Vụ biến 188 hécta đất công thành đất tư tại Bình Dương: Khi quan chức mới là ngòi nổ sai phạm
Theo Uỷ ban Kiểm tra Trung ương, ông Trần Văn Nam - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội khóa XIV - chịu trách nhiệm người đứng đầu về các vi phạm, khuyết điểm của Ban Thường vụ Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2015-2020, trong quản lý, sử dụng đất đai, vốn, tài sản tại Tổng Công ty Sản xuất và Xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng Công ty 3-2).
Vi phạm này gây hậu quả rất nghiêm trọng, thiệt hại lớn tiền và tài sản của Nhà nước, nhiều cán bộ, đảng viên bị xử lý hình sự, gây bức xúc trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến uy tín của cấp ủy, chính quyền địa phương.
Trách nhiệm từ người đứng đầu
Ông Trần Văn Nam chịu trách nhiệm trực tiếp khi giữ chức vụ Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã ký văn bản áp dụng giá đất tính thu tiền sử dụng đất, vi phạm quy định pháp luật về đất đai, gây thất thoát lớn ngân sách nhà nước.
Nội dung sai phạm được Ủy ban Kiểm tra Trung ương kiểm tra, chỉ ra là: Vi phạm trong việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện áp dụng giá đất năm 2006 để thu tiền sử dụng đất đối với khu đất 43 ha và 145 ha của Tổng Công ty 3-2 được UBND tỉnh quyết định giao năm 2012, 2013, gây thất thoát ngân sách nhà nước.
Ông Trần Văn Nam - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội khóa XIV - chịu trách nhiệm người đứng đầu về các vi phạm, khuyết điểm của Ban Thường vụ Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2015-2020, trong quản lý, sử dụng đất đai, vốn, tài sản tại Tổng Công ty Sản xuất và Xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng Công ty 3-2). Ảnh: Quochoi.
Vi phạm trong việc lãnh đạo, chỉ đạo để Tổng Công ty 3-2 chuyển nhượng khu đất 43 ha và 30% vốn nhà nước cho tư nhân trái quy định, gây thất thoát ngân sách nhà nước; để Tổng Công ty 3-2 đưa khu đất 145 ha vào góp vốn không qua định giá, gây thất thoát ngân sách nhà nước.
Các nội dung này đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Dương, các cá nhân liên quan tiến hành kiểm điểm, làm rõ tại các hội nghị theo quy định.
Theo Tỉnh ủy Bình Dương, nguyên nhân để xảy ra sai phạm này chủ yếu là do Thường trực Tỉnh ủy, các cá nhân có liên quan thiếu kiểm tra, giám sát, đồng thời xuất phát từ mục đích nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển chung của tỉnh, không có tư lợi, vụ lợi, không có lợi ích nhóm.
Ban Thường vụ Tỉnh ủy, từng đồng chí trong Thường trực Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2015-2020 và các cá nhân liên quan đã thấy rõ và nhận trách nhiệm của mình đối với các vi phạm, nghiêm túc kiểm điểm, làm rõ vi phạm của mình, đã tự nhận hình thức kỷ luật nghiêm khắc và sẽ chấp hành mọi hình thức kỷ luật của cấp có thẩm quyền. Đồng thời xin nhận lỗi trước Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong tỉnh.
Khắc phục hậu quả
Liên quan đến việc khắc phục sai phạm với khu đất 43 ha, Tổng Công ty 3-2 và Công ty Cổ phần Bất động sản Âu Lạc đã chủ động nộp đủ số tiền cho cơ quan chức năng, khắc phục triệt để thất thoát đã gây ra. Đến nay, các doanh nghiệp đã nộp tiền 252,5 tỉ đồng để khắc phục, bao gồm:
Ngày 18/11/2019, Tổng Công ty 3-2 đã nộp số tiền 125,694 tỉ đồng vào tài khoản phong tỏa của Văn phòng Tỉnh ủy Bình Dương với nội dung tạm nộp phần chênh lệch giá trị của khu đất 43 ha tính theo giá mà UBND tỉnh Bình Dương ban hành năm 2016 so với giá chuyển nhượng. Số tiền này đã được Văn phòng Tỉnh ủy chuyển về Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an.
Khu đất 145 ha và khu đất 43 ha nằm liền kề. Ảnh: Tiền Phong.
Ngày 22/4/2020, Công ty Âu Lạc đã chuyển cho Tổng Công ty 3-2 và Tổng Công ty 3-2 đã chuyển tiếp số tiền 126,806 tỉ đồng vào tài khoản của Phòng Cảnh sát kinh tế tỉnh Bình Dương.
Ngày 16/12/2019, cả 3 cổ đông trong Công ty Cổ phần Tân Thành đã tự nguyện có văn bản đề nghị được chuyển nhượng lại toàn bộ phần vốn góp trong Công ty Cổ phần Tân Thành cho Công ty Impco (doanh nghiệp 100% vốn của Đảng) bằng giá trị ban đầu theo số sách kế toán trước đây.
Nếu sau khi hoàn tất thủ tục chuyển giao 100% vốn góp của các cổ đông trong Công ty Cổ phần Tân Thành, sẽ thu hồi toàn bộ khu đất 145 ha giao về cho Công ty Impco, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại cho ngân sách Nhà nước và doanh nghiệp Đảng.
Diễn biến vụ việc
Tháng 3/2005, Tổng công ty 3-2 có đề nghị và đến tháng 4/2006 UBND tỉnh Bình Dương chấp thuận chủ trương giao hơn 563ha đất trong khu liên hợp công nghiệp-đô thị-dịch vụ, trong đó có 2 khu 43ha và 145ha.
Đối với khu 43ha, xét đề nghị của Tổng công ty 3-2, ngày 17/8/2010 Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương có thông báo chấp thuận chủ trương cho Tổng công ty 3-2 góp 60 tỷ đồng (tương đương 30% vốn điều lệ) để hợp tác với Công ty BĐS Âu Lạc tư nhân thành lập công ty Tân Phú đầu tư dự án Khu đô thị- dịch vụ-thương mại Tân Phú trên khu đất 43ha.
Khu đô thị này hiện đã rơi vào tay Công ty Địa ốc Kim Oanh. Với khu đất này, việc giao đất có thu tiền sử dụng đất không qua hình thức đấu giá là đúng theo quy định lúc bấy giờ. Tuy nhiên, việc Bình Dương giao đất năm 2012 nhưng áp giá năm 2006 đã gây thất thoát trên 106 tỷ đồng.
Đối với khu đất 145ha, theo đề nghị của Tổng công ty 3-2, ngày 24/10/2007, UBND tỉnh Bình Dương có công văn chấp thuận chủ trương cho Tổng công ty 3-2 được liên doanh, góp vối với doanh nghiệp Hàn Quốc để thành lập Công ty Tân Thành thực hiện dự án sân Golf và khu nghỉ dưỡng.
Việc giao đất khu 145ha có thu tiền sử dụng đất nhưng không qua hình thức đấu giá là đúng với quy định lúc bấy giờ. Tuy nhiên, việc Bình Dương giao đất năm 2013 nhưng áp giá năm 2006 gây thất thoát ngân sách trên 659 tỷ đồng.
Vào năm 2016, Tổng công ty 3-2 thống nhất chuyển nhượng khu đất 43ha cho Công ty BĐS Âu Lạc với giá hơn 250 tỷ đồng. Mặc dù, công ty Âu Lạc mới chỉ chuyển trước 140 tỷ đồng nhưng Tổng công ty 3-2 đã bàn giao khu đất vào tháng 3/2017 để đăng ký biến động khu đất sang Công ty Tân Phú vào tháng 7/2017.
UBKT Trung ương xác định, việc chuyển nhượng khu đất tại thời điểm này không thông qua đấu giá là sai quy định pháp luật. Theo định giá lúc đó, khu đất có giá trên 552 tỷ đồng. Do đó, đã gây thất thoát tiền nhà nước 302 tỷ đồng.
Sau khi hoàn tất chuyển nhượng, Tổng công ty 3-2 báo cáo Tỉnh ủy không thực hiện chuyển giao khu đất cho Công ty Impco như chỉ đạo mà xin chuyển toàn bộ 30% vốn tại Công ty Tân Phú cho Công ty Âu Lạc và được Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương chấp thuận.
Tháng 6/2017, Tổng công ty 3-2 đưa khu đất 145ha góp vốn tại Công ty Tân Thành với giá 139 tỷ đồng hai bên tự thỏa thuận, không qua đấu giá vi phạm quy định, gây thất thoát 1.632 tỷ đồng.
Việc chuyển nhượng hai khi đất 43ha và 145ha đã gây thất thoát số tiền khoảng 2.700 tỷ đồng.
Tiệp Nguyễn