Tạm thời hay không tạm thời? Đó là câu hỏi về tình trạng lạm phát mà Ủy ban thiết lập lãi suất của FED cần phải trả lời cho các thị trường tài chính vào ngày 16/6, sau khi kết thúc cuộc họp kéo dài 2 ngày với Ủy ban Thị trường Mở Liên bang FOMC.

Kết quả cuộc họp này sẽ cho ta thấy điểm then chốt của cổ phiếu và trái phiếu ở thời điểm hiện tại. Điều đó đặc biệt đúng với các chỉ số S&P 500 tăng + 0,19%, DJIA Trung bình Công nghiệp Dow Jones tăng + 0,04% và Chỉ số tổng hợp Nasdaq COMP tăng + 0,35%, dao động ở gần mức cao kỷ lục khi đóng phiên giao dịch.

Cuộc họp của FED diễn ra trong bối cảnh ngày càng có nhiều bằng chứng về áp lực giá cả đang gia tăng trong nền kinh tế, khi nó phục hồi sau đại dịch COVID trong năm qua và việc triển khai tiêm vaccine cho phép các doanh nghiệp quay trở lại trạng thái gần như bình thường.

FED sẽ cố gắng để chứng minh lạm phát tại Mỹ chỉ mang tính tạm thời. Ảnh: Getty.

Báo cáo chỉ số giá tiêu dùng CPI vào thứ Năm tuần trước từ Bộ Lao động Mỹ cho thấy chi phí sinh hoạt đã tăng trong tháng 5 và đẩy tốc độ lạm phát lên mức cao nhất trong 13 năm là 5%, phản ánh sự gia tăng giá cả trên diện rộng đối với người Mỹ.

Matt Weller, trưởng bộ phận nghiên cứu thị trường toàn cầu tại Forex.com, viết trong một ghi chú nghiên cứu hôm 11/6: “Câu hỏi quan trọng bây giờ là liệu tỷ lệ lạm phát tăng cao này là ‘nhất thời’ hay rủi ro về giá cao hơn là sự cố thủ về mặt tâm lý”.

Thị trường có thu nhập cố định có thể đã lên tiếng về lạm phát, với lợi suất trên trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm và trái phiếu kho bạc kỳ hạn 30 năm đang xoay quanh mức thấp nhất kể đầu tháng 3.

Các nhà đầu tư kho bạc và thị trường chứng khoán đang xem sự gia tăng lạm phát được thúc đẩy bởi sự bóp méo chuỗi cung ứng khi người tiêu dùng đổ xô đi mua hàng hóa sau đại dịch, cùng với các tác động trên cơ sở thống kê khi giá giảm của năm ngoái vượt ra khỏi các tính toán hàng năm và do đó lạm phát có vẻ là thoáng qua.

Tuy nhiên, không rõ chính xác lạm phát tạm thời này sẽ có thời gian như thế nào? Là vài tháng hay là một năm, nhiều năm? Mức lạm phát tăng cao có thể kéo dài bao lâu trước khi các bên tham gia thị trường và FED mất kiên nhẫn với lạm phát làm suy giảm giá tài sản?

Trong một ghi chú ngày 11/6, Lindsey Piegza, nhà kinh tế trưởng tại Stifel viết: “Tiến tới cuối năm 2021 và sang năm 2022, các nhà hoạch định chính sách tiếp tục kỳ vọng lạm phát sẽ giảm xuống gần mục tiêu 2% của họ, đó là thông điệp mà Ủy ban thiết lập lãi suất có thể sẽ nhắc lại trong cuộc họp vào tuần tới"

“Điều đó đang được nói tới, nền kinh tế Mỹ rõ ràng đang đạt được động lực, với thị trường lao động có thêm hơn 500.000 việc làm mỗi tháng. Do đó, mặc dù không có sự điều chỉnh chính sách nào được dự kiến xảy ra vào tháng 6, cũng như không có thông báo về thời gian để điều chỉnh chính sách cuối cùng, nhưng ít nhất một số thành viên FED dự kiến ​​sẽ thúc đẩy thảo luận trong những tháng tới liên quan đến việc cho lùi lại các biện pháp khẩn cấp".

Một số nhà giao dịch, nhà phân tích và nhà kinh tế đang đặt cược rằng FED sẽ hướng tới việc nêu rõ quan điểm rằng cắt giảm khoản mua tài sản trị giá 120 tỷ USD mỗi tháng sẽ bắt đầu vào cuối năm 2021. Khoản mua này đã được thực hiện trong thời gian tồi tệ nhất của đại dịch.

Fed có thể nói về việc thảo luận về việc cắt giảm vào tháng 6 và đến tháng 8 hoặc tháng 9 sẽ bắt đầu thực hiện cắt giảm.

Trong bối cảnh lạm phát gia tăng, thời điểm cắt giảm có vẻ khó khăn đối với ngân hàng trung ương vì sự phục hồi trên thị trường lao động vẫn còn chưa chắc chắn, liên quan đến mức cầu lao động. Con số này được phản ánh yếu hơn dự kiến trong tháng 5. Tuần trước, báo cáo Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động; Tỷ lệ thất nghiệp; Thu nhập trung bình hàng giờ và Dữ liệu tuyển dụng việc làm đạt kỷ lục 9,3 triệu.

Lawrence Gillum, chiến lược gia về thu nhập cố định của LPL Financial, nói rằng điều quan trọng mà thị trường muốn ở đây là thời điểm FED giảm dần việc mua tài sản. Ông cũng lưu ý rằng việc cắt giảm 40 tỷ USD chứng khoán được bảo đảm bằng thế chấp của ngân hàng trung ương nói riêng sẽ rất quan trọng vì thị trường nhà ở được nhiều người coi là quá nóng.

Gillum nói: “Điều mà chúng tôi muốn nghe vào tuần tới là cách thức và thời điểm FED có kế hoạch giảm các chương trình mua trái phiếu của mình... Ngoài ra, tại sao FED tiếp tục mua 40 tỷ USD chứng khoán thế chấp mỗi tháng khi thị trường nhà ở không cần sự hỗ trợ đó. Chúng ta sẽ có được sự minh bạch về điều đó chứ? Có lẽ là không”.

Andrew Hunter, nhà kinh tế cấp cao của Hoa Kỳ tại Capital Economics, cho biết trong bối cảnh đó, ông vẫn mong đợi các nhà hoạch định chính sách đưa ra một cách tiếp cận chậm rãi đối với bất kỳ sự thắt chặt tiền tệ nào.

Hunter nói: "Trong khi chúng tôi nghi ngờ rằng các quan chức Fed cuối cùng có thể bắt đầu 'nói xuông' về việc giảm bớt mua tài sản của họ tại cuộc họp FOMC vào tuần tới, họ có khả năng nhấn mạnh rằng nền kinh tế vẫn còn cách nào đó để đạt được 'tiến bộ đáng kể hơn nữa' đối với các mục tiêu của họ".

Thực tế, Peter Essele, người đứng đầu bộ phận quản lý đầu tư của Commonwealth Financial Network cho biết thị trường có thể cần phải nghe các quan chức Fed theo cách ôn hòa hơn, ngay cả khi họ tránh né quan điểm thắt chặt lại các chính sách tiền tệ dễ dàng.

Essle bình luận: “Những người tham gia thị trường rõ ràng đang mong đợi một giọng điệu ôn hòa từ FED vào tuần tới, bằng chứng là đường đi của lãi suất gần đây... Chúng tôi kỳ vọng Fed sẽ giữ chân trên bàn đạp thích ứng vào tuần tới, điều này sẽ không thay đổi cho đến khi lạm phát không còn mang tính nhất thời và nền kinh tế trở lại trạng thái toàn dụng”.

Ông nói: “Cho đến lúc đó, lãi suất trái phiếu vẫn nên được giới hạn trong phạm vi dài hạn và được neo trong ngắn hạn, khiến các nhà đầu tư trái phiếu không phải lo lắng về điều gì trong thời gian tới”.

Ngoài cuộc họp của FED, sự kiện đáng chú ý khác trong tuần này là thông tin về doanh số bán lẻ tháng 5 của Mỹ, trong khi các nhà đầu tư tiếp tục theo dõi các cuộc đàm phán giữa chính quyền Biden và Đảng Cộng hòa về kế hoạch chi tiêu cơ sở hạ tầng, vì nó có tác động đến tăng trưởng kinh tế và phát hành nợ.

 Tiệp Nguyễn