Xuất khẩu thủy sản chững lại trong tháng 5, doanh nghiệp dè chừng trước rủi ro thuế Mỹ
Sau những tháng đầu năm tăng trưởng mạnh, xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong tháng 5 đã có dấu hiệu chững lại khi chỉ đạt 851 triệu USD, tăng 2,7% so với cùng kỳ năm ngoái – mức tăng thấp nhất kể từ đầu năm, theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản (VASEP).
Tuy vậy, lũy kế 5 tháng đầu năm, kim ngạch vẫn đạt 4,2 tỷ USD, tăng 18,2% so với cùng kỳ 2024.
Nguồn: Cục Hải quan, VASEP (H.Mĩ tổng hợp)
Thuế quan Mỹ tạo ra làn sóng điều chỉnh trong ngắn hạn. Từ tháng 4, sau khi Chính phủ Mỹ công bố kế hoạch áp mức thuế tạm thời 10% với nhiều mặt hàng nhập khẩu từ Việt Nam – trong đó có thủy sản – ngành xuất khẩu đã nhanh chóng phản ứng.
Các doanh nghiệp đẩy mạnh giao hàng sang Mỹ trong tháng 4 và đầu tháng 5 nhằm tránh rủi ro bị áp thuế cao hơn (có thể lên đến 46%) sau ngày 9/7 – thời điểm kết thúc giai đoạn 90 ngày áp thuế tạm thời.
Kết quả là kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ trong tháng 5 vẫn đạt gần 160 triệu USD, tăng 9,7% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, theo một số doanh nghiệp, hoạt động giao hàng đã giảm dần từ sau ngày 20/5 để đề phòng rủi ro thương mại.
Áp lực về chi phí, biến động thị trường và sự thiếu chắc chắn về chính sách khiến hoạt động giao dịch chậm lại, gây ảnh hưởng đến tổng kim ngạch trong tháng.
Về cơ cấu mặt hàng, nhóm tôm vẫn là điểm sáng khi đạt 363 triệu USD trong tháng 5, tăng mạnh 12,4% và chiếm hơn 42% tổng kim ngạch. Tính chung 5 tháng đầu năm, xuất khẩu tôm đạt hơn 1,66 tỷ USD, tăng 28,3% – phản ánh xu hướng phục hồi rõ rệt của thị trường và nhu cầu tốt từ Mỹ, Nhật Bản và các nước CPTPP.
Nguồn: Cục Hải quan, VASEP (H.Mĩ tổng hợp)
Trong khi đó, xuất khẩu cá tra lại giảm 17,3% trong tháng 5, chỉ đạt 138 triệu USD – mức sụt giảm mạnh nhất trong các nhóm chủ lực.
Nguồn: Cục Hải quan, VASEP (H.Mĩ tổng hợp)
VASEP cho biết nguyên nhân chính đến từ việc các doanh nghiệp tạm thời điều chỉnh lịch xuất hàng sang Mỹ – thị trường tiêu thụ cá tra lớn nhất – nhằm tránh mức thuế cao, đồng thời chủ động tái cơ cấu thị trường. Một số doanh nghiệp như Caseamex cho biết đang tích cực chuyển hướng sang thị trường EU và châu Á, nơi có yêu cầu kỹ thuật cao nhưng ít rủi ro về thuế quan.
Xuất khẩu cá ngừ cũng giảm 23,2% trong tháng 5, đạt 65 triệu USD – cho thấy khó khăn từ chi phí logistics và cạnh tranh với các nguồn cung thay thế từ Mỹ Latinh.
