Ngày 21/4, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) và Quỹ đầu tư mạo hiểm Do Ventures đồng phát hành Báo cáo Đổi mới Sáng tạo và Đầu tư Công nghệ Việt Nam. 

Phát biểu tại lễ công bố, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông nhận định đại dịch COVID-19 kéo dài với diễn biến phức tạp đã và đang làm thay đổi sâu sắc trật tự, cấu trúc kinh tế, phương thức quản trị toàn cầu, cách thức hoạt động kinh tế và tổ chức đời sống xã hội của tất cả các quốc gia trên thế giới.

Tuy vậy, từ góc độ tích cực, Thứ trưởng Trần Duy Đông nhận định dịch COVID-19 đã đóng vai trò như một chất xúc tác thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tại Việt Nam trong giai đoạn qua. "Công nghệ số đã giúp nhiều doanh nghiệp vượt qua cơn khủng hoảng và thậm chí đạt được tăng trưởng vượt bậc”, Thứ trưởng Đông cho biết.

Sau một năm 2020 đầy khó khăn, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo (ĐMST) và khởi nghiệp trong nước đã phục hồi trở lại và vươn lên một tầm cao mới trong năm 2021.

Đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam lập kỷ lục trong năm 2021

Giữa bối cảnh đại dịch COVID-19 gây ra nhiều biến động cho thị trường, vốn đầu tư mạo hiểm cho các startup Việt Nam vẫn đạt được mức cao kỷ lục trong năm 2021.

Cụ thể, tổng đầu tư mạo hiểm cho các startup Việt Nam năm 2021 đạt 1,4 tỷ USD, tăng 1,5 lần so với con số 874 triệu USD kỷ lục trước đó vào năm 2019. Khẩu vị của các nhà đầu tư đã nhanh chóng dịch chuyển để tập trung vào các nhóm ngành không bị tác động mạnh bởi đại dịch.

Các ứng dụng hội thảo trực tuyến cũng góp phần tăng cường tương tác, khiến cho việc hạn chế di chuyển trong bối cảnh đại dịch không còn là rào cản lớn trong quá trình đưa ra quyết định đầu tư. 

Tương lai sáng cho đổi mới sáng tạo tại Việt Nam

Chia sẻ tại tọa đàm, các ý kiến kỳ vọng Việt Nam sẽ nổi lên như một trong những trung tâm công nghệ mới nổi của khu vực. Thực tế cho thấy Việt Nam đang đứng trước những cơ hội lớn để thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Cụ thể, từ góc nhìn doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, trong năm 2021, Việt Nam đón chào sự xuất hiện của thêm 2 kỳ lân công nghệ mới là ví điện tử Momo và Sky Mavis - công ty đứng sau thành công của Axie Infinity, nhờ vào tần suất sử dụng các sản phẩm số ngày một tăng cao của người dùng trong thời gian dịch bệnh. 

Ngoài ra, hàng chục công ty khác tại Việt Nam hiện đã được định giá lên tới vài trăm triệu USD và vẫn đang phát triển mạnh mẽ, dự báo sẽ sớm trở thành những kỳ lân mới trong những năm tiếp theo. Điều này hứa hẹn một tương lai sáng cho hoạt động đổi mới sáng tạo trong nước.

Từ góc nhìn nhà đầu tư, tổng số quỹ đầu tư hoạt động tại Việt Nam đã tăng 60% trong năm ngoái. Trong số đó, 2 quốc gia có số lượng nhà đầu tư hoạt động tích cực nhất trên thị trường nội địa là Singapore và Hoa Kỳ. Ngoài ra, hoạt động đầu tư từ Nhật Bản vào Việt Nam cũng dần sôi động hơn sau hai năm chững lại. 

Xét theo lĩnh vực đầu tư, Thanh toán và Thương mại điện tử (TMĐT) vẫn là hai ngành đứng đầu trong thu hút vốn đầu tư mạo hiểm. Bên cạnh đó, ngành Trò chơi trực tuyến (Gaming) đã vươn lên vị trí thứ ba trong số các ngành hút vốn nhất nhờ vào sự thành công trên toàn cầu của Sky Mavis.

Bên cạnh 3 nhóm ngành này, dòng đầu tư cũng bùng nổ ở một số lĩnh vực mới bao gồm Y tế, Giáo dục, và Chuyển đổi số trong doanh nghiệp với mức tăng trưởng đầu tư lần lượt là 1.016%, 526%, và 205% trong năm 2021, mà nguyên nhân chủ yếu là do đại dịch COVID-19.

Một tín hiệu đáng mừng tiếp theo là sự xuất hiện trở lại của các vòng gọi vốn lớn. Theo báo cáo, tổng giá trị đầu tư của các thương vụ trị giá trên 10 triệu USD đã vượt mức 1 tỷ USD, tăng 255% so với năm trước.

Trong khi nguồn vốn chảy vào vòng Seed tăng lên mức cao kỷ lục cả về số lượng và giá trị thương vụ, thì nguồn vốn chảy vào các vòng sau series A đã phục hồi về mức trước đại dịch.

Đặc biệt, năm 2021 chứng kiến sự xuất hiện của 5 thương vụ đầu tư trị giá trên 100 triệu USD trong các lĩnh vực Thanh toán, Thương mại điện tử, và Gaming. 

Bày tỏ kỳ vọng đổi mới sáng tạo tiếp tục phát triển trong năm 2022, ông Vũ Quốc Huy, Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) khẳng định: “NIC sẽ tiếp tục nghiên cứu và đề xuất các cơ chế chính sách vượt trội, khung pháp lý thử nghiệm (sandbox) nhằm khuyến khích hoạt động đổi mới sáng tạo trên phạm vi cả nước, đảm bảo sức cạnh tranh trong khu vực và quốc tế.

"Với những thành quả chúng ta đã đạt được trong năm 2021, chúng ta có thể tin tưởng rằng 2022 sẽ là năm bản lề để hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam có những bước phát triển đột phá, mở ra nhiều cơ hội cho giai đoạn phát triển tiếp theo của doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và nền kinh tế số Việt Nam”,  ông Vũ Quốc Huy nói thêm.

Tương tự, bà Lê Hoàng Uyên Vy, Giám đốc điều hành Quỹ Do Ventures nhận định: “Hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp ở nước ta đã có những bước hồi phục ấn tượng trong năm 2021 nhờ vào sự bền bỉ các các doanh nghiệp cũng như sự hỗ trợ kịp thời từ Chính phủ. Với đà phát triển hiện nay, tôi tin rằng các nhà sáng lập Việt Nam sẽ tiếp tục gặt hái được thành công và đưa Việt Nam trở thành một trung tâm công nghệ đáng chú ý trong khu vực”.