Lịch sử hình thành của Tổng công ty Lương thực Miền Bắc VINAFOOD1

Trong suốt hơn 60 năm của ngành Lương thực Việt Nam, với nhiều thay đổi trong tổ chức của Ngành để phù hợp với bối cảnh đất nước trong từng giai đoạn, Tổng công ty Lương thực Miền Bắc (VINAFOOD1) luôn đóng góp một vai trò quan trọng.

Ngày 24/5/1995, trên cơ sở tổ chức lại các doanh nghiệp thuộc Tổng Công ty Lương thực Trung ương I và các doanh nghiệp Lương thực thuộc các tỉnh từ Thừa Thiên - Huế trở ra, Thủ tướng Chính phủ thành lập Tổng công ty Lương thực Miền Bắc là doanh nghiệp nhà nước hạng đặc biệt theo Quyết định số 312/TTg.

Đơn vị có trụ sở chính tại số 6 Ngô Quyền, Quận Hoàn Kiếm, Thành phố Hà Nội với các sản phẩm chủ đạo là nông, lâm sản nguyên liệu, động vật sống, gạo, bột thô, thực phẩm.

Tổng công ty Lương thực Miền Bắc VINAFOOD1

Ngày 17 tháng 7 năm 1995, Điều lệ Tổ chức và hoạt động của Tổng công ty được phê chuẩn theo Nghị định của Chính phủ, theo đó, Tổng công ty có nhiệm vụ quản lý, tổ chức sản xuất kinh doanh các mặt hàng lương thực, nông sản và chịu trách nhiệm trước Chính phủ trong việc đảm bảo an ninh lương thực quốc gia.

Suốt một thời gian dài sau đó, Tổng công ty Lương thực miền Bắc đã vượt qua nhiều thăng trầm, biến động để có được thương hiệu VINAFOOD1 như ngày hôm nay. Trong suốt thời gian hoạt động, đơn vị luôn sản xuất kinh doanh ổn định và có lãi, bảo toàn và phát triển vốn nhà nước. 

Từ 200 tỷ đồng vốn chủ sở hữu ban đầu khi thành lập, trong đó lỗ và công nợ khó đòi gần 100 tỷ đồng, sau hơn 20 năm, Tổng công ty đã bổ sung vốn bằng nguồn lợi nhuận sau thuế, đưa tổng số vốn chủ sở hữu và các quỹ dự phòng tăng hàng chục lần so với thời điểm mới thành lập. 

Tình hình tài chính của Tổng công ty lành mạnh, không có nợ đọng, nợ xấu và các chỉ tiêu chính về doanh thu, lợi nhuận, nộp ngân sách nhà nước, thu nhập bình quân của người lao động... đều có sự tăng trưởng vững chắc, ổn định qua từng năm.

Không chỉ trên địa bàn miền Bắc, các tỉnh vựa lúa Đồng bằng sông Cửu Long cũng dần cải thiện cơ sở vật chất - kỹ thuật, việc đầu tư kho tàng, cơ sở xay xát chế biến, nhằm đẩy mạnh tiêu thụ lương thực hàng hóa cho nông dân, góp phần thúc đẩy sản xuất nông nghiệp phát triển.

Đ/c Bùi Thị Thanh Tâm, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐTV Tổng công ty trong buổi hội nghị tổng kết công tác năm 2020

Tổng công ty cũng tạo thế và lực mới trong xu thế cạnh tranh để hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực khi đề ra chiến lược đầu tư và đang xúc tiến việc thực hiện để sớm hình thành "chuỗi" phân phối - bán lẻ qua hệ thống các Trung tâm thương mại - Siêu thị - Cửa hàng tiện ích… tại các khu vực đông dân cư, các tỉnh, thành phố, các địa bàn trọng điểm.

VINAFOOD1 đã hoàn thành mục tiêu từ  “cơm ăn - áo mặc” đến “ăn no - mặc ấm”, hướng tới mục tiêu cao hơn là “ăn ngon - mặc đẹp”, thực hiện chủ trương xóa đói, giảm nghèo nhanh và bền vững của Đảng, Chính phủ, tiếp tục đảm bảo các tiêu chí an ninh lương thực, an toàn vệ sinh thực phẩm, văn minh thương mại và dịch vụ.

Kể từ năm 2010 đến năm 2015, VINAFOOD1 có sự thay đổi căn bản về tổ chức và hoạt động. Công ty mẹ - Tổng công ty Lương thực miền Bắc được chuyển thành công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do Nhà nước làm chủ sở hữu.

Sau 3 năm hoạt động theo mô hình mới, Điều lệ tổ chức và hoạt động mới của Tổng công ty Lương thực miền Bắc được ký ban hành vào ngày 25 tháng 02 năm 2014 để đáp ứng yêu cầu hoạt động của Tổng công ty.

Hiện nay, Tổng công ty có 03 liên doanh với nước ngoài, 05 đơn vị là công ty liên kết và 30 đơn vị thành viên hạch toán độc lập đã được cổ phần hóa là các công ty con với trụ sở chính phần lớn ở các tỉnh phía Bắc. Tổng công ty cũng có 09 chi nhánh VINAFOOD1 đóng tại thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long để đảm bảo nguồn hàng cung ứng cho xuất khẩu và tiêu thụ trong nước.

Đơn vị nhận được nhiều danh hiệu và thành tựu tương ứng với những nỗ lực đã đạt được như là Huân chương lao động hạng Ba, hạng Nhì, hạng Nhất, Huân chương Độc lập hạng Ba, Huân chương Độc lập hạng Nhì của Nhà nước trao tặng.

Các cá nhân là cán bộ công nhân viên của VINAFOOD1 cũng từng được tuyên dương Anh hùng lao động thời kỳ Đổi mới, danh hiệu chiến sỹ thi đua toàn quốc, Doanh nhân tiêu biểu, xuất sắc qua các năm, Huân chương lao động các hạng, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và nhiều phần thưởng cao quý của các Bộ, Ngành, các địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội v.v...

Trong thời gian tới, Tổng công ty Lương thực miền Bắc VINAFOOD1 vẫn nỗ lực đặt ra những mục tiêu phấn đấu và phát triển không ngừng cho tương lai với nhiều khía cạnh tiềm năng, lợi thế của Tổng công ty còn có thể khai thác.

Mục tiêu của đơn vị là xây dựng Tổng công ty thành một tập đoàn sản xuất, chế biến kinh doanh xuất nhập khẩu lương thực, thực phẩm hàng đầu Việt Nam mà ở đó, tuy tập đoàn hoạt động đa ngành, đa lĩnh vực, đa sở hữu, trong phạm vi cả nước nhưng vẫn lấy SXKD chế biến, XNK lương thực làm hoạt động cốt yếu có vai trò chủ đạo.

Đ/c Phan Xuân Quế, Phó thư Đảng ủy, Tổng Giám đốc Tổng công ty phát biểu định hướng nhiệm vụ hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2021

Các lĩnh vực hoạt động của VINAFOOD1 hiện nay

Thu mua, bảo quản, chế biến, bán buôn, bán lẻ, dự trữ, lưu thông thực phẩm, lương thực, nông sản;

Cung ứng các loại vật tư thiết bị chuyên dùng cho sản xuất, kinh doanh của ngành lương thực, thực phẩm và xuất nhập khẩu lương thực, nông sản;

 Xuất nhập khẩu các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu, cũng như các mặt hàng nông sản, vật tư nông nghiệp, phân bón;

 Nhập khẩu các mặt hàng tiêu dùng Việt Nam chưa có khả năng sản xuất đủ, các loại ngô, lúa mỳ, bột mỳ, đậu, đỗ;

Xuất nhập khẩu, nuôi trồng, chế biến, thủy sản và các hoạt động dịch vụ liên quan;

Xuất nhập khẩu, sản xuất, kinh doanh các loại nguyên liệu, thành phẩm thức ăn nuôi gia súc, gia cầm;

 Chế biến gỗ và sản xuất sản phẩm từ gỗ, tre, nứa;

 Kinh doanh, khai thác muối và chế biến các sản phẩm về muối;

 Xuất khẩu lao động;

 Các ngành, nghề khác theo Giấy đăng ký kinh doanh và quy định của pháp luật.

VINAFOOD1 đối mặt khó khăn trong thời đại dịch Covid-19

Trước những ảnh hưởng nghiêm trọng từ dịch Covid-19, Tổng công ty Lương thực miền Bắc đã vượt qua những khó khăn, thử thách đáng kể để đạt kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh với các chỉ tiêu vượt kế hoạch đề ra.

Cụ thể, tổng doanh thu ước đạt 102% so với Kế hoạch khi đạt 16.331 tỷ đồng; Lợi nhuận trước thuế ước đạt 332 tỷ đồng, đạt 103 % Kế hoạch; Kim ngạch xuất khẩu ước đạt 296 triệu USD, đạt 110,5% Kế hoạch; Nộp ngân sách Nhà nước đạt 326 tỷ đồng, đạt 102% Kế hoạch…

Tổng công ty Lương thực miền Bắc đạt kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh với các chỉ tiêu vượt kế hoạch đề ra trong năm 2020.

Về cơ cấu tổ chức, VINAFOOD1 cũng thành công triển khai thực hiện Phương án tổng thể về sắp xếp, đổi mới Tổng công ty theo lộ trình đã được phê duyệt. Năm 2020, Hội đồng thành viên Tổng công ty đã quyết định cổ phần hóa 02 đơn vị thành viên Công ty TNHH một thành viên Muối Việt Nam và Công ty THHH một thành viên Lương thực Lương Yên.

Tuy đã có một năm 2020 hoàn thành và vượt chỉ tiêu các kế hoạch đề ra nhưng VINAFOOD1 vẫn có đánh giá không quá tích cực về tình hình năm 2021 khi mà thị trường nông sản thế giới chắc chắn sẽ có thêm nhiều biến động, còn nhiều khó khăn, thách thức đang chờ đợi phía trước. Ảnh hưởng lớn nhất vẫn đến từ diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, gây tác động đến hoạt động sản xuất kinh doanh của toàn ngành nói chung và doanh nghiệp nói riêng.

Đứng trước thời kỳ này, Tổng công ty Lương thực miền Bắc nỗ lực góp phần đảm bảo an ninh lương thực và điều tiết kinh tế vĩ mô và bình ổn thị trường trong nước thông qua kinh doanh lương thực, tham gia tiêu thụ lương thực hàng hóa của nông dân và xuất khẩu lương thực ra thị trường quốc tế. Đồng thời, VINAFOOD1 tập trung thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển năm 2021 và kế hoạch 5 năm giai đoạn 2021-2025.

Xem thêm: Giá lương thực toàn cầu tăng cao vì nhu cầu nhiên liệu sinh học tăng

Phương Thúy