Phạm Nhật Vượng: Tỷ phú khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng

15:15 | 18/03/2021 Doanh Nhân Việt Nam trên Doanh Nhân Việt Nam trên
Chia sẻ
Năm 2013, Phạm Nhật Vượng trở thành người Việt Nam đầu tiên được tạp chí Forbes vinh danh trong bảng xếp hạng tỷ phú USD của thế giới và tới nay tổng tài sản của ông đã lên tới 7,3 tỷ USD.
Trong những năm gần đây, "Phạm Nhật Vượng" và "Vingroup" luôn nằm trong top những từ khóa được tìm kiếm nhiều nhất trên Google cùng nhiều sự kiện đình đám, như smartphone Vsmart lên kệ tại Mỹ, ra mắt xe hơi VinFast tại Paris, giới thiệu dòng xe máy điện VinFast, ra mắt điện thoại thông minh Vsmart, khánh thành hạng mục đầu tiên của tòa nhà chọc trời Landmark…

Tuy nhiên, thành công nào cũng phải đánh đổi bằng những cố gắng, kiên định, thậm chí cả thất bại và mất mát. Tỷ phú Phạm Nhật Vượng cũng không ngoại lệ. Ông từng nói: "Mình nhạy hơn với thị trường. Mình 'ăn đòn' nhiều nên khôn hơn".

“Hành trình từ mỳ gói và tua-vít trong túi đến người giàu nhất Việt Nam”


Phạm Nhật Vượng được tạp chí Forbes vinh danh lần đầu vào năm 2013 ở vị trí 974 thế giới với tổng tài sản 1,5 tỷ đô la Mỹ, cho đến tháng 3/2014 là 1,6 tỷ USD. Ông cũng là tỷ phú Việt Nam đầu tiên lọt vào danh sách tỷ phú thế giới của Forbes, đồng thời có trong top 20 gương mặt mới nổi bật của Forbes năm 2013.

Phạm Nhật Vượng được xem là vị tỷ phú đô la Mỹ đầu tiên trên sàn chứng khoán Việt Nam từ ngày 7/3/2011 với giá trị tổng tài sản lên đến khoảng 21.200 tỷ đồng Việt Nam tương đương 1 tỷ USD tại thời điểm đó.
 
Phạm Nhật Vượng: Tỷ phú khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng
"Phạm Nhật Vượng" và "Vingroup" luôn nằm trong top những từ khóa được tìm kiếm nhiều nhất trên Google

Năm 2015, trang tin chuyên về kinh doanh của Nga Fastsalttimes đã đăng tải bài viết với tiêu đề: “Hành trình từ mỳ gói và tua-vít trong túi đến người giàu nhất Việt Nam” ca ngợi tỷ phủ giàu nhất Việt Nam này.

Phạm Nhật Vượng quê gốc ở Hà Tĩnh nhưng sinh tại Hà Nội vào ngày 5/8/1968 trong một gia đình nghèo cùng 3 người anh em, đây là thời điểm chiến tranh đang xảy ra ác liệt ở Việt Nam. Cha ông làm việc trong không quân Việt Nam, còn mẹ ông mở quán trà bán ở vỉa hè.

Khi hòa bình lập lại, kinh tế cả nước khó khăn, gia đình ông nhiều lúc phụ thuộc hoàn toàn vào khoản thu ít ỏi từ quán trà của người mẹ. “Khi đó, giấc mơ của tôi không hề lớn, tôi chỉ muốn giúp đỡ gia đình thoát nghèo”, ông nhớ lại.

Theo Fast Salt Times, nhờ thành tích học tập môn toán xuất sắc, Phạm Nhật Vượng đã giành được học bổng du học tại Moscow (Nga), chuyên ngành kinh tế khoáng sản, vào năm 1987. Năm 1993, ông tốt nghiệp Trường Đại học Khảo sát Địa chất Viện khảo sát ở Moscow.

Câu chuyện lập nghiệp của ông Vượng được kể lại rất chi tiết.

Phạm Nhật Vượng bắt đầu sự nghiệp kinh doanh của mình bằng cách mở quán ăn trong nhà Số 5, đường Aminevskoe, nơi có một ký túc xá của sinh viên người Việt trong những năm 1990.

Sau khi kết hôn với bạn gái người Việt cùng là du học sinh, vợ chồng ông chuyển tới Kharkov. Tại Kiev, ông đã mở một nhà hàng Việt Nam mang tên Thăng Long sau khi vay mượn được 10.000 USD.

Ngày 8/8/1993, ông thành lập thương hiệu “Mivina” và bắt đầu sản xuất mỳ ăn liền sau khi vay 100.000 USD từ những người bạn Việt với lãi suất 8%. Nguyên liệu sản xuất mỳ được nhập từ Việt Nam và Đài Loan.

“Ukraine lúc bấy giờ rất nghèo đói”, Fast Salt Times dẫn lời Phạm Nhật Vượng trong một cuộc phỏng vấn trước đó cho biết.

Sự xuất hiện của mỳ “Mivina” vào năm 1995 rất đúng thời điểm nên nó nhanh chóng trở nên phổ biến ở đất nước Ukraine. Chỉ trong vòng một năm, Phạm Nhật Vượng đã bán được 1 triệu gói mỳ. Đến năm 2004, mức tiêu thụ mì Mivina ở Ukraine đạt mức cao kỷ lục, 97% người tiêu dùng sử dụng loại sản phẩm này.

Nhờ một khoản vay từ Ngân hàng Châu Âu, Phạm Nhật Vượng mở rộng quy mô sản xuất và cho ra mắt một số loại thức ăn nhanh khác như rau thơm khô đóng gói, bột khoai tây, súp đóng gói…
Trong năm 2010, Tập đoàn Nestle SA Thụy Sỹ đã mua lại công ty “Technocom” do ông Phạm Nhật Vượng thành lập vào năm 1993 với giá 150 triệu USD.

Tại thời điểm này, Technocom có hai nhà máy ở Kharkov với doanh thu lên tới 100 triệu USD/năm. Công ty có 1.900 nhân công và sản phẩm của nó được xuất khẩu sang 20 quốc gia, trong đó có Nga, các nước Baltic, Đức, Hungary, Israel, Ba Lan và Romania.

Fast Salt Times đưa tin, trong thời điểm những năm 1997-1998, Phạm Nhật Vượng đã nghĩ rằng ông sẽ về nước nghỉ hưu sau khi kiếm được 2 triệu USD. Nhưng công việc kinh doanh dường như cuốn ông đi xa hơn thế.

Song song với việc kinh doanh ở Ukraine, Phạm Nhật Vượng bắt đầu các hoạt động kinh doanh ở Việt Nam vào năm 2000. Ông đưa lợi nhuận thu được từ Ukraine đầu tư vào thị trường bất động sản Việt Nam thông qua hai công ty Vinpearl (2001) và Tập đoàn Vingroup (2002).

Năm 2007, ông đưa Vingroup lên sàn giao dịch chứng khoán. Hiện tại, Vingroup là một trong 5 công ty đắt giá nhất trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
 
Phạm Nhật Vượng: Tỷ phú khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng
 Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng hiện là một trong 5 công ty đắt giá nhất trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Các dự án mà công ty của ông đã thực hiện gồm khu nghỉ dưỡng Vinpearl với cáp treo nối từ đảo vào đất liền, trung tâm mua sắm Vincom Center Bà Triệu và các khu chung cư cao cấp tại Hà Nội, trung tâm mua sắm Vincom Center ở Sài Gòn và nhiều dự án khác.

Phạm Nhật Vượng mơ ước muốn góp phần để đưa Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh trở thành những thành phố tốt hơn cả Hong Kong và Singapore.

Mỗi công trình đều chứa đựng rất nhiều tâm huyết của tỷ phú Việt Nam. Ông đã dày công đi tìm hiểu và nghiên cứu các mô hình thành công trong khu vực để đúc kết kinh nghiệm thành lập các dự án ở Việt Nam.

Khi xây dựng Vincom Center tại TP.Hồ Chí Minh, ông đã lặn lội sang Singapore, đến thăm những trung tâm thương mại lớn để học tập kinh nghiệm. Trước khi xây dựng Vinpearl Nha Trang, ông cũng đã đến thăm các khách sạn tại Phuket, Thái Lan.

Hiện nay, ông Phạm Nhật Vượng đang đầu tư vào các dự án giáo dục, làm từ thiện, xây dựng các tổ hợp công viên như Công viên trung tâm ở New York, xây dựng các tòa nhà chọc trời, khu du lịch trên đảo Phú Quốc, xây dựng 100 siêu thị và 1000 cửa hàng. Ông đang thực hiện dự án thương mại đầy triển vọng thương mại điện tử có giá trị tới 50 triệu USD mà ông ấp ủ từ năm 2006 và sẽ hoàn thành vào cuối năm 2015.

Phạm Nhật Vượng mơ ước muốn góp phần để đưa Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh trở thành những thành phố tốt hơn cả Hong Kong và Singapore.

Năm 2009, vụ tai nạn máy bay A330 ở Đại Tây Dương đã gây ấn tượng đối với Phạm Nhật Vượng. Chiếc máy bay Airbus A330-203 thuộc hãng hàng không Air France trên đường từ Rio de Janeiro đến Paris đã rơi xuống biển giết chết tất cả 228 người.

Sau sự kiện này, ông Phạm Nhật Vượng đã xem xét lại thái độ của mình với cuộc sống: “Tôi đột nhiên nhận ra rõ ràng rằng tôi cũng có thể bị rơi xuống đại dương và biến mất không để lại một chút dấu vết. Điều đó thật khủng khiếp”.

Suy nghĩ này đã giúp ông đưa ra quyết định bán công ty ở Ukraine và tập trung vào công việc kinh doanh tại Việt Nam, nâng cao đời sống và hình ảnh của TP.HCM, Hà Nội.

“Nếu tôi làm được điều này, tôi sẽ rất hạnh phúc. Tôi muốn để lại một dấu ấn nào đó, bởi người chết thì không cần tiền”, Fast Salt Times dẫn lời ông Phạm Nhật Vượng cho biết thêm.

Thành công là vậy nhưng nếu nhìn vào những thành công mà vị tỷ phú này đạt được, ít ai nhớ đến thất bại mà ông từng trải qua. Nhưng đây mới lại là những điều hun đúc nên bản lĩnh của những người thành công như ông.

Năm 2016, Vingroup đổi slogan “Nơi tinh hoa hội tụ cùng phát triển” trở thành “Mãi mãi tinh thần khởi nghiệp”. Quyết định này được Chủ tịch tập đoàn Phạm Nhật Vượng đưa ra cùng lời giải thích "để mọi người giữ được ngọn lửa, ý chí và tinh thần làm việc" bởi theo ông "Vingroup vẫn còn quá bé nhỏ so với thế giới".

Chỉ 1 năm sau, Vingroup công bố kế hoạch Dự án sản xuất ô tô VinFast đầy tham vọng cùng hàng loạt sự điều chuyển mục tiêu của toàn tập đoàn. Quyết định này được đánh giá là dự án "khởi nghiệp" mạo hiểm ở tuổi 50 của vị tỷ phú giàu nhất Việt Nam, kèm theo rất nhiều hoài nghi và tò mò của dư luận.

Nhưng VinFast chưa phải là dự án khó khăn, gian nan nhất trong cuộc đời vị doanh nhân họ Phạm sinh năm 1968.
 
 
Phạm Nhật Vượng: Tỷ phú khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng Xe ô tô VinFast của Vingroup

Trong một bài viết trên báo Tuổi trẻ, tỷ phú Phạm Nhật Vượng từng trải lòng về những thất bại của mình.

"Tôi chỉ là một người bình thường thôi. Tôi đi học ở Liên Xô, rồi ở lại làm việc. Bắt đầu khởi nghiệp thực ra là từ năm thứ 3 đại học. Ở Moscow, tại Dom 5 (khu thương xá tập trung làm ăn buôn bán của người Việt tại Nga thời đó), mình cũng đi thuê một cái phòng để bán hàng nhưng buôn bán kém, cứ càng buôn càng lỗ. Sau đó mới mở cái nhà hàng tại Dom ấy luôn.

Đến đoạn sau thì nhập hàng từ Việt Nam sang. Hồi ấy buôn áo gió là đỉnh điểm, ban đầu kiếm được nhiều tiền lắm. Nhưng cuối cùng cũng lại mất sạch. Phá sản luôn, vì khi thị trường đi xuống mình phản ứng không đúng và không kịp. Sinh viên đã có kinh nghiệm gì đâu nên mới bị phá sản. Khi rời Moscow đi xuống Kharkov vẫn còn nợ 40.000 USD", tỷ phú Phạm Nhật Vượng cho biết.

Bí mật thành công của vị tỷ phú khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng


Bí mật của Phạm Nhật Vượng, theo Forbes, là đặt trọng tâm vào đối tượng khách hàng giống như ông. Đó là một thế hệ mới mong muốn có cuộc sống tốt hơn thế hệ cha mẹ. Những người này tạo ra một thị trường lớn cho các dự án bất động sản nằm ở các vị trí đắc địa, vì 60% trong tổng số dân 92 triệu người Việt Nam là dưới 40 tuổi.

Ông không chỉ xây các khu căn hộ, nhà lô và biệt thự, ông còn xây bệnh viện, các tòa nhà văn phòng và trung tâm mua sắm để hỗ trợ các khu nhà ở. Ngoài ra, giữa lúc nhiều công ty bất động sản khác trì hoãn dự án, thì các dự án của ông luôn hoàn thành đúng thời gian. Tháp Vincom A chỉ mất thời gian 19 tháng để xây xong.

Năm 2012, khi hầu hết các công ty bất động sản khác mắc kẹt với nợ xấu và nguy cơ không bán được hàng, Vingroup đạt doanh thu khá cao từ bán nhà. Nhờ đó, Phạm Nhật Vượng huy động được 300 triệu USD trên thị trường trái phiếu quốc tế, cho dù nhà bảo lãnh phát hành Credit Suisse lúc đầu tỏ ra hoài nghi về những con số của Vingroup.

Bà Lê Thị Thu Thủy, giám đốc điều hành của Vingroup cho hay: “Họ đã thuê luật sư và kiểm toán viên để kiểm tra”, “Chúng tôi đã đưa cho họ báo cáo ngân hàng của mình và cho họ tiếp xúc với khách hàng”. Nguồn vốn vay quốc tế này đóng một vai trò quan trọng, vì cho dù đã nổi lên trở thành người giàu nhất Việt Nam, ông đã phải trải qua một giai đoạn khó huy động vốn trong nước.

Bên cạnh đó, hai quỹ nước ngoài chuyên về thị trường chứng khoán Việt Nam là MSCI Vietnam IMI và Van Eck Market Vectors ETF đã gom một lượng lớn cổ phiếu Vingroup. Những lực lượng đến từ bên ngoài này chính là nguồn động lực đưa ông Vượng lên vị thế tỷ phú.
 
Phạm Nhật Vượng: Tỷ phú khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng
Vingroup vẫn giữ vững vị thế là doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam

Theo đó, Tập đoàn Vingroup (VIC) ngày 15/11 đã công bố thông tin liên quan đến việc phát hành trái phiếu không chuyển đổi quốc tế giá trị 200 triệu USD vào đầu tháng 11/2013. Với việc niêm yết ở Singapore đã mang đến cho cổ phiếu Vingroup một mức giá hợp lý, đồng thời tạo ra một cột mốc mới khi Vingroup trở thành công ty Việt Nam đầu tiên niêm yết ở nước ngoài.

Từ 10.000 USD khởi nghiệp vào năm 1992, sau 29 năm, gia tài mà Phạm Nhật Vượng có được lên tới 6,8 tỷ USD và tăng thêm 100 triệu USD trong tháng 12/2020 - con số mà chỉ 1.092 người trên thế giới với tới được.

Mặc dù đã sắm sửa một số tài sản xứng tầm với một tỷ phú, bao gồm một dinh thự nằm giữa những ngọn đồi nhân tạo ở Vincom Village, một xe Bentley, và một quỹ từ thiện riêng, Phạm Nhật Vượng vẫn giữ lối sống bình dị, thích xem phim võ thuật hơn là rong ruổi trên chiếc xe sang hay đam mê những kỳ nghỉ ở khu resort riêng tại Nha Trang.

Tuy nhiên, cũng giống như bất kỳ ai khác làm giàu từ Đông Âu, ông đã phải đối mặt với nhiều tin đồn. Phạm Nhật Vượng đơn giản chỉ phủ nhận những tin đồn đó.

“Theo tin đồn, tôi đã chết ít nhất 4 lần vào năm 2014. Trong câu chuyện thứ nhất, những sát thủ từ Moscow đã bắn hạ tôi. Ở câu chuyện thứ hai, tôi sang Moscow và bị mafia Nga bắn chết. Rồi câu chuyện thứ ba, tôi bị bắn ở Ukraine. Năm đó, tôi chẳng đến Ukraine hay Nga. Còn câu chuyện nữa là tôi bị chết vì ung thư. Tôi khỏe thế này mà họ bảo tôi bị ung thư”, ông kể với Forbes.
 
Bất chấp những tin đồn, ông Vượng vẫn đang tiến bước, tung ra những tòa tháp văn phòng, khu đô thị, khu nghỉ dưỡng, các trung tâm mua sắm… với tốc độ chóng mặt.

“Vingroup có một đẳng cấp riêng. Họ đang xây dựng những dự án lớn nhất ở Việt Nam. Họ đã liên tục tìm kiếm những ý tưởng mới và nhân tài trong một tình thế rất khó khăn. Hầu hết mọi người đều dừng lại trong bối cảnh thị trường như hiện nay, nhưng Vingroup thì không”, ông Marc Townsend, Giám đốc điều hành công ty tư vấn bất động sản CBRE Việt Nam, nhận xét.

Tầm nhìn chiến lược hiếm có


Từ 2 dự án đầu tiên mang tính biểu tượng là Vinpearl Nha Trang và Vincom Bà Triệu, Vingroup đã lớn mạnh với tốc độ cực kỳ nhanh chóng trong suốt 2 thập niên đầu thế kỷ 21. Trong lĩnh vực bất động sản, hàng loạt các dự án nhà ở, khu đô thị, nghỉ dưỡng của tập đoàn này đã ra đời và thay đổi hoàn toàn bộ mặt đô thị cũng như khu du lịch tại Việt Nam.

Sự thành công nhanh chóng của lĩnh vực bất động sản của Vingroup tạo đà giúp doanh nghiệp này mở rộng ra hàng loạt lĩnh vực khác trong hệ sinh thái khép kín mang họ "Vin" gồm: Trung tâm thương mại Vincom, Bệnh viện VinMec, trường học VinSchool-VinUni, siêu thị Vinmart (hiện đã bán cho Masan), điện thoại Vsmart,…
 
Phạm Nhật Vượng: Tỷ phú khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng
Mẫu điện thoại Maetro Plus do VinSmart sản xuất được bán trên trang Walmart.com của Mỹ (Ảnh chụp màn hình)

Tại một buổi tọa đàm với ông Nguyễn Mạnh Hùng (lúc đó giữ chức CEO Viettel), ông Vượng từng được hỏi làm thế nào để thành công trong hàng loạt lĩnh vực không liên quan với nhau và cũng chẳng phải là sở trường của mình, ông đúc kết: Điều quan trọng nhất là phải có máu liều, có đam mê và hoàn toàn nghiêm túc với những thứ mình theo đuổi.

"Tự tin thì chả tự tin lắm đâu. Khi bước sang một lĩnh vực khác chỉ có liều thôi, chứ một ăn một tịt làm sao tự tin được. Nhưng khi mình làm mình phải có đam mê, trước tiên là phải rất đam mê, rất nỗ lực, rất cố gắng và nghiêm túc với công việc đó. Phải mày mò học hỏi xem thiên hạ làm thế nào, tính toán, cân đối rồi cũng phải lăn lộn, lăn xả. Thành công sẽ đến khi mình đam mê, cố gắng nỗ lực chứ chả có gì chắc ăn hết".

Công trình nào gắn với thương hiệu bắt đầu từ chữ “Vin...” của Vingroup cũng đồng nghĩa với đẳng cấp và uy tín. Điều quan trọng, tất cả các dự án đều được triển khai nhanh và hiệu quả một cách đáng kinh ngạc, dù được đặt ở vùng đất nào, cũng đều trở thành một điểm nhấn vô cùng đẹp đẽ ở vùng đất đó.

Công trình nối tiếp công trình, suốt dọc dài đất nước. Tên tuổi Phạm Nhật Vượng và Vingroup cứ thế ngày càng nổi danh trên thương trường. Vingroup đã gắn với hình ảnh doanh nghiệp xây dựng cần mẫn, ngày đêm kiến tạo những công trình to đẹp, góp phần quan trọng đổi thay bộ mặt đô thị Việt Nam, mang lại cho người Việt không gian sống hoàn toàn khác biệt, hiện đại và văn minh.

Nhiều người Việt đã có những cuối tuần thảnh thơi, tới Times City hay Royal City để thưởng ngoạn và tâm đắc: Đây quả thực là một nơi đáng sống!

Ước mơ để Việt Nam “ngẩng mặt với thế giới” của Phạm Nhật Vượng vì thế ngày càng tròn đầy hơn. Vingroup giờ có thể sánh ngang các tên tuổi lớn trên thế giới trong lĩnh vực đầu tư, kinh doanh bất động sản, như Capital Land, Keppel Land...

Ông mơ ước sẽ biến những con phố của Hà Nội và Sài Gòn trở nên sầm uất như Hồng Kông hay Singapore. “Nếu tôi làm được điều đó, thì cho dù có phải tốn tiền tỷ, tôi cũng sẽ cảm thấy hạnh phúc. Tôi muốn để lại một thứ gì đó cho thế hệ sau. Bạn không thể mang tiền theo khi bạn chết”, Ông nói.

Cho đến thời điểm hiện tại, thị trường bất động sản dự kiến sẽ tăng trưởng nhẹ năm nay, Vingroup hiện cũng đang phát triển các dự án bất động sản công nghiệp nhằm đáp ứng nhu cầu khi các nhà sản xuất dịch chuyển vào Việt Nam từ Trung Quốc.

Và với những người nghi ngờ khát vọng ô tô điện của mình, ông Vượng chỉ ra rằng, VinFast đã từng biến một đầm lầy thành một nhà máy ô tô hiện đại, với dây chuyền sản xuất robot hoàn toàn tự động và bàn giao xe hơi cho người tiêu dùng trong 21 tháng - đó thực sự là một kỳ tích mà ít người nghĩ Vingroup có thể làm được cho đến khi dự án hoàn thành.

Ông Vượng thực sự là một người yêu nước hơn ai hết. Ông nói rằng ông muốn công ty của mình tiếp tục bổ sung vào danh sách những điều đầu tiên làm cho quê hương Việt Nam. "Tôi luôn nói với các đồng nghiệp của mình: đừng để cuộc sống của bạn trôi qua một cách vô nghĩa. Đừng để đến cuối cuộc đời, bạn không có gì đáng nhớ để kể lại. Sẽ thật buồn khi thấy rằng cuộc sống của bạn đã không tạo thêm bất kì giá trị nào".
 
Phạm Nhật Vượng: Tỷ phú khởi nghiệp từ hai bàn tay trắng
Ông Phạm Nhật Vượng là tỷ phú Việt Nam đầu tiên lọt vào danh sách do tạp chí Forbes của Mỹ công bố

Năm 2013, Phạm Nhật Vượng trở thành người Việt Nam đầu tiên được tạp chí Forbes vinh danh trong bảng xếp hạng tỷ phú USD của thế giới, ở vị trí 974 với tổng tài sản 1,5 tỷ USD. Thứ hạng của ông tăng đều theo các năm và tới thời điểm ngày 14/3/2021 tỷ phú Phạm Nhật Vượng đứng ở vị trí 286 top những người giàu nhất hành tinh, với tổng tài sản trị giá 7,3 tỷ USD.
 
Hải Yến