Kẽ hở pháp luật khiến chung cư mini biến tướng xuất hiện ngày càng nhiều
Tràn lan chung cư mini
Theo báo Thanh Niên, một chung cư mini đang được rao bán rầm rộ nằm trên đường số 8, P.Linh Chiểu, Q.Thủ Đức, TP HCM với 30 căn hộ có diện tích khoảng 27 m2, giá từ 500 - 700 triệu đồng/căn. Đây là hai chung cư do Công ty cổ phần địa ốc Việt Nam House làm chủ đầu tư, được giới thiệu đã có đầy đủ giấy tờ pháp lý gồm: giấy phép xây dựng, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất... Khách hàng mua căn hộ sẽ được ký hợp đồng trực tiếp với chủ đầu tư có công chứng đầy đủ. Trong đó, thời gian sở hữu chỉ 20 năm đối với căn hộ 300 triệu đồng và 50 năm đối với căn hộ khoảng 600 triệu đồng.
Tuy nhiên, chung cư mini tại đường số 36, P.Linh Đông, Q.Thủ Đức thực chất là công trình nhà ở riêng lẻ được UBND Q.Thủ Đức cấp giấy phép cho ông Lưu Nguyên Quảng (Q.Bình Thạnh) và ông Lê Thành Trí (Q.Thủ Đức) trên diện tích khu đất rộng hơn 2.600 m2. Trong giấy phép ghi rõ, đây là công trình nhà ở riêng lẻ gồm 3 tầng, cộng tầng lửng và mái che cầu thang, nhưng hai hộ dân trên xây gộp lại thành một công trình 5 tầng, với gần trăm căn hộ mini có diện tích từ 14 - 26 m2. Hai cá nhân trên đã hợp tác với Công ty cổ phần địa ốc Việt Nam House để bán những căn hộ này ra thị trường với tên gọi chung cư mini Vietnam House Tower.
Trong khi đó, chung cư mini được rao bán tại đường số 8, P.Linh Chiểu, Q.Thủ Đức được UBND Q.Thủ Đức cấp phép cho bà Trương Thị Ngọc Hiếu (ở xã Yên Sơn, H.Đô Lương, Nghệ An) xây nhà riêng lẻ trên khu đất 873 m2. Công trình gồm 4 tầng nổi, 1 tầng hầm, 1 tầng lửng và mái che cầu thang. Tuy nhiên bà Hiếu đã phối hợp với Công ty cổ phần địa ốc Việt Nam House để bán các căn hộ này dưới dạng căn hộ mini, với giá từ 380 - 430 triệu đồng/căn (sở hữu 20 năm) và hơn 600 triệu đồng/căn (sở hữu 50 năm). Khi khách hàng mua phải ký “hợp đồng cho thuê một phần căn hộ” và thanh toán 1 lần.
Hiện trên các trang rao bán bất động sản cũng đang chào bán căn hộ mini Thanh Tùng ở đường Tây Lân (P.Bình Trị Đông A, Q.Bình Tân, TP HCM), với giá từ 490 - 640 triệu đồng/căn, diện tích từ 19 - 26 m2. Theo lời giới thiệu của nhân viên môi giới, chung cư có khoảng 30 căn, khi mua khách hàng ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sở hữu, khi đó khách hàng có thể mua bán, cho thuê... Sau khi nhận nhà khoảng 3 - 4 năm, khách hàng sẽ được chủ đầu tư làm sổ đỏ cho căn hộ.
Trước đó, Công ty TNHH Tổ hợp Vina cũng đã chào bán 19 căn hộ mini có tên Vinacomplex III trên địa bàn Q.Tân Bình, với giá khoảng 19 triệu đồng/m2. Dự án khi công bố đã gây xôn xao dư luận bởi mức giá đưa ra quá rẻ. Tuy nhiên, một thời gian sau khi nhận tiền đặt cọc của các khách hàng khoảng 6 tỉ đồng, công ty này đã bộc lộ hành vi lừa đảo bởi thực tế đất do một cá nhân đứng tên và được cấp phép với chức năng là nhà ở riêng lẻ, với tổng diện tích sàn khoảng 1.000 m2, gồm 5 tầng cộng với tầng hầm, lửng và sân thượng. Hiện nay lãnh đạo công ty này đã bị bắt vì tội lừa đảo.
Luật còn có khe hở
Báo Tiền Phong dẫn lời một lãnh đạo Bộ Xây dựng cho biết, sai phạm tại những công trình này đang tồn tại dưới mấy dạng sau: Xây dựng không phép, sai phép, sai quy hoạch, lấn chiếm không gian, chia nhỏ căn hộ, tự ý nâng tầng… rồi tự do mua bán, chuyển nhượng. “Điều này sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy như: vi phạm các quy định về phòng cháy chữa cháy dẫn đến nguy cơ cháy nổ cao trong cộng đồng dân cư; quá tải về hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; không cấp được giấy chứng nhận sở hữu cho người mua căn hộ do công trình vi phạm về thiết kế, mật độ xây dựng dẫn đến tình trạng tranh chấp, khiếu kiện giữa người mua và người bán”, lãnh đạo Bộ Xây dựng nói.
Đặc biệt, vị này nhấn mạnh việc gia tăng mật độ dân số tại các khu vực căn hộ sẽ gây ách tắc giao thông, không bảo đảm vệ sinh môi trường, làm ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự của địa phương, phá vỡ quy hoạch, làm mất mỹ quan, thiết kế của đô thị.
Mới đây, Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương phối hợp với ngành chức năng tăng cường phổ biến, tuyên truyền quy định của pháp luật về những nội dung liên quan. Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng yêu cầu tăng cường thanh tra, kiểm tra phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về trật tự xây dựng trên địa bàn, đặc biệt là đối với việc xây dựng nhà ở riêng lẻ thiết kế nhiều tầng, nhiều căn hộ ở nhưng không phép, sai phép, lấn chiếm không gian, xây dựng không đúng với quy hoạch đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, xây dựng nhà ở không bảo đảm chất lượng...
Công trình tại Nguyễn Khang, Yên Hoà, Cầu Giấy, Hà Nội xin giấy phép xây dựng nhà ở nhưng lại được chủ nhà đang gấp rút hoàn thiện đưa vào làm chung cư mini cho thuê.
Đồng thời, yêu cầu các địa phương chủ động giải quyết vướng mắc, khiếu kiện, tranh chấp phát sinh trong quá trình thực hiện các quy định về quy hoạch, cấp giấy phép xây dựng, thi công xây dựng, quản lý chất lượng công trình nhà ở trên địa bàn. “Với những nội dung cần nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp tình hình thực tế, các địa phương cần tổng hợp, báo cáo về Bộ Xây dựng để xem xét sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp”, Bộ Xây dựng lưu ý.
Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) cho biết, trong hơn 10 năm qua, nhất là từ năm 2010 đến nay, đã nở rộ tình trạng khoét lõm xây dựng chung cư mini, có nhiều tầng, nhiều căn hộ mini tại các đô thị, quận nội thành. Việc nở rộ chung cư mini vượt ngoài tầm kiểm soát. Theo ông Châu, nguyên nhân đầu tiên bắt nguồn từ những bất cập của các quy định pháp luật về “phát triển nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân”.
“Luật Nhà ở 2014, tại Điều 46, đã cho phép hộ gia đình, cá nhân tại khu vực đô thị được phép xây dựng nhà ở có từ hai tầng trở lên mà tại mỗi tầng được thiết kế, xây dựng từ hai căn hộ trở lên theo kiểu khép kín… Quy định này đã dẫn đến tình trạng phát triển loại nhà chung cư mi ni, “chung cư hộp diêm” trong 10 năm qua, làm tăng áp lực lên hệ thống hạ tầng đô thị ”, ông Châu phân tích.