“Cuộc đời của một doanh nhân giống như nhịp tim, liên tục lên xuống, khi nó trơn tru nghĩa là bạn đã chết. Nếu bạn thấy mình đang sống một cuộc sống suôn sẻ, điều đó không khác gì cuộc sống của một người đã chết. Chắc hẳn đó không phải là những gì bạn hằng mong muốn", tỷ phú Naveen Jain đúc kết. 

Sinh ra trong hoàn cảnh nghèo khó ở Ấn Độ, ông Jain từng phải di chuyển giữa nhiều thành phố khác nhau suốt thời thơ ấu của mình. Ông theo học những ngôi trường vắng vẻ và thiếu nhiều cơ sở vật chất cơ bản.  

Mặc dù nhận được nền giáo dục tiểu học không tốt nhưng ông đã nỗ lực để theo học trường Học viện công nghệ Ấn Độ (IIT) danh giá (còn được gọi là Học viện Công nghệ Massachuset của Ấn Độ) và lấy bằng MBA trước khi đến Mỹ để học việc. Thời điểm đặt chân đến Mỹ, chàng trai trẻ khi đó chỉ có 5 USD trong túi để dự phòng. Sau khi làm việc cho một số công ty khởi nghiệp công nghệ ở Mỹ, Jain gia nhập Microsoft và tiếp xúc với tỷ phú Bill Gates. 

Ông kiếm được 1 triệu USD đầu tiên khi làm việc cho Bill Gates và quãng thời gian đó đóng góp rất lớn vào thành công của ông sau này. “Đừng sợ khác biệt" là một trong những bài học hàng đầu mà Jain học được khi làm việc với Bill Gates.

Vị tỷ phú kể lại: “Chúng tôi có một cuộc họp về Windows NT, khi ấy tôi là một chàng trai trẻ, chỉ mới làm việc vài tháng đầu tiên tại Microsoft”. Giữa buổi thuyết trình, Bill Gates quay sang Jain và hỏi: “Bạn nghĩ gì về hệ điều hành này?”. Jain trả lời: “Tôi nghĩ nó cồng kềnh và chậm chạp”. 

Cả căn phòng im lặng. Tất cả những nhân sự chủ chốt đều có mặt trong cuộc họp đó. Bill Gates lặng lẽ nhìn Jain trong 10 giây và nói: “Chính xác!”. 

Sau cuộc họp, người quản lý của Jain kéo anh ta sang một bên và nói: “Anh có biết anh làm việc cho tôi không? Và những gì anh đã làm hoàn toàn có thể khiến anh phải trả giá.” Đáp lời người quản lý, chàng trai trẻ nói: “Martin, điều tôi nói có thể gây ngạc nhiên cho ông, nhưng tôi không làm việc cho ông. Tôi làm việc cho công ty, tôi làm việc cho chính mình. Vì vậy, đừng bao giờ nói với tôi rằng tôi làm việc cho ông."

Thực tế, để dạy cho Jain một bài học, người quản lý đã quản lý ông một cách nghiêm ngặt.

Thế nhưng sau đó, Microsoft đã thay đổi mọi thứ trong hệ điều hành để trở thành một phiên bản tinh gọn và hiệu quả theo đề xuất của Jain. “Cái giá phải trả là tôi suýt bị sa thải. Nhưng tôi sẽ nói những gì tôi tin tưởng và làm điều đó”, vị tỷ phú nói về trải nghiệm đáng nhớ ở Microsoft. Cho đến nay, khi đã trở thành tỷ phú, Naveen Jain vẫn luôn coi người đồng sáng lập Microsoft Bill Gates là nhà lãnh đạo tư tưởng ngưỡng mộ nhất của mình.

Theo ông Jain, bất kỳ người nào cũng có thể cho rằng ý tưởng của bạn thật điên rồ cho đến khi sự đột phá xảy ra. “Bill Gates đã nhìn thấy một ý tưởng tuyệt vời mà người khác cười nhạo. Ông ấy đã vượt qua tất cả những điều đó và tạo ra một ngành công nghiệp hoàn toàn mới”. 

Tỷ phú Jain, người dành nhiều thời gian để làm việc cho Bill Gates trong những ngày đầu của Microsoft, nhớ rằng Gates là một người “rất bình thường”, “có động lực, đam mê và tràn đầy niềm tin”. Ấn tượng của Jain là Bill Gates không ngừng theo đuổi nhiều thứ mà người khác có thể đã từ bỏ. “Windows 1.0 hoàn toàn thất bại, Windows 2.0 đến Windows 386 cũng chung số phận. Gates đã không bỏ cuộc cho đến khi Windows 3.0 ra mắt. Và cuộc sống sẽ không bao giờ như cũ được nữa”. 

Món quà lớn nhất mà tỷ phú Jain nhận được từ người sếp cũ Bill Gates là học cách nghĩ lớn và chiến đấu cho ước mơ của mình. Đó là lý do khiến ông ấy rời Microsoft và thành lập InfoSpace (bây giờ là Blucora), sau này đã giúp ông trở thành tỷ phú như hiện tại. InfoSpace, công cụ tìm kiếm và cơ sở dữ liệu đã phát triển thành một doanh nghiệp trị giá 31 tỷ USD vào thời kỳ đỉnh cao. Giá trị tài sản ròng cá nhân của ông Jain được The Seattle Times ước tính là 8 tỷ USD vào thời điểm đó. 

Tuy nhiên, InfoSpace sau đó liên tiếp đối mặt nhiều khó khăn. Có thời điểm, tỷ phú Jain và nhân viên của InfoSpace bị buộc tội sử dụng các thủ thuật kế toán để tăng doanh thu và đánh lừa các nhà đầu tư. Các nhân viên cũng cáo buộc ông không tuân thủ các giao dịch mua cổ phiếu thưởng của họ. Cổ phiếu của InfoSpace đã giảm từ 138 USD xuống còn 1,51 USD vào cuối thời bong bóng dot-com. Naveen Jain bị buộc phải rời khỏi công ty vào năm 2002. 

Sau đó, ông đã tiếp tục sáng lập Intelius, cung cấp tài liệu nền tảng về các cá nhân. Nhưng với dự án Intelius, Jain bị buộc phải trả 83 triệu USD cho InfoSpace như một phần của thỏa thuận song phương do cáo buộc về việc sử dụng bí mật thương mại của InfoSpace để thành lập công ty mới.

Không nản lòng, Jain bắt đầu lại với công ty Moon Express, trở thành công ty đầu tiên nhận được sự chấp thuận của chính phủ Mỹ để gửi một tàu vũ trụ robot lên mặt trăng. “Hàng trăm người nói rằng đây là một ý tưởng ngu ngốc và sẽ thất bại. Mọi ý tưởng đều là một ý tưởng điên rồ cho đến khi đột phá xảy ra và trở thành thực tế”, ông nói. 

Là một chuyên gia công nghệ không có nền tảng về chăm sóc sức khỏe, tỷ phú Jain hiện đang tham gia vào lĩnh vực y tế với thương hiệu chăm sóc sức khỏe do ông sáng lập, Viome, với sứ mệnh loại bỏ các bệnh mãn tính và tạo ra một thế giới không bệnh tật. Naveen Jain đã gặt hái được nhiều thành công và được công nhận trong suốt sự nghiệp của mình; và ông tin rằng cuộc đời là người thầy lớn nhất.