"Nhiều nước khó tránh khỏi suy thoái"

Hôm 7/6, World Bank đã cắt giảm dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới và cảnh báo nhiều nước có thể rơi vào suy thoái khi nền kinh tế bước vào giai đoạn lạm phát đình trệ giống như những năm 1970.

Trong Báo báo Triển vọng Kinh tế Toàn cầu mới nhất, Word Bank đã điều chỉnh giảm ước tính tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2022 xuống còn 2,9%, thấp hơn 1,2 điểm % so với con số 4,1% đưa ra hồi tháng 1. Để so sánh, nền kinh tế toàn cầu tăng trưởng 5,7% trong năm 2021.

Báo cáo dự kiến tăng trưởng trong hai năm kế tiếp tiếp tục dao động quanh mức tương tự như năm 2022. Trong khi đó, lạm phát tại hầu hết các nước vẫn sẽ cao hơn mức mục tiêu.

Chiến sự Nga-Ukraine và hậu quả là giá hàng hóa tăng vọt đã làm phức tạp thêm thiệt hại mà đại dịch COVID-19 gây ra cho nền kinh tế thế giới. World Bank cảnh báo thế giới có thể đang bước vào “giai đoạn tăng trưởng yếu ớt và lạm phát cao kéo dài”.

Tờ CNBC dẫn lời ông David Malpass, Chủ tịch World Bank cho hay: “Chiến sự tại Ukraine, phong tỏa ở Trung Quốc, gián đoạn chuỗi cung ứng và rủi ro lạm phát đình trệ đang đè nén tăng trưởng. Nhiều nước sẽ khó tránh khỏi suy thoái”.

Báo cáo dự đoán tăng trưởng tại các nền kinh tế tiên tiến sẽ giảm tốc rõ rệt, đi từ mức 5,1% trong năm 2021 xuống còn 2,6% trong năm nay, rồi tiếp tục suy giảm còn 2,2% trong năm 2023.

Tại các thị trường mới nổi và các nước đang phát triển, dự kiến tăng trưởng sẽ giảm từ 6,6% trong năm 2021 xuống 3,4% trong năm 2022, thấp hơn hẳn mức trung bình hàng năm 4,8% trong giai đoạn 2011-2019.

Tăng trưởng suy yếu đang diễn ra cùng lúc với lạm phát leo thang tại các nước phát triển lẫn đang phát triển. Tình hình này buộc các ngân hàng trung ương phải thắt chặt chính sách tiền tệ và tăng lãi suất để khống chế giá cả.

Lạm phát đình trệ như thập niên 1970

Môi trường lạm phát cao, tăng trưởng thấp hiện nay đã được nhiều chuyên gia so sánh với thập niên 1970. Thời kỳ lạm phát đình trệ khốc liệt cách đây khoảng 50 năm đã buộc nhiều nước lớn tăng mạnh lãi suất và kích loạt làn sóng khủng hoảng tài chính tại các thị trường mới nổi và nền kinh tế đang phát triển.

Báo cáo tháng 6 của World Bank cho thấy một sự so sánh "mang tính hệ thống” đầu tiên của tổ chức này giữa tình huống hiện nay và nửa thế kỷ trước. Báo cáo khẳng định xưa và nay có những điểm tương đồng rõ rệt. Chúng bao gồm hỗn loạn ở phía nguồn cung, khả năng tăng trưởng suy yếu và rủi ro mà các nền kinh tế mới nổi có thể phải gánh chịu khi thắt chặt chính sách tiền tệ nhằm kiềm chế lạm phát.

Tuy nhiên, môi trường hiện tại cũng có nhiều khác biệt, ví dụ như sức mạnh của đồng USD, mức giá thấp hơn trước của dầu mỏ và bảng cân đối kế toán mạnh mẽ của hầu hết các tổ chức tài chính lớn, giúp tạo ra dư địa để xoay xở.  

Nhằm giảm thiểu nguy cơ lịch sử lặp lại, World Bank kêu gọi các nhà hoạch địch chính sách phối hợp hỗ trợ cho Ukraine, chống lại sự leo thang của giá lương thực và dầu mỏ, cũng như thiết lập biện pháp xóa nợ cho các nền kinh tế đang phát triển.