Nhiều đại biểu quan tâm đến vụ đấu giá đất tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm trong phiên chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tài nguyên và môi trường do Thường vụ Quốc hội tổ chức chiều 16/3.

Cụ thể, Đại biểu Nguyễn Thị Xuân (Đắk Lắk) chất vấn Bộ trưởng Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường (TNMT) Trần Hồng Hà về việc có nên hình sự hóa hành vi lũng đoạn thị trường bất động sản hay không.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định có hiện tượng dìm giá và việc này cũng nguy hiểm như việc đẩy giá, làm biến động thị trường, khiến đầu vào của nền kinh tế không hiệu quả. Việc này có thể dẫn đến tình trạng rút ruột tiền của ngân hàng nếu như tiền đó là đặt cọc. Đất đai là đầu vào của mọi dự án đầu tư nhưng nếu giá đất bị đẩy lên quá cao thì hiệu quả của nền kinh tế không còn. Điều này không ai mong muốn.

Theo Bộ trưởng, quy trình, thủ tục đấu giá đất sắp tới cần phải chặt chẽ hơn và phải bảo vệ cho những người tham gia đấu giá.Bởi có việc gây sức ép, đe dọa ở ngay nơi tổ chức đấu giá rất phức tạp. Bên cạnh đó còn có cả chuyện móc ngoặc giữa người quản lý và người tham gia đấu giá nữa nên cần thanh tra, kiểm tra, xử lý phải có chế tài mạnh mẽ hơn. Kể cả hình sự và chế tài về kinh tế. Ông cho rằng chế tài về kinh tế mạnh mẽ hơn.

"Bài toán này cần phải tính từ tiền đặt cọc trước. Khi nâng lên 10 lần thì nhà đầu tư cam kết và chứng minh được nguồn gốc của số tiền. Hơn nữa, việc thẩm định hồ sơ giá phải làm rất căn cơ, thông qua ngân hàng, lý lịch của nhà đấu giá. Hiện nay chỉ quy định 15 ngày thì chỉ tương đương với thời gian đấu giá vật dụng quý thôi thì không phù hợp", Bộ trưởng cho biết.

Cũng theo vị này, thổi giá đầu cơ đất đai là hiện tượng có thật. Người dân và doanh nghiệp gửi tài sản vào đất mà đất cứ lên giá như ngựa phi, khi đầu tư tiền tài sản vào đất đai thì không hiệu quả, rất không tốt cho nền kinh tế. Do đó, Nhà nước phải điều tiết giá. Đất chưa sử dụng nhưng tiếp tục tham gia đấu giá để găm đất, trong khi đó đất chưa sử dụng vẫn tiếp tục lên giá. 

Do đó phải xác định được tính khả thi của các dự án và lộ trình đưa dự án vào sử dụng. Phải phân biệt các phân khúc trên thị trường, phải xuất phát từ nhu cầu nhà ở chứ không thể lấy mục tiêu thu được nhiều tiền. Tức là phải đảm bảo tính toán cung cầu của thị trường bất động sản. Do đó, tôi muốn khẳng định quy hoạch sử dụng đất đai, đô thị và xây dựng là rất quan trọng", ông Hà nói.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ TNMT cho rằng, muốn hình sự hóa việc đẩy giá phải bổ sung chế tài để xem việc nào lợi dụng cố tình. "Quan điểm của tôi không cần hình sự hóa, chỉ cần công cụ kinh tế là thừa sức để điều chỉnh", Bộ trưởng cho hay.

Cũng liên quan đến vấn đề này, đại biểu Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) chất vấn: Bộ trưởng nói có chuyện như thổi giá, đẩy giá lên để nâng giá trị trái phiếu, cổ phiếu, đánh võng giá trị tài sản, lợi dụng để vay ngân hàng, làm sạch bảng cân đối tài chính,… Đối với trường hợp tại Thủ Thiêm có hay không? Nếu như có việc lũng đoạn, âm mưu lừa dối nhằm làm tăng giá trị đất đai, lừa đảo để vay ngân hàng, âm mưu phá hoại nền kinh tế thì tại sao chúng ta không xử lý hình sự được? Phải xử lý thật nghiêm mới xử lý được tình trạng lũng đoạn như hiện nay...

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết, vụ đấu giá đất ở Thủ Thiêm Chính phủ đang giao cơ quan có trách nhiệm điều tra. Phương án mà Bộ Tài nguyên và Môi trường đưa ra là người đấu giá xong phải trả tiền ngay trong 10 ngày, thay vì 90 ngày như trước đây, để cá nhân, tổ chức đấu giá thắng không đủ thời gian trục lợi. 

Bên cạnh đó, tiền đặt trước, đặt cọc hiện chỉ 5 - 10%. Mức cọc này cần phải xem xét tăng lên, đơn vị đấu giá phải chứng minh tài chính thông qua thẩm định của cơ quan có trách nhiệm,... Còn việc doanh nghiệp có trục lợi hay không theo Bộ trưởng còn phải dựa vào kết luận của cơ quan điều tra.