Ngày 17/10 vừa qua, Thanh tra Chính phủ công khai kết luận việc chấp hành chính sách pháp luật về phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ và sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, giai đoạn 1/1/2015 đến 30/6/2023.

Trong kết luận ký ngày 5/8, Thanh tra Chính phủ nêu tổng cộng 67 tổ chức phát hành trái phiếu đã được thanh tra. Trong đó, 2 vụ việc vi phạm về phát hành trái phiếu doanh nghiệp tại Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (Tập đoàn Novaland) và 3 công ty thành viên, 4 công ty liên quan đã được chuyển sang Bộ Công an để xem xét, xử lý.

Riêng tại Tập đoàn Novaland, cơ quan thanh tra xác định đơn vị này đã phát hành và sử dụng 1.500 tỷ đồng từ nguồn trái phiếu doanh nghiệp với mục đích tăng vốn vào công ty con là Công ty TNHH Bất động sản Khải Hưng. Sau đó Công ty Khải Hưng sử dụng để nhận chuyển nhượng 99,9% vốn (khoảng 1.843 tỷ đồng) vốn điều lệ thuộc sở hữu của bà Võ Thị Kim Khoa tại Công ty TNHH Bất động sản Thế Kỷ Hoàng Kim.

Tuy nhiên, qua kiểm tra dòng tiền tại một số ngân hàng, cho thấy phần vốn góp của bà Khoa tại Công ty Thế Kỷ Hoàng Kim không tồn tại trong thực tế do phần lớn đã được chuyển đi trong cùng ngày.

Hơn nữa, sau khi Tập đoàn Novaland chuyển 1.500 tỷ đồng từ nguồn tiền trái phiếu doanh nghiệp cho Công ty Khải Hưng, tiền được "chuyển lòng vòng qua nhiều công ty trung gian". Cuối cùng đích đến lại là các Công ty cổ phần kinh doanh nhà Nova để sử dụng.

Thanh tra Chính phủ kết luận, Tập đoàn Novaland cùng 3 công ty thành viên khác là Công ty Unity, Aqua, Lucky House đã có những vi phạm trong phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Sau khi nhận được tiền từ nguồn trái phiếu, các cá nhân đã chuyển cho Công ty cổ phần Kinh doanh Nhà Nova để sử dụng với tổng số khoảng 7.084 tỷ đồng.

Dù không xác minh bản chất tất cả các giao dịch trung gian nhưng Thanh tra Chính phủ cho rằng phương thức của Tập đoàn Novaland và 3 công ty thành viên trong việc sử dụng tiền trái phiếu có tính chất giống nhau. Các công ty này có dấu hiệu phối hợp với các cá nhân và các pháp nhân để hình thành vốn điều lệ của các cá nhân tại pháp nhân.

Nhóm này cũng sử dụng tiền trái phiếu để nhận chuyển nhượng vốn điều lệ, chuyển tiền trái phiếu cho các cá nhân sau đó chuyển cho Công ty cổ phần Kinh doanh Nhà Nova sử dụng.

Ngay sau đó, Novaland đã có phản hồi về kết luận của Thanh tra Chính phủ và cam kết chủ động hợp tác minh bạch cùng các cơ quan chức năng để sớm làm rõ các điểm còn chưa sáng tỏ được ghi nhận trong Kết luận, đồng thời nhanh chóng khắc phục các thiếu sót còn tồn đọng để đảm bảo quyền lợi cho các trái chủ.

Đây là các gói trái phiếu phát hành từ ngày 01/02/2015 đến 30/06/2023, tổng dư nợ tại thời điểm 30/06/2023 là 34.878 tỷ đồng. Sau quá trình tái cấu trúc trong năm 2024 – 2025, hiện phần lớn các gói trái phiếu này đã được Novaland tất toán toàn bộ nợ gốc, lãi; và chỉ còn một vài gói còn tồn đọng dư nợ. Tổng dư nợ trái phiếu phát hành riêng lẻ tính đến 30/09/2025 là 19.559 tỷ đồng. Như vậy, Novaland đã tất toán được 15.319 tỷ đồng (chiếm gần 44% tổng dư nợ tại 30/06/2023).

Trên tinh thần thiện chí, quyết liệt tìm giải pháp phù hợp với tình hình thực tế, Novaland cho biết, đã chứng minh được năng lực và quyết tâm khắc phục để không gây thiệt hại đến lợi ích của nhà đầu tư và xã hội. Tập đoàn đã và đang tiếp tục thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp linh hoạt, nhằm sớm hoàn tất thanh toán phần dư nợ còn lại cho các trái chủ.

Đối với 24 gói trái phiếu Thanh tra Chính phủ đã có kiến nghị chuyển thông tin đến các cơ quan chức năng, Novaland đã thanh toán và tất toán 15 gói trái phiếu với tổng giá trị ban đầu 7.000 tỷ đồng (chiếm tỷ lệ 57,7% tổng dư nợ ban đầu); cơ bản hoàn tất cơ cấu và gia hạn được 01 gói trái phiếu với tổng trị giá ban đầu 250 tỷ đồng; duy trì thanh toán đúng hạn 07 gói trái phiếu từ nguồn doanh thu hợp pháp của các dự án. Đối với 01 gói trái phiếu quá hạn còn lại (chiếm tỷ lệ 8,2% tổng dư nợ ban đầu), Novaland cũng đã tiến hành thanh toán gốc và lãi cho các trái chủ để giảm dư nợ từ 1.000 tỷ đồng xuống còn 833 tỷ đồng và đang tiếp tục xử lý bằng nhiều giải pháp được các trái chủ đồng thuận.

Về nội dung trong Kết luận Thanh tra liên quan đến việc công bố thông tin phát hành các gói trái phiếu, Novaland khẳng định luôn chú trọng và nỗ lực ở mức cao nhất để tuân thủ, chấp hành nghiêm túc quy định pháp luật. Tuy nhiên, xuất phát từ một số sự kiện khách quan, bất khả kháng mà Công ty không kiểm soát được, đặc biệt trong giai đoạn giãn cách xã hội do đại dịch Covid-19, nên quá trình thực hiện công bố thông tin trái phiếu đã xảy ra thiếu sót một số thông tin không trọng yếu và có sự chậm trễ.

Tuy nhiên, ngay khi có thể khắc phục được các nguyên nhân khách quan, Novaland đã nhanh chóng thực hiện việc công bố thông tin đầy đủ, chính xác theo quy định của pháp luật nhằm đảm bảo quyền lợi và lợi ích hợp pháp của trái chủ. Đồng thời, Novaland cam kết về sự minh bạch trong việc công bố thông tin, cũng như luôn chủ động cập nhật các thông tin chính xác, kịp thời về tình hình của Tập đoàn và đề xuất các giải pháp cho các gói trái phiếu đến nhà đầu tư.

Về các nội dung liên quan đến trách nhiệm quản lý nguồn vốn trái phiếu doanh nghiệp, trên thực tế Novaland đã sử dụng nguồn tiền từ phát hành trái phiếu theo đúng mục đích phát hành và phương án phát hành được phê duyệt. Novaland cũng đã chuyển giao đầy đủ vốn từ phát hành trái phiếu cho đúng bên nhận vốn góp đã được xác định tại phương án phát hành trái phiếu và thực hiện trách nhiệm quản lý vốn theo đúng quy định của pháp luật về trái phiếu. Cụ thể định kỳ hàng quý, hàng tháng và hàng năm Novaland vẫn yêu cầu đối tác thực hiện đối chiếu công nợ theo các hợp đồng hợp tác kinh doanh đã ký kết, cung cấp tiến độ pháp lý và kết quả kinh doanh của các dự án đầu tư.

Liên quan đến dấu hiệu sử dụng nguồn vốn phát hành để mua phần vốn góp mà vốn góp của bên bán không phải là vốn góp thực chất như Kết luận Thanh tra có đề cập, Novaland khẳng định, không liên quan đến các giao dịch trước đó của người bán, tại thời điểm thực hiện giao dịch chuyển nhượng phần vốn góp/cổ phần (sau đây gọi chung là vốn góp), bên bán đã cam kết với Novaland về tính hợp pháp của vốn góp chuyển nhượng và bên bán là bên được ghi nhận là cổ đông/thành viên sở hữu phần vốn góp chuyển nhượng tại Công ty phát hành cổ phần/phần vốn góp. Đồng thời, bên bán chịu trách nhiệm đảm bảo phần vốn góp này hoàn toàn thuộc quyền sở hữu, định đoạt duy nhất và hợp pháp. Ngoài ra, với các vấn đề liên quan đến tài sản đảm bảo cho các gói trái phiếu, Novaland cam kết thực hiện đúng quy định của pháp luật cũng như tuân thủ các thỏa thuận với các trái chủ.

"Trên tinh thần thiện chí, cầu thị và nghiêm túc trong việc tuân thủ các quy định của pháp luật nhằm đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư, Novaland ghi nhận những thiếu sót trong hoạt động phát hành trái phiếu riêng lẻ mà Kết luận Thanh tra đã nêu và luôn nỗ lực ở mức cao nhất trong việc xây dựng các phương án khắc phục các thiếu sót đó để thực hiện đúng các cam kết với các trái chủ", Novaland cho biết.

Kết luận Thanh tra cũng có đề cập, một trong những nguyên nhân của các thiếu sót, hạn chế nói trên là do thị trường bất động sản nói chung và Tập đoàn Novaland nói riêng gặp nhiều khó khăn, đặc biệt ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 trong suốt 2 năm liền. Mặc dù vậy, từ cuối năm 2022 đến nay, Novaland luôn chủ động khắc phục, đã và đang cùng lúc thực hiện nhiều giải pháp thiết thực để có thể đáp ứng các nghĩa vụ đến hạn.

Novaland đã chủ động gửi các văn bản giải trình đến Thanh tra Chính phủ, để cơ quan chức năng có cơ sở xem xét lại Kết luận Thanh tra, đồng thời cập nhật thông tin về dư nợ và phương án thanh toán cụ thể đối với các gói trái phiếu còn tồn đọng dư nợ tại thời điểm hiện nay; cũng như ghi nhận những nỗ lực thực hiện nghĩa vụ trái phiếu của Novaland trong suốt thời gian qua.