Trước thềm hội nghị với Thủ tướng, các 'ông lớn' ngân hàng đã nói gì về tín dụng BĐS?
Dự kiến ngày 17/2, Thủ tướng sẽ chủ trì hội nghị trực tuyến toàn quốc thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, bền vững. Nhiều ngân hàng lớn sẽ tham gia Hội nghị này, gồm: Vietcombank, VietinBank, Agribank, BIDV, Techcombank, VPBank.
Tại hội nghị về tín dụng bất động sản gần đây, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) định hướng các ngân hàng tiếp tục gỡ khó, giúp doanh nghiệp bất động sản và tổ chức, cá nhân khi tiếp cận nguồn vốn, song đồng thời vẫn phải bảo đảm an toàn hệ thống.
Tại hội nghị, đại diện các ngân hàng thương mại cũng đã đưa ra những ý kiến về vốn tín dụng bất động sản.
Ông Nguyễn Thanh Tùng, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) cho biết, nếu bây giờ ngân hàng dồn cho vay dài hạn thì chắc chắn sẽ rất khó.
Theo ông Tùng, tính đến ngày 31/12/2022, dư nợ BĐS tại Vietcombank (VCB) chiếm trên 20%, bao gồm cả cho vay doanh nghiệp BĐS và khách hàng cá nhân mua BĐS. Tăng trưởng tín dụng BĐS khoảng 17%. Điều này cho thấy VCB vẫn luôn đáp ứng đủ room tín dụng cho BĐS và đây là lĩnh vực không bị hạn chế.
Hiện dư nợ cho vay BĐS đối với cá nhân khoảng 90% tổng tín dụng cho BĐS. 10% còn lại là cho vay DN BĐS, trong đó tập trung các DN phát triển BĐS khu công nghiệp, khu chế xuất.
Đối với lĩnh vực BĐS du lịch sinh thái nghỉ dưỡng, Vietcombank nhận định du lịch trong nước và quốc tế đã phục hồi, năm 2023 chúng tôi sẽ có những chính sách thay đổi phù hợp với thực tế. Vietcombank sẽ lựa chọn các DN BĐS có uy tín để cho vay.
Bên cạnh đó, VCB đang định hướng cho lĩnh vực văn phòng, trung tâm thương mại vay trong năm 2023.
Ông Nguyễn Thanh Tùng cho biết: "Đối với BĐS nhà ở, trong năm 2023 chúng tôi cũng chia ra làm hai đối tượng. Đối với những đơn vị phát triển dự án uy tín, tài chính minh bạch, chúng tôi áp dụng các chính sách lãi suất hợp lý. Đối với cá nhân mua nhà ở, chúng tôi sẽ tập trung ưu tiên đồng thời thận trọng hơn đối với phân khúc giá trị cao.
Về khó khăn, vướng mắc, Vietcombank cũng gặp không ít khó khăn liên quan vấn đề pháp lý. Có trường hợp cấp tín dụng xong thì chủ đầu tư bị thay đổi hồ sơ pháp lý dự án, điều này không chỉ ảnh hưởng đến CĐT mà cả ngân hàng thương mại.
Đối với cho vay nhà ở cá nhân, nếu so với mặt bằng chung, giá nhà đất hiện nay cao hơn so với thu nhập của người dân. Đây là một cái khó trong việc tìm nguồn trả nợ, nên ngân hàng cũng phải thận trọng trong việc đánh giá nguồn trả nợ của khách hàng cá nhân".
Ông Tùng cũng cho rằng, việc phát hành TPDN của các doanh nghiệp BĐS, nguồn tài trợ tín dụng trung và dài hạn trước đây đến từ ngân hàng và TPDN. Tuy nhiên thời gian qua thị trường TPDN gặp khó khăn.
Nếu bây giờ ngân hàng dồn cho vay dài hạn thì chắc chắn sẽ rất khó, phía Vietcombank kiến nghị Chính phủ hỗ trợ làm thế nào để hỗ trợ thị trường TPDN phát triển lành mạnh, an toàn, hỗ trợ thị trường BĐS phát triển trong thời gian tới.
Về lãi suất, các Ngân hàng TM cố gắng không tăng lãi suất và cố gắng thực hiện chỉ đạo của NHNN là giảm lãi suất huy động, từ đó giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ cho thị trường, từ đó cũng là hỗ trợ cho ngân hàng.
Ông Nguyễn Hoàng Dũng, Phó Tổng giám đốc, phụ trách Ban điều hành- Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) cho rằng: "Chúng ta (các doanh nghiệp BĐS - PV) đang trên một chiếc xuồng, phải cùng chèo một nhịp, phải hết sức bình tĩnh, chỉ cần chèo lạc nhịp là có thể bị chìm. Chúng tôi mong muốn hành động cùng các anh chị để cùng vượt qua khó khăn hiện nay.
Liên quan đến đề xuất cơ cấu nợ cho các DN BĐS, lãnh đạo VietinBank cho rằng đây là vấn đề của thị trường, nếu có cơ chế đặc thù cho BĐS thì các hiệp hội ngành nghề khác cũng đòi cơ cấu nợ, như vậy sẽ không đảm bảo nguyên tắc công bằng giữa các ngành nghề.
“Tôi cho rằng các doanh nghiệp nên tự cơ cấu, các anh chị bán đi tài sản, vấn đề là bán bao nhiêu", Phó Tổng giám đốc Vietinbank nhấn mạnh.
Cũng tại Hội nghị, ông Lê Ngọc Lâm, Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cho biết: "Tính đến nết năm 2022, tổng dư nợ cho vay BĐS tại BIDV là 275.000 tỷ đồng, chiếm 18% tổng dư nợ tín dụng.
Tỷ trọng cho vay BĐS chiếm khá lớn trong danh mục, tương ứng tỷ lệ tăng 20% so với năm trước. Tuy nhiên, chúng tôi tập trung vào phân khúc khách hàng cá nhân (217.000 tỷ đồng).
Hiện nay chúng tôi vẫn cho vay và không giảm hay kiểm soát đối với dư nợ này".
Theo ông Lâm, thời gian qua BIDV đã giảm lãi suất cho vay, cơ cấu nợ cho khách hàng gặp khó khăn. Năm 2022 do khó khăn từ TTCK và TTTP, nhu cầu vốn tín dụng dồn vào hệ thống ngân hàng khá lớn. Ngân hàng thời gian qua vẫn đáp ứng đủ vốn cho nhu cầu của khách hàng.
Ông Lâm cho biết, thời gian tới BIDV sẽ tập trung cho vay đối với BĐS KCN và ưu tiên những dự án có quy mô từ 50 ha trở lên. Đối với BĐS nhà ở, BIDV ưu tiên tại các địa bàn Hà Nội, TP HCM, Hải Phòng, Quảng Ninh, và ưu tiên các DN có uy tín.
Về đề xuất của Hiệp hội BĐS TP HCM bỏ giấy phép xây dựng khi giải ngân, đại diện BIDV cho rằng đây là quy định của nhà nước. Khi giải ngân bắt buộc phải có giấy phép xây dựng, còn trước đó thì có thể không cần.
“Ngân hàng cho vay cũng phải tuân thủ quy định của pháp luật, nếu những vướng mắc từ các thủ tục đầu tư, ngân hàng không thể cấp vốn. Khi vướng mắc thủ tục ở đâu thì các daonh nghiệp nên kiến nghị ở các cơ quan liên quan cho phù hợp”, ông Lâm nhấn mạnh.
Về ý kiến của doanh nghiệp đối với chi phí đền bù, lãnh đạo BIDV cho rằng việc này tuỳ thuộc “khẩu vị” của từng ngân hàng. BIDV sẵn sàng ngồi với DN để xem xét tháo gỡ.
Ông Phạm Quang Thắng, Phó tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Kỹ thương (Techcombank) nêu quan điểm tại Hội nghị: Để đảm bảo kiểm soát rủi ro hiệu quả, ngân hàng tài trợ vốn cho một số chủ đầu tư có uy tín trên thị trường, được người dân quan tâm.
Về cho vay đối với cá nhân, năm 2022 bên cạnh việc đảm bảo thanh khoản, năm 2022 cho vay cá nhân mua nhà năm 2022 là 190 nghìn tỷ đồng, hỗ trợ cho 46 nghìn khách hàng mua nhà, dư nợ bình quân mỗi khách hàng là hơn 4 tỷ đồng. Gần 70% khách hàng cá nhân đã nhận bàn giao nhà để sửa chữa hoặc đi vào sử dụng.
Đối với cho vay DN chủ đầu tư, năm 2022, chủ trương của năm 2022 là giữ ổn định, tập trung hỗ trợ dự án có sản phẩm tốt, có pháp lý hoàn chỉnh. Vì thế dư nợ của nhóm này giảm 10% so với năm 2021. Nguyên nhân vì những chủ đầu tư đã được hỗ trợ năm 2021 đã bàn giao nhà cho người dân.
Thứ hai là tốc độ về mặt pháp lý các dự án đang trong quá trình hoàn thành tương đối chậm, dẫn đến việc giải ngân chậm lại.
Khẩu vị của năm 2022 là đảm bảo chặt chẽ, nên chỉ xem xét hỗ trợ các dự án có pháp lý đầy đủ, sản phẩm tốt, được người dân quan tâm. Các hoạt động cho vay BĐS là cho vay trung và dài hạn, nên tốc độ giải ngân hoàn toàn dựa trên khả năng thu xếp vốn của ngân hàng. Trong khi việc huy động vốn của ngân hàng phần lớn là ngắn hạn.
Năm 2022, Techcombank đã huy động vốn từ thị trường quốc tế để hỗ trợ nhu cầu vốn trong nước, dư nợ huy động lên đến 1,8 tỷ USD.
Techcombank mong muốn NHNN kiến nghị các bộ, ngành đẩy nhanh hoàn thiện pháp lý, từ đó giảm bớt áp lực dòng tiền cho các doanh nghiệp bất động sản.
Kết luận Hội nghị, Thống đốc NHNN - Nguyễn Thị Hồng chỉ đạo các chi nhánh, ngân hàng thương mại thực hiện nghiêm các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, gần đây nhất là Công điện của Thủ tướng Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS, thị trường xăng dầu.
Đối với các TCTD, để góp phần phát triển thị trường BĐS lành mạnh, an toàn, NHNN yêu cầu các TCTD nỗ lực tiết giảm tối đa chi phí hoạt động để có dư địa cho vay, giúp các DN trả nợ. Tập trung tín dụng vào các dự án có tính pháp lý, có khả năng khả thi, có khả năng tiêu thụ sản phẩm, đảm bảo khả năng trả nợ, nhất là các dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân,…
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng chỉ đạo các ngân hàng ngồi lại với DN để tìm hiểu những khó khăn cụ thể, không nói chung chung.
Chủ động kiểm soát chặt chẽ dòng tiền, đẩy mạnh cho vay người mua nhà, thu nợ người bán nhà, tăng cường kiểm tra việc cấp tín dụng đối với các DN, tập đoàn, dự án sân sau. Nếu tín dụng tập trung vào các DN là sân sau với mức độ tập trung lớn sẽ rất rủi ro. Các ngân hàng cần phải quan tâm lưu ý việc này.
Về cho vay ưu đãi nhà ở xã hội, Thống đốc yêu cầu các ngân hàng thương mại có giải pháp tín dụng phù hợp, kịp thời báo cáo Thống đốc về những khó khăn, vướng mắc; báo cáo các Bộ, ngành địa phương hỗ trợ các DN giải quyết những vướng mắc mang tính pháp lý, thủ tục,… làm thế nào tháo gỡ khó khăn cho DN những vẫn phải đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng.
Sáng ngày 17/2, Hội nghị trực tuyến toàn quốc thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, bền vững sẽ được tổ chức tại trụ sở Chính phủ và các điểm cầu Trụ sở UBND các tỉnh, thành phố.
Hội nghị do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì. Cùng dự Hội nghị còn có Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái; Trần Hồng Hà.
Tại điểm cầu Trụ sở Chính phủ, thành phần tham dự gồm Bộ trưởng Bộ Xây dựng, Bộ Tài Chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công an, Bộ Tư pháp; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; Thanh tra Chính phủ; Kiểm toán Nhà nước; các Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Pháp luật của Quốc hội; Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước; Lãnh đạo Hiệp hội Bất động sản Việt Nam.
Nhiều ngân hàng lớn sẽ tham gia Hội nghị này, gồm: Vietcombank, VietinBank, Agribank, BIDV, Techcombank, VPBank.
Các doanh nghiệp bất động sản tham gia gồm: Tập đoàn Vingroup, Tập đoàn BIM, Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư Địa ốc NOVA (Novaland), Công ty Cổ phần Hưng Thịnh Land, Công Cổ phần Đầu tư Bất động sản Toàn Cầu (GP.INVEST), Công ty Cổ phần đầu IMG, Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp - TNHH Một Thành viên (Becamex IDC Bình Dương), Công ty CP Tập đoàn Mặt trời (Sungroup), Công ty Cổ phần Tập đoán Ecopark, Tổng Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Xây dựng (DIC).
Ngoài ra còn có các doanh nghiệp xây dựng như: Công ty Cổ phần Xây dựng Hoà Bình, Công ty Cổ phần xây dựng Coteccons, Công ty CP Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex).
Về phía chuyên gia gồm: TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia; ông Hoàng Văn Cường, Phó Hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế quốc dân; ông Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia.