Triển vọng quý IV/2023 đan xen giữa tốt và xấu

Tại tọa đàm trực tuyến “Tâm điểm vĩ mô & thị trường chứng khoán quý IV/2023" do VietnamBiz cùng Câu lạc bộ CFO Việt Nam thực hiện, nhận định về triển vọng kinh tế quý IV,  ông Đào Minh Châu, CFA, Phó Giám đốc Phân tích cổ phiếu SSI Research cho rằng: "Theo tôi có thể chia ra một số nhóm yếu tố sẽ tác động đến thị trường:

Thứ nhất, nhà đầu tư cần quan sát các biến số vĩ mô như GDP, PMI, CPI, lạm phát, tỷ giá, tăng trưởng tín dụng, lãi suất, xuất khẩu và các động thái của Ngân hàng Nhà nước. VN-Index thường có tương quan với lãi suất huy động. Chỉ số thường giảm trong những giai đoạn lãi suất tăng. Ngược lại, chứng khoán tăng mạnh trong những giai đoạn nới lỏng tiền tệ, điển hình như năm 2020.

Thứ hai là về yếu tố kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, hiện chúng ta đã bước vào quý cuối năm rồi, nhà đầu tư đang dần hướng đến triển vọng của 2024. Tuy nhiên, kết quả nửa cuối 2023 cũng sẽ cung cấp cơ sở cho nhà đầu tư nhìn nhận triển vọng cho năm sau. Yếu tố thứ ba là dòng tiền, đặc biệt dòng tiền từ nhà đầu tư cá nhân".

Theo thống kê của SSI Research, nhóm nhà đầu tư cá nhân mua ròng khoảng 19.000 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm 2023 (cao hơn so với mức bán ròng 16.000 đồng tỷ trong cả năm 2022), và chiếm khoảng 85% tổng giá trị giao dịch toàn thị trường. Yếu tố này góp phần đáng kể cho đà tăng trưởng khoảng 20% từ đầu năm của thị trường đến đỉnh vào giữa tháng 9.

Trong những tháng gần đây, số lượng nhà đầu tư mở mới tài khoản khá cao, thậm chí cao hơn cả giai đoạn COVID-19. Thông thường nhà đầu tư cá nhân có sự xoay vòng dòng tiền nhanh hơn so với nhà đầu tư tổ chức. Một yếu tố nữa là diễn biến thị trường chứng khoán thế giới.

"Vừa rồi VN-Index đã có mức điều chỉnh khoảng 12% từ đỉnh, chứng khoán Mỹ cũng có nhịp điều chỉnh khoảng 8%. Quan sát trong quá khứ, chỉ số chứng khoán giữa hai thị trường cũng có những sự đồng pha. Yếu tố cuối cùng là khả năng hạng thị trường và triển khai hệ thống KRX trong thời gian tới cũng là yếu tố hỗ trợ thị trường", ông Châu nói. 

Thép, chứng khoán, dầu khí, công nghệ là nhóm ngành phục hồi lợi nhuận mạnh mẽ trong nửa cuối năm

Dự đoán một số nhóm ngành có triển vọng phục hồi tốt nhất trong nửa cuối 2023, chuyên giaSSI Research Đào Minh Châu nhận định, hiện nay nền kinh tế nói chung trong ngắn hạn vẫn còn khó khăn, ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, số lượng nhóm ngành có tăng trưởng lợi nhuận dương năm nay là không nhiều, trong đó bao gồm thép, chứng khoán, dầu khí, công nghệ.

Về nhóm chứng khoán, trong năm nay thanh khoản thị trường quý III năm nay đã tăng 50% so với trung bình năm ngoái, giúp công ty chứng khoán tăng kết quả kinh doanh từ các mảng như môi giới, cho vay.

Thứ hai là nhóm thép. Các doanh nghiệp thép hầu như đều ghi lỗ kỷ lục trong năm 2022. Trong nửa cuối năm nay, dự báo các doanh nghiệp thép chưa quay lại mức trung bình nhưng cũng đã cải thiện so với kết quả năm ngoái, các công ty không còn ghi nhận trích lập hàng tồn kho lớn như 2022. Hiện giá thép cũng chỉ mới đi ngang, chưa tăng.

Với nhóm dầu khí , giá dầu đã phục hội khá tốt trong nửa cuối năm nay. Trong thời gian tới, các tổ chức dự báo lớn đều nhận định giá dầu có thể điều chỉnh về quanh vùng 90 USD/thùng do nhu cầu phục hồi và chính sách cắt giảm của Nga và OPEC+ vẫn còn. Ngoài ra, những xung đột gần đây sẽ là yếu tố có thể hỗ trợ giá dầu trong ngắn hạn.

"Qua năm 2024, SSI Research dự báo tổng lợi nhuận doanh nghiệp tăng 17% so với mức giảm 3% của 2023, và mức tăng trưởng sẽ đến từ nhiều nhóm ngành hơn. Lợi nhuận doanh nghiệp được kỳ vọng cải thiện mạnh trong 2024 tại nhiều nhóm ngành như bán lẻ, thép, phân bón, thủy sản. Dù vậy, mặt bằng định giá hiện tại đã phản ánh một phần triển vọng phục hồi lợi nhuận. Do đó, nhà đầu tư cân nhắc mua vào ở những nhịp điều chỉnh hơn là “mua đuổi”, chuyên gia nói. 

Xu hướng thị trường năm 2024: Hai bức tranh khá trái chiều giữa đầu năm và cuối năm

Theo ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, xu hướng chính về TTCK cả năm 2024 sẽ tăng tuy nhiên đó sẽ là hai bức tranh khá trái chiều giữa đầu năm và cuối năm. Trong nửa đầu năm thị trường sẽ phải đối mặt thêm với các yếu tố khá rủi ro đặc biệt là biến số về suy thoái và khủng hoảng vẫn chưa đi qua. 

Như vậy, trong 6 tháng đầu năm TTCK sẽ gặp nhiều khó khăn từ yếu tố này. Mặc dù 6 tháng đầu năm không tích cực nhưng vẫn có những nhóm ngành đã qua giai đoạn khó khăn nhất và sẽ có chuyển biến tích cực hơn. Thị trường đã qua giai đoạn đầu chu kỳ hồi phục và bước vào giai đoạn giữa chu kỳ hồi phục. Cho dù bức tranh diễn biến thị trường như thế nào thì vẫn cần quan tâm đến việc lựa chọn nhóm ngành, ví dụ như dầu khí và công nghệ vẫn là những nhóm ngành giúp NĐT thực hiện chiến lược phòng thủ và có thể là tăng trưởng.

Khi đã bước qua chu kỳ rủi ro, suy thoái đã đi qua, 6 tháng cuối năm là giai đoạn giữa chu kỳ hồi phục của nền kinh tế, đây là giai đoạn dễ dàng để đầu tư, càng mở rộng danh mục càng có hiệu quả. NĐT hiện nay ít quan tâm đến các quỹ nhưng theo tôi nên bắt đầu có suy nghĩ đầu tư vào các quỹ ETF.

Bổ sung thêm về những diễn biến cuối năm, ông Trần Ngọc Báu, Tổng Giám đốc CTCP Dữ liệu và Công nghệ Tài chính WiGroup nhận định: "Theo tôi, câu chuyện triển vọng của thị trường vào cuối năm nay và năm 2024 sẽ phụ thuộc rất nhiều vào kỳ vọng về lãi suất (chi phí vốn) và câu chuyện phục hồi về lợi nhuận. Nếu như nhìn vào có thể thấy xu hướng giảm lãi suất đã đi đến giai đoạn cuối và gần như không thể giảm hơn được nữa. Do đó, TTCK lên được phải phụ thuộc vào câu chuyện của lợi nhuận".