, khi Terrausd, một stablecoin lớn, đã phá vỡ giá 1/1 của nó so với đồng USD, và xuống mức thấp nhất là 0,67 Terra đổi 1 USD, theo Coingecko. Động thái đó đã đóng góp một phần vào sự sụp đổ của Bitcoin.
Khi càng nhiều các định chế tài chính truyền thống tràn vào thị trường tiền mã hóa, ràng buộc tài sản của mình với phong độ của thị trường này, rủi ro ngày càng gia tăng.
Đến nay, quan điểm của các nhà lập pháp về tác động của diễn biến tiêu cực trên thị trường tiền mã hóa đối với hệ thống tài chính nói riêng và nền kinh tế nói chung vẫn còn nhiều khác biệt.