Sáng 1/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về kinh tế, xã hội và những hạn chế trong quản lý chung cư mini được đề cập khá nhiều.

Đại biểu Hoàng Đức Thắng (Quảng Trị) nhìn nhận, vụ cháy  chung cư mini tại quận Thanh Xuân (Hà Nội) như giọt nước tràn ly của những tồn tại tích tụ lâu nay.

Nhưng, theo đại biểu, chung cư mini cũng là cứu cánh chỗ ở cho người thu nhập thấp, sinh viên hiện nay. Vì thế, cần giải bài toán hiện hữu bằng những biện pháp kỹ thuật phù hợp, bịt chặt kẽ hở cần quản lý là việc cần làm ngay.

"Nhưng siết chặt quá mức cần thiết sẽ đẩy người lao động, sinh viên nghèo ra đường, khi họ không có điều kiện để ở tại những căn hộ đáp ứng yêu cầu cao", ông Thắng nêu quan điểm.

Trong mối liên quan với nhà ở cho người thập thấp, ông Thắng nói thời gian qua đã thiết kế nhiều chính sách hấp dẫn, hỗ trợ nhà đầu tư, doanh nghiệp đầu tư nhà ở xã hội, nhưng doanh nghiệp chưa mặn mà.

Gói tín dụng 120.000 tỷ đồng dành cho vay nhà ở xã hội mới giải ngân được 83 tỷ đồng, nhưng lại ế ẩm hàng nghìn căn hộ không ai thuê mua. Phải chăng vì nó quá xa vời so với khả năng tài chính của người dân thu nhập thấp, còn người đủ điều kiện mua thì chưa mặn mà, ông Thắng đặt vấn đề.

Vị đại biểu Quảng Trị cho rằng, sự tồn tại của hàng nghìn thủ tục, hàng vạn quy định hành chính cùng những rủi ro pháp lý là nguyên nhân tình trạng trên. Vì thế phải tháo gỡ nút thắt, tháo gỡ cho doanh nghiệp thì mục tiêu phát triển nhà ở xã hội mới đạt được.

Cùng quan tâm đến chung cư mini, song đại biểu Leo Thị Lịch (Bắc Giang) không đồng tình với quan điểm không nên siết chặt quản lý chung cư mini.

Theo đại biểu Thắng, nhà ở, nhà trọ với người lao động, người thu nhập thấp rất cần thiết. Nhưng không vì thế mà buông lỏng công tác quản lý nhà nước về xây dựng nhà ở, nhà trọ và khu chung cư không đảm bảo an toàn. Việc cấp phép sai, không đúng quy định về cấp phép xây dựng đối với những ngôi nhà này là cần phải xử lý nghiêm minh.

Nêu ví dụ chung cư của ông Nghiêm Quang Minh (bị can trong vụ cháy chung cư tại Khương Hạ, Hà Nội), được cấp phép 6 tầng nhưng xây 9 tầng, đại biểu Lịch nêu, ông Minh có tới 8 khu chung cư tương tự được xây trong 10 năm cho thuê, rất nguy hiểm đến tính mạng con người.

"Quản lý nhà nước của chúng ta buông lỏng quản lý, biết nhưng không xử lý. Đó là kẽ hở trong công tác quản lý, cần phải làm nghiêm khắc", bà Lịch tỏ rõ quan điểm.

Liên quan đến phòng cháy chữa cháy, đại biểu Lịch cho hay, qua giám sát đối với 65 cơ sở cho thuê chung cư mini thì hầu hết đều không bảo đảm. Nhưng theo báo cáo, hiện không có quy định về phòng cháy chữa cháy đối với nhà riêng lẻ. Như vậy luật còn chỗ trống, kẽ hở, cần siết chặt quản lý, làm rõ trách nhiệm của ngành chức năng và phải sửa luật trong thời gian tới.

Cũng nêu vấn đề phải siết chặt quản lý chung cư mini, đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Đoàn Bắc Kạn), Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cho rằng, thực tế đang thiếu hành lang pháp lý quản lý chung cư mini, và cho rằng, những lỗ hổng về hệ thống pháp luật đã dẫn đến lỗ hổng trong công tác quản lý chung cư mini.

Theo đại biểu Nguyễn Thị Thủy, thực trạng quy định của pháp luật hiện hành về loại hình nhà ở này rất lỏng lẻo, trong đó khoản 2 Điều 46 của Luật Nhà ở hiện hành có dành một khổ để mô tả về loại hình nhà ở này, nhưng không rõ về tiêu chuẩn về quy chuẩn cũng như về yêu cầu quản lý, thậm chí định danh cũng không thực sự rõ ràng.

Trong khi đó, cả xã hội gọi sản phẩm này là chung cư mini - một thuật ngữ không có trong luật. Chính vì quy định lỏng lẻo như vậy dẫn đến thiếu hành lang pháp lý phù hợp, gây lúng túng trong quản lý, gây áp lực cho hạ tầng đô thị và đặc biệt tiềm ẩn nguy cơ cao đối với sự an toàn của người dân.

Cần phải khẳng định, sự ra đời của các  chung cư mini thời gian vừa qua đã đáp ứng nhu cầu của nhiều người dân có mức thu nhập trung bình thấp. Mặc dù khi mua các căn hộ chung cư với “nhiều không” này, người dân cũng cảm nhận được nguy cơ mất an toàn nhưng tin rằng điều đó sẽ không xảy ra và điều này càng cho thấy thị trường đang thiếu trầm trọng sản phẩm nhà ở giá bình dân phù hợp với nhu cầu, túi tiền của phần đông người lao động.

Đại biểu Nguyễn Thị Thuỷ thể hiện sự thống nhất rất cao với ý kiến của Chủ tịch Quốc hội khẳng định, nhu cầu thực tế của người dân cần phải được bảo đảm nhưng dứt khoát không hợp thức hóa những sai phạm của chung cư mini ở trong Luật Nhà ở.

Từ những phân tích ở trên, đại biểu kiến nghị Chính phủ tiếp tục triển khai những giải pháp ưu đãi để khơi thông nguồn cung nhà ở xã hội và nhà ở thương mại giá bình dân.

Chính phủ chỉ đạo các cơ quan đang tiến hành thanh tra, kiểm tra các chung cư mini bên cạnh việc kiểm tra để phát hiện vi phạm là cần thiết nhưng qua kiểm tra cũng cần phải hướng dẫn kịp thời cho người dân để có giải pháp phòng ngừa an toàn cháy nổ; Đồng thời kiến nghị trong nghị quyết của kỳ họp Quốc hội lần này có nội dung yêu cầu về bảo đảm an toàn cháy nổ nói chung trong đó có an toàn cháy nổ đối với các chung cư mini đang hiện hữu.