Mổ xẻ nguyên nhân hàng chục nghìn căn hộ ở TPHCM bị ‘treo’ sổ hồng
Người dân và doanh nghiệp cùng “khóc”
Báo Tiền Phong dẫn lời Ông Nguyễn Minh Sơn, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Sơn Kim Land cho biết, thời gian qua cư dân chung cư Gateway Thảo Điền (quận 2, TPHCM) kêu trời vì chậm được cấp sổ hồng. Sơn Kim Land được UBND TPHCM giao 10.943,7m2 đất vào năm 2010 để xây chung cư Gateway Thảo Điền.
Việc người mua nhà chậm được cấp sổ hồng, khiến khiếu kiện, căng băng rôn tại các dự án, ảnh hưởng đến uy tín của chủ đầu tư.
“Doanh nghiệp sống được nhờ khách hàng, nhu cầu cấp sổ hồng của cư dân là nhu cầu hoàn toàn chính đáng. Bởi bản thân tôi cũng đi mua chung cư mà chưa được cấp sổ hồng và rất bức xúc. Trong khi vướng mắc không được cấp sổ hồng là từ phía cơ quan chức năng. Chính vì vậy, rất mong cơ quan chức năng ưu tiên cấp sổ hồng cho cư dân”, ông Sơn nói.
Tương tự, ông Trần Quốc Dũng, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Hưng Thịnh cho biết, công ty có 13 dự án, tương đương 8.791 căn hộ chưa được Sở Tài nguyên Môi trường cấp sổ hồng vì hầu hết bị vướng ở khâu xác định tiền sử dụng đất. Điển hình như khu chung cư Lavita Garden (quận Thủ Đức), thủ tục thẩm định giá đất được triển khai từ cuối năm 2015, Sở Tài nguyên Môi trường đã 4 lần trình phương án giá đất lên Hội đồng thẩm định giá đất TPHCM. Tuy nhiên đến nay vẫn chưa được duyệt thông qua, chưa có kết quả thẩm định giá đất, doanh nghiệp phải tạm nộp theo đơn giá cao nhất.
Thậm chí, có những dự án đủ điều kiện cấp sổ hồng nhưng cũng bị gây phiền hà cho doanh nghiệp. Cụ thể như dự án 8X Plus trong quá trình thực hiện các thủ tục cấp sổ hồng, Sở Tài nguyên Môi trường đã làm thất lạc 5 sổ đỏ và xử lý, giải quyết các thủ tục cấp sổ hồng chậm trễ, kéo dài từ thời điểm tháng 7/2019 đến nay vẫn chưa có kết quả giải quyết. Dự án Moonlight ParkView (quận Bình Tân) chủ đầu tư đã hoàn thành xong nghĩa vụ tài chính theo thông báo nộp tiền của Cục thuế TPHCM nhưng vẫn bị đùn đẩy, chuyển lòng vòng giữa các cơ quan.
“Cần ưu tiên cấp sổ hồng cho cư dân. Có thể tạm thời chưa cấp sổ hồng các phần diện tích sở hữu riêng của chủ đầu tư hoặc chủ đầu tư thực hiện ký quỹ, cam kết nộp tiền sử dụng đất khi có quyết định nộp tiền sử dụng đất bổ sung”, ông Dũng kiến nghị.
Còn ông Bùi Xuân Huy, Tổng giám đốc Tập đoàn Novaland cho biết, doanh nghiệp này hiện đang thực hiện hơn 40 dự án nhà ở tại TPHCM. Trong quá trình phát triển, Tập đoàn gặp nhiều vướng mắc về chính sách pháp luật liên quan quản lý đất đai, trong đó có thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà cho khách hàng. Việc này gây tâm lý hoang mang cho cư dân, ảnh hưởng uy tín doanh nghiệp cũng như ảnh hưởng môi trường đầu tư bất động sản TPHCM.
Thông kê của Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) cho thấy, có 11 doanh nghiệp với 44 dự án, gồm hơn 22.000 căn hộ, đang bị “treo” sổ hồng. HoREA cho rằng, đây là vấn đề bức xúc cho người dân lẫn doanh nghiệp suốt thời gian qua. Việc tắc tiền sử dụng đất đã đẩy người dân vào thế mua nhà nhưng không được cấp sổ hồng, khiến quyền và lợi ích hợp pháp của họ, cũng như quyền, lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp bị ảnh hưởng.
Không thể tính được tiền sử dụng đất
Cũng phát biểu trên báo, ông Trần Quốc Dũng, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Hưng Thịnh cho rằng, trước đây khâu tính tiền sử dụng đất do Sở Tài chính phụ trách theo Luật Đất đai 2003. Nhưng sau năm 2014, Luật Đất đai 2013 và Nghị định 44, công tác này được giao Sở Tài nguyên Môi trường TP.HCM lập kế hoạch định giá đất cụ thể và tổ chức thực hiện việc xác định giá đất. Điểm tắc nghẽn nằm ở đây.
Đáng nói, nếu với các dự án bất động sản thực hiện ngoài TPHCM, trung bình chỉ mất 3-4 tháng đã có kết quả thẩm định và phương án tính tiền sử dụng đất thì tại TPHCM, hầu hết hồ sơ tính tiền sử dụng đất kéo dài nhiều năm vẫn chưa được giải quyết xong hoặc bị yêu cầu bổ sung nhiều lần, bị chuyển lòng vòng. Quá trình thẩm định giá đất, xác định tiền sử dụng đất mất rất nhiều thời gian, doanh nghiệp phải từ 3 năm mới nộp được tiền sử dụng đất, thậm chí nếu nộp tiền sử dụng đất trước khi công nhận, chủ đầu tư cũng mất đến 5-7 năm vẫn chưa được thông qua phương án giá đất.
Dự án Lavita Garden, Thủ Đức chưa có kết quả thẩm định giá đất dù hồ sơ nộp từ năm 2015. Ảnh: Hưng Thịnh.
Đề xuất các giải pháp gỡ vướng cho doanh nghiệp, ông Nguyễn Lê Mỹ Hưng, Giám đốc điều hành dự án khu vực TPHCM của Tập đoàn Novaland đưa ra 2 kiến nghị.
Phương án thứ nhất, đối với các dự án chưa được định giá, UBND TP HCM và các sở ngành sớm xem xét định giá làm cơ sở để chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính. Trên cơ sở đó, chủ đầu tư nộp hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho dân cư.
Phương án thứ hai, đối với các dự án chủ đầu tư đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính, nhưng người dân chưa được xét cấp sổ đỏ, đơn vị quản lý nhanh chóng xem xét, giải quyết để sớm ổn định đời sống cho cư dân. Trường hợp các cơ quan kiểm toán, thanh tra đề xuất đóng tiền sử dụng đất bổ sung, doanh nghiệp cam kết sẽ thực hiện để sớm giải quyết các vấn đề tắc sổ hồng gây bức xúc cho cư dân.
Ông Trần Văn Thạch, Phó giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường TP HCM thừa nhận, công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà cho các dự án trên địa bàn thành phố thời gian qua bị tắc nghẽn khá dài.
Theo ông Thạch, vướng mắc chủ yếu là do chưa có bộ quy tắc về tiêu chí và phương án thẩm định giá đất. Cơ quan chức năng gặp nhiều khó khăn thu thập thông tin, đi tìm lại giá thị trường của những năm trong quá khứ không thuận lợi. Phương pháp tính theo thu nhập khác hoàn toàn với phương pháp thặng dư... Cộng thêm khác biệt về quan điểm cũng như công tác chủ quan trong quá trình thụ lý hồ sơ đã dẫn đến quy trình rà soát theo quy định, xin ý kiến, kiến nghị bị kéo dài, dẫn đến ách tắc.
Tuy nhiên, ông Thạch xác nhận, những vướng mắc phổ biến của các dự án nhà ở trong quá trình cấp sổ hồng không chỉ ách tắc ở khâu tính tiền sử dụng đất mà còn nằm ở nghĩa vụ bổ sung (do dự án có sự điều chỉnh khác với ban đầu), hoặc là vướng đất công xen cài, vướng tài sản có nguồn gốc công sản...
Nếu dự án làm bài bản, đấu giá, tính tiền sử dụng đất, nghĩa vụ tài chính đã hoàn tất thì quá trình cấp sổ hồng diễn ra bình thường. Tuy nhiên, do có quá nhiều luật liên quan điều chỉnh và thực tế các dự án trong quá trình triển khai cũng phát sinh thêm nhiều công đoạn nên phải mất thời gian bổ sung hồ sơ pháp lý. Các sở ngành của TP HCM không bao giờ dám làm trì hoãn quá trình xác định tiền sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà.
"Vấn đề còn nằm ở chỗ trong quá trình thụ lý hồ sơ cần phải có nhiều công đoạn rà soát, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán... nên mong nhận được sự thông cảm của doanh nghiệp và người dân", ông Thạch nói.
Theo thống kê của Sở Tài nguyên Môi trường, 6 tháng đầu năm 2020 đã giải quyết được vướng mắc của 38 dự án, sắp tới khoảng 50 dự án sẽ trình UBND TP HCM để thông qua. Trong danh mục bị vướng còn khoảng hơn 300 dự án, những dự án rà soát pháp lý bình thường vẫn được giải quyết thuận lợi. Chỉ những dự án bị vướng pháp lý, chủ đầu tư có điều chỉnh kỹ thuật buộc phải rà soát lâu hơn.
Ông Thạch cho hay, với những trường hợp vướng mắc trong phạm vi thành phố xử lý được, các sở ngành đều có tham mưu, đề xuất UBND TP HCM hướng giải quyết. Những trường hợp vượt thẩm quyền của thành phố sẽ phải kiến nghị ra trung ương.
Nguyễn Triệu
Xem thêm: Những giải pháp tháo gỡ việc cấp sổ hồng cho hàng chục nghìn căn nhà ở TP.HCM
