THACO đã mua lại và tiếp quản HAGL Agrico được hơn 4 năm. Trong ĐHĐCĐ 2025 của HAGL Agrico, Chủ tịch Trần Bá Dương vẫn khá bi quan về tương lai của HAGL Agrico, ông cho rằng ‘HNG đang là cái xác không hồn, đã chết lâm sàn, chúng tôi đang cố gắng cứu’. Dù công ty mẹ THACO Agri đang cố gắng cải tạo và chuyển đổi vườn cây cao su cũng như cây ăn trái, song ông cũng không biết bao giờ thì HAGL Agrico thoát lỗ.

Tuy nhiên, nhiều khả năng, THACO sẽ không buông HAGL Agrico cho dù DN này có tiếp tục lỗ trong 2 đến 4 năm tới. Bởi khi quyết định mua lại HAGL Agrico, THACO không nhìn vào tình hình kinh doanh hay các vườn cây ăn trái, mà họ nhìn vào danh tiếng cùng những đóng góp to lớn trong xây dựng hạ tầng cơ sở của HAGL Agrico ở Campuchia và Lào.

HAGL Agrico chính là cửa ngỏ để THACO có thể mở rộng nhiều lĩnh vực kinh doanh của mình sang 2 nước láng giềng – không ‘bỏ trứng trong 1 giỏ’ Việt Nam; giảm thiểu rủi ro khi tình hình địa chính trị quá biến động – ví dụ như thương chiến ‘Mỹ - Trung’ đang ngày càng leo thang ở hiện tại; tìm thêm khách hàng cho Khu công nghiệp và cảng biển Chu Lai.

Cảng biển gần nhất khu vực hoạt động chính của HAGL Agrico tại Lào – Campuchia chính là Chu Lai

HAGL Agrico có danh tiếng khá tốt ở 2 nước láng giềng – đặc biệt là ở Lào

Thành lập năm 2010 và có hơn 10 năm làm ăn kinh doanh ở Campuchia – Lào, HAGL Agrico là cái tên quen mặt và được cả người dân lẫn Chính phủ 2 nước này yêu mến. Bởi ngoài mang lại rất nhiều công ăn việc làm cho lao động 2 nước này, HAGL Agrico còn từng đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng tại Lào.

Trong quá khứ, chủ cũ của HAGL Agrico là Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai đã có 2 dự án hỗ trợ tài chính để Chính phủ Lào xây sân bay Nong Khang và Attapeu.

Sân bay Attapeu tại tỉnh Attapeu có tổng mức đầu tư 38 triệu USD với diện tích 235,75 ha, đã được Hoàng Anh Gia Lai xây dựng và chuyển giao cho Lào vào năm 2015.

Còn sân bay Nong Khang tại tỉnh Huaphan bắt đầu khởi công từ năm 2013, có tổng mức đầu tư 82 triệu USD, trong đó giá trị hợp đồng ban đầu là 74 triệu USD và giá trị xây dựng phát sinh là 8 triệu USD.

Lúc THACO nhảy vào HAGL Agrico ở 2021, sân bay Nong Khang đang trong quá trình thực hiện. Vậy nên, THACO đã tiếp nhận công việc xây dựng sân bay này từ Hoàng Anh Gia Lai và họ đã hoàn tất rồi trao lại cho Chính phủ Lào trong năm 2023.

Với vị trí địa lý của mình, sân bay Nong Khang đóng vai trò chiến lược trong phát triển kinh tế của tỉnh Huaphan và vùng Đông Bắc Lào, giúp kết nối nhanh chóng khu vực với Thủ đô Viêng Chăn và các tỉnh/thành phố khác. Ngoài ra, sân bay Nong Khang còn là cửa ngõ giao thương kinh tế đường bộ giữa Lào - Việt Nam, là yếu tố quan trọng thúc đẩy phát triển xuất nhập khẩu qua biên giới 2 nước.

Trên Báo cáo tài chính 2025 của HAGL Agrico ở mục “Phải thu về cho vay dài hạn” thể hiện: hiện Chính phủ Lào vẫn đang nợ HAGL Agrico 2.034.606.179 VNĐ tính đến cuối năm 2024.

Với diễn giải: Đây là khoản cho Chính phủ Lào vay không lãi suất nhằm hỗ trợ việc xây dựng Sân bay Quốc tế Nong Khang tại thỉnh Huaphan và Sân bay quốc tế Attapeu tại tỉnh Attapeu. Khoản cho vay này sẽ được cấn trừ với tiền thuế, tiền thuê đất và các nghĩa vụ phải trả khác mà Nhóm Công ty phải nộp cho Chính phủ Lào trong tương lai hoặc được Chính phủ Lào hoàn trả lại bằng tiền. 

Thông qua Agrico HAGL, công ty mẹ THACO Agri đang có những bước phát triển nhảy vọt ở Campuchia và Lào

THACO Agri thành lập năm 2019 và nếu không có Agrico HAGL, chắc chắn đứa con non trẻ nhất của THACO không thể triển khai những dự án nông nghiệp lớn nhanh chóng ở Campuchia và Lào. Tính đến tháng 1/2025, THACO đã đầu tư 31.000 tỷ đồng vào Campuchia, 19.000 tỷ đồng tại Lào.  

THACO Agri đang triển khai hai dự án sản xuất nông nghiệp theo mô hình tích hợp tuần hoàn quy mô lớn là Khu liên hợp Snuol tại tỉnh Kratie và Khu liên hợp Koun Mom tại tỉnh Ratanakiri, trên tổng diện tích 35.390ha, với tổng kinh phí đầu tư dự kiến gần 1,3 tỷ USD.

THACO Agri ước tính: từ năm 2028, các dự án sẽ mang lại doanh thu xuất khẩu 800 triệu USD/năm, nộp thuế cho nhà nước Campuchia khi dự án hoạt động ổn định là 35 triệu USD/năm, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho 40.000 lao động.  

Riêng dự án Khu liên hợp Snuol có tổng diện tích 10.708 ha, tổng giá trị đầu tư 495 triệu USD. Nó sẽ tạo công ăn việc làm cho 15.000 người, chủ yếu là lao động Campuchia. Trong năm 2025, Khu liên hợp Snuol dự định sẽ tuyển thêm 6.500 lao động ở Campuchia và Việt Nam.

Vào đầu năm 2024, Chính phủ Lào đã trao Giấy phép đầu tư cho Công ty TNHH Đầu tư và Sản xuất kinh doanh nông nghiệp Nam Lào về việc thực hiện Dự án đầu tư sản xuất trồng cây ăn trái kết hợp chăn nuôi bò quy mô lớn tại Lào. Dự án này có tổng vốn đầu tư 750 triệu USD. Công ty Nam Lào được thành lập trên cơ sở sáp nhập từ hai công ty của HAGL Agrico là Hoàng Anh Attapeau và Hoàng Anh Quang Minh. 

Cụ thể, phần tổ hợp nông nghiệp sẽ có tổng diện tích 27.384 ha tại tỉnh Attapeu và tỉnh Sekong. Dự án sẽ trồng chuyên canh cây ăn trái là 10.000 ha (8.000 ha chuối - 2.000 ha dứa); trồng cây ăn trái kết hợp chăn nuôi bò là 14.000 ha (5.000 ha cây ăn trái: xoài, bưởi, sầu riêng), quy mô đàn bò 210.000 con.

Còn khu công nghiệp sản xuất - chế biến rộng 200 ha sẽ bao gồm: cụm các nhà máy sản xuất vật tư nông nghiệp, cơ khí nông nghiệp; cụm các nhà máy sản xuất chế biến trái cây và nông sản; cụm văn phòng, tổng kho và trung tâm điều hành logistics. Dự án này sẽ giúp THACO có thể thiết lập được tuyến vận tải đường bộ kết nối từ Nam Lào về cảng Chu Lai. 

Tổng doanh thu của THACO Agri năm 2024 đạt 2.200 tỷ đồng; dự kiến doanh thu năm 2025 đạt 8.340 tỷ đồng. Năm 2024, THACO Agri từng báo lãi sau thuế gần 4,9 tỷ đồng sau 6 tháng đầu năm.  

THACO muốn cảng Chu Lai không chỉ xuất nhập khẩu hàng hóa cho DN Việt mà cho cả DN Lào 

Ở khía cạnh khác, trong lần tiếp đón Đoàn đại biểu Quốc hội nước CHDCND Lào do ông Sommad Pholsena - Phó Chủ tịch Quốc hội dẫn đầu cùng Đoàn đại biểu Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam do ông Nguyễn Đức Hải - Phó Chủ tịch Quốc hội làm Trưởng đoàn tại KCN THACO Chu lai vào tháng 9/2024; chủ nhà cũng thể hiện rõ ý định nhảy vào mảng logistics ở Lào.

Ông Trần Bá Dương bày tỏ: “Dựa vào nguồn lực và những kinh nghiệm hiện có, THACO cam kết thực hiện thành công, có hiệu quả dự án nông nghiệp quy mô lớn, hữu cơ, tích hợp tuần hoàn tại Lào và dự án logistics kết nối Nam Lào với cảng Chu Lai nói riêng và các cảng biển miền Trung nói chung. Chúng tôi sẽ thực hiện các dự án một cách hiệu quả và bền vững, góp phần nâng cao đời sống, mang lại giá trị thiết thực cho người dân Lào và đất nước Lào”.

THACO kiến nghị rằng: cần có các chính sách, ưu đãi, tạo điều kiện cho doanh nghiệp Lào tiếp cận, xuất nhập khẩu hàng hóa qua cảng Chu Lai. Đồng thời đề nghị Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan ban ngành tỉnh Quảng Nam đẩy nhanh tiến độ đầu tư công cho tuyến đường 14D và xin tiếp tục nghiên cứu để đầu tư các tuyến kết nối nhằm rút ngắn lộ trình vận chuyển.

Bên cạnh đó, THACO cũng muốn được hỗ trợ hoàn thiện các thủ tục pháp lý để nạo vét tuyến luồng Cửa Lở, góp phần tiết giảm chi phí logistics cho các doanh nghiệp tại khu vực miền Trung, Tây Nguyên và Nam Lào.

Tại Hội nghị Hợp tác Đầu tư Việt Nam – Lào năm 2025, Chủ tịch Trần Bá Dương cũng lần nữa chia sẻ về dự án đầu tư Khu Công nghiệp và Trung tâm Logistics của công ty Nam Lào trong giai đoạn 2025 – 2028.

Vào tháng 2/2025, THACO cũng đã làm lễ khánh thành Bến 5 vạn tấn tại Cảng quốc tế Chu Lai. Trước đó, vào tháng 3/2024, UBND tỉnh Quảng Nam đã có Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời chấp thuận nhà đầu tư cho dự án mở rộng và nâng cấp bến cảng Chu Lai, thuộc khu bến cảng Tam Hiệp với tổng vốn đầu tư 1.590 tỷ đồng.  

Có nhiều điểm đi cho hàng xuất nhập khẩu trong thời đại ‘thương chiến Mỹ - Trung’

Việt Nam chúng ta, do vị trí địa lý và chính sách ngoại giao ‘cây tre’, thỉnh thoảng sẽ rơi vào những tình thế khá khó xử trong ‘thương chiến Mỹ - Trung’. Mới đây, Tổng thống Donald Trump cũng đã vài lần bóng gió không vui khi nghe về những cuộc gặp cấp cao giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Với hoạt động kinh doanh mạnh mẽ ở cả thị trường Campuchia lẫn Lào, THACO sẽ có thêm ít nhất 2 sự lựa chọn về địa điểm sẽ xuất khẩu hàng hóa – đặc biệt là nông sản và thực phẩm, qua Trung Quốc cũng như nhiều nước trong khu vực.

“Trung Quốc là thị trường rất lớn nếu làm chất lượng tốt. Công ty vẫn đang dùng pháp nhân Hoàng Anh Attapeu, nên xuất qua Trung Quốc không có ảnh hưởng lâu dài; nếu có chỉ ảnh hưởng ít thôi, như tới mùa vụ thì giá chuối xuống.

Công ty có kế hoạch thu hoạch có 1.000 ha năm nay, kế hoạch các năm tới 3.000 4.000 ha vẫn còn nhỏ. Tổng thể THACO Agri sẽ có 17.000 ha, trong đó HNG sở hữu 7.500 ha. Chuối ngoài bán qua TQ còn đi các nước Trung Á và cả Nga, quan trọng chọn mùa bán được hàng”, Chủ tịch THACO phát biểu trong ĐHĐCĐ HAGL Agrico 2025.

Nhìn vào số liệu và tình hình kinh doanh của HAGL Agrico thì trông có vẻ nó chẳng đóng góp được gì nhiều cho THACO ngoài một đống nợ; nhưng nếu nhìn vào bức tranh lớn hơn, thì rõ ràng lợi ích mà HAGL mang lại cho THACO là không thể đong đếm.