Tốc độ tăng trưởng GDP 2023 có thể lên 5%

Trong báo cáo vĩ mô mới cập nhật, chứng khoán VNDirect giữ nguyên dự báo GDP của Việt Nam tăng 7% trong quý IV, qua đó nâng tốc độ tăng trưởng cả năm lên 5%. 

Dù đang trên đà phục hồi, thế nhưng không tránh khỏi thách thức khi hoạt động ngành công nghiệp vẫn còn rủi ro suy giảm.

Cụ thể, hầu hết các phân ngành sản xuất đều ghi nhận mức tăng trưởng mạnh hơn so với cùng kỳ trong tháng 11 nhờ: số lượng đơn đặt hàng mới phục hồi và mức so sánh thấp của cùng kỳ năm trước, dẫn đầu sự tăng trưởng là phân ngành sản xuất đồ nội thất, sản phẩm cao su và nhựa,...

Mặt khác, một số phân ngành sản xuất gặp nhiều trở ngại trong việc cải thiện đà phục hồi. Cụ thể, ngành sản xuất hàng may mặc chỉ tăng 2,5% trong tháng 11 (so với tăng 7,5% trong tháng trước), trong khi sản xuất máy tính, sản phẩm điện tử & quang học ghi nhận mức tăng trưởng 3,4%, tương đương với tháng 10.

Ngành dịch vụ với mức tiêu dùng trong nước bắt đầu tăng tốc nhờ sự cải thiện của lĩnh vực sản xuất và tác động từ gói kích thích tài khóa của Chính phủ. Đồng thời, sự phục hồi của khu vực sản xuất và xuất khẩu trong những tháng gần đây đã cải thiện tình hình việc làm và thu nhập của người lao động, qua đó thúc đẩy niềm tin của người tiêu dùng trong nước.

Phục hồi mạnh mẽ hơn vào năm 2024

Từ những yếu tố trên, VNDirect giữ nguyên dự báo GDP của Việt Nam tăng 7% trong quý IV, qua đó nâng tốc độ tăng trưởng cả năm lên 5%. Những yếu tố hỗ trợ chính sẽ đến từ chính sách tài khóa mở rộng, lãi suất cho vay thấp hơn giúp phục hồi lĩnh vực đầu tư tư nhân và tiêu dùng trong nước, quá trình phục hồi của khu vực sản xuất được đẩy nhanh nhờ đơn hàng xuất khẩu tăng, cơ sở so sánh thấp của cùng kỳ năm 2022.

Sang năm 2024, tăng trưởng GDP của Việt Nam có thể đạt 6,3% nhờ các yếu tố hỗ trợ chính dưới đây.

Hoạt động sản xuất và xuất khẩu phục hồi mạnh mẽ hơn, khi được hỗ trợ từ mức rất thấp vào năm 2023, đồng thời đơn đặt hàng bên ngoài tăng trong bối cảnh lạm phát giảm, mức tồn kho giảm ở các thị trường phát triển.

VNDirect ước tính kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sẽ tăng khoảng 7% trong năm tới, cải thiện từ mức giảm (dự kiến) là 4,7% vào năm 2023. Sự phục hồi của hoạt động sản xuất cũng kích thích nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu, máy móc, thiết bị. Theo đó, kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam được dự báo sẽ tăng khoảng 8,5% trong năm tới, cải thiện từ mức giảm (dự kiến) 9% vào năm 2023. Ngoài ra, dòng vốn FDI vào Việt Nam cải thiện trong nửa cuối năm 2023 và những năm tiếp theo cũng sẽ góp phần quan trọng vào quá trình phục hồi của hoạt động sản xuất, xuất khẩu.

Kích thích nhu cầu tiêu dùng trong nước theo sau sự phục hồi của ngành công nghiệp, việc làm và tiền lương được cải thiện vào năm 2024. Chính phủ cũng sẽ tiếp tục duy trì một số gói kích thích tài khóa để hỗ trợ nền kinh tế, bao gồm giảm 2% thuế giá trị gia tăng (VAT) trong nửa đầu năm 2024.

Thứ ba là sự hồi phục của thị trường bất động sản. Theo VNDirect, 70-80% khó khăn trên thị trường hiện nay đều liên quan đến vấn đề pháp lý. Để hỗ trợ thị trường, Chính phủ và các địa phương đang tích cực xử lý vướng mắc pháp lý với các dự án bất động sản. TP HCM đã giải quyết được 30% dự án bất động sản vướng mắc pháp lý, trong khi Hà Nội cũng giải quyết xong vướng mắc pháp lý cho khoảng 60% dự án.

Một khó khăn khác của thị trường bất động sản là một số doanh nghiệp đang gặp khó khăn về tài chính. Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước đã triển khai các giải pháp cần thiết để khơi thông tín dụng cho lĩnh vực này. Theo NHNN, tổng dư nợ tín dụng trong lĩnh vực bất động sản đạt 2,74 triệu tỷ đồng (tăng 6,04% so với đầu năm) vào cuối quý III và chiếm 21,46% tổng dư nợ toàn nền kinh tế.

Lãi suất cho vay giảm 2-3 điểm % kể từ đầu năm 2023 sẽ thúc đẩy nhu cầu vay thế chấp và cải thiện tình hình tài chính của các doanh nghiệp bất động sản trong năm 2024. Hơn nữa, sự hồi phục dần của thị trường trái phiếu doanh nghiệp sẽ là chìa khóa giúp giải quyết khó khăn về vốn cho các nhà phát triển bất động sản trong những năm tới.

Và cuối cùng là sự phục hồi của lĩnh vực đầu tư tư nhân, được kỳ vọng bởi những lý do sau: Doanh nghiệp sẽ triển khai dự án mới, mở rộng sản xuất để đáp ứng nhu cầu trong nước ngày càng tăng và sự phục hồi của các đơn hàng xuất khẩu; lãi suất cho vay thấp hơn, điều kiện tài chính toàn cầu được nới lỏng hơn vào nửa cuối năm 2024 và sự phục hồi của thị trường bất động sản sẽ thúc đẩy làn sóng đầu tư tư nhân mới.

“Đầu tư tư nhân là động lực tăng trưởng hàng đầu của nền kinh tế với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm khoảng 15% trước đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, vốn đầu tư tư nhân chỉ tăng 2,3% so với cùng kỳ trong 9 tháng đầu năm 2023 do đơn hàng xuất khẩu giảm và thị trường bất động sản trầm lắng”, VNDirect đánh giá. 

Tuy nhiên, nhưng dự báo trên sẽ còn những tác động của rủi ro, đến từ lạm phát cao hơn dự kiến ở Mỹ và châu Âu sẽ khiến Fed và ECB duy trì chính sách tiền tệ "diều hâu"; DXY mạnh hơn dự kiến, có thể gây thêm áp lực lên tỷ giá hối đoái của Việt Nam; tăng trưởng chậm hơn dự kiến của các đối tác thương mại lớn của Việt Nam sẽ làm chậm quá trình phục hồi của khu vực sản xuất.