Bức tranh ngành hàng không nửa đầu năm dần sáng sủa: Bao giờ phục hồi hoàn toàn?

Diên Vỹ 18:29 | 02/08/2022 Doanh Nhân Việt Nam trên Doanh Nhân Việt Nam trên
Chia sẻ
Báo cáo triển vọng ngành hàng không mới nhất được công bố bởi bộ phận Nghiên cứu của Chứng khoán SSI (SSI Research) nhận định rằng ngành hàng không có thể ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận trong nửa cuối năm mạnh mẽ hơn nửa đầu năm, nhưng có thể phải đến năm 2023 mới phục hồi về mức trước đại dịch.

 

6 tháng đầu năm 2021: Ngành hàng không le lói tín hiệu khả quan

 

Theo báo cáo tài chính quý II/2022, Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines - mã: HVN) báo cáo doanh thu thuần quý II/2022 đạt 18.323 tỷ đồng, tăng 182% so với cùng kỳ năm 2021 và lỗ ròng 2.568 tỷ đồng, giảm gần một nửa so với mức lỗ ròng 4.530 tỷ đồng cùng kỳ năm 2021. 

Lũy kế 6 tháng đầu năm, doanh thu thuần HVN đạt 29.943 tỷ đồng, tăng 114% so với cùng kỳ năm 2021 (cùng kỳ ghi nhận doanh thu thuần lũy kế 13.996 tỷ đồng). Cũng trong 6 tháng, lỗ ròng của HVN đạt 5.254 tỷ đồng, giảm mạnh từ mức lỗ ròng 8.622 tỷ đồng trong nửa đầu năm 2021.

Sự phục hồi du lịch thúc đẩy doanh thu của HVN trong kỳ tăng mạnh, mức tăng gần gấp 3 lần quý II/2021. Trong nửa đầu năm, HVN cho biết đã vận chuyển gần 9,5 triệu lượt khách, tăng 24,6% so với kế hoạch; đa số là khách nội địa. Tuy nhiên, lợi nhuận không tăng tương ứng, một phần do các thách thức như giá nhiên liệu bay tăng cao đẩy chi phí hoạt động tăng theo cũng như khó khăn trong tái cơ cấu, bán tàu bay.

CTCP Hàng không Vietjet (mã: VJC) cho biết doanh thu thuần từ bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt 11.590 tỷ đồng trong quý II, tăng gấp 2,2 lần so với cùng kỳ năm 2021. Nhờ doanh thu thuần cao nên lợi nhuận gộp mang về 1.127 tỷ đồng, so với cùng kỳ âm 1.277 tỷ đồng. Trừ đi chi phí, VJC vẫn có lãi sau thuế 181 tỷ đồng, thấp hơn quý I/2022 nhưng cao gấp khoảng 40 lần cùng kỳ 2021.

Lũy kế 6 tháng đầu năm, doanh thu thuần VJC ghi nhận đạt 16.112 tỷ đồng, tăng gấp đôi so với cùng kỳ 2021; lợi nhuận sau thuế đạt 426 tỷ đồng, cũng tăng gấp 2,5 lần.

VJC lý giải kết quả kinh doanh quý II và 6 tháng đầu năm khả quan trên là nhờ vào nhu cầu đi lại đang trên đà phục hồi mạnh, đặc biệt các chặng nội địa tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm 2019 - giai đoạn trước đại dịch COVID-19. Riêng trong quý II, Vietjet đã thực hiện gần 33.000 chuyến bay và vận chuyển 6 triệu lượt khách, tăng lần lượt 135% và 200% so với cùng kỳ năm 2021. Tổng sản lượng hàng hóa vận chuyển cũng đạt hơn 11.000 tấn.

Dù vậy, doanh nghiệp nhận định rằng việc giá xăng dầu tăng mạnh trong kỳ trong khi không tăng phụ thu xăng dầu đã ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh trong kỳ, dẫn đến tỷ lệ hoàn thành kế hoạch lợi nhuận hợp nhất bán niên chỉ đạt 85,2%.

Với Bamboo Airways, hãng hàng không vừa trải qua một số biến động lớn trong đội ngũ lãnh đạo, tình hình kinh doanh cũng lạc quan hơn trông thấy. Theo “tâm thư” mà tân Tổng Giám đốc Bamboo Airways Nguyễn Mạnh Quân chia sẻ, tháng 4/2022, lần đầu tiên hãng bay này xác nhận doanh thu vượt 1.000 tỷ đồng. Tháng 5, tháng 6, tháng 7 và dự báo cả tháng 8, hãng chạm ngưỡng doanh thu gần 2.000 tỷ đồng mỗi tháng. Mặc dù vậy, theo ước tính của FLC, Bamboo Airways vẫn đang ghi nhận lỗ khoảng 2.100 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm, gần bằng mức lỗ hơn 2.200 tỷ đồng trong cả năm 2021 - thời điểm dịch COVID-19 bùng phát nghiêm trọng. 

Vietravel (mã: VTR), đơn vị sở hữu 43,9% vốn của Vietravel Airlines - một hãng bay non trẻ - cũng đã công bố báo cáo tài chính quý II, trong đó cho thấy khoản lỗ 57 tỷ đồng từ mảng hàng không. Dù vậy, theo Vietravel Airlines, hãng đang tận dụng đà phục hồi của nhu cầu nội địa thông qua tăng cường các đường bay trong nước. Theo đó, số chuyến bay của hãng trong tháng 6 đã tăng 10-15% so với tháng 5 và tăng 40% so cùng kỳ 2021.

Trong khi các hãng bay ghi nhận doanh thu tăng vọt nhưng lợi nhuận vẫn còn ảm đạm, các công ty kinh doanh dịch vụ liên quan lại cho thấy triển vọng sáng hơn trông thấy.

Tại báo cáo tài chính quý II/2022, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (mã: ACV) báo cáo doanh thu thuần tăng vọt hơn gấp đôi lên 3.429 tỷ đồng. Đồng thời, lãi gộp tăng lên 1.622 tỷ đồng trong khi cùng kỳ 2021 chỉ đạt vỏn vẹn 27 tỷ đồng. Lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ là 2.597 tỷ đồng, mức cao kỷ lục.

Lũy kế 6 tháng đầu năm, ACV ghi nhận tổng doanh thu thuần đạt 5.563 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế cổ đông công ty mẹ là 3.472 tỷ đồng, tăng mạnh lần lượt 62% và 390% so với cùng kỳ 2021. Năm 2022, ACV lên kế hoạch kinh doanh với doanh thu 12.566 tỷ đồng, lãi trước thuế 4.696 tỷ đồng. Như vậy, sau nửa đầu năm, doanh nghiệp đã hoàn thành 44,3% kế hoạch doanh thu và 91,7% chỉ tiêu lợi nhuận; đồng thời vượt xa mục tiêu lợi nhuận bán niên.

Còn CTCP Dịch vụ hàng không sân bay Tân Sơn Nhất (Sasco, mã: SAS) cũng công bố kết quả kinh doanh quý II cho thấy doanh thu thuần đạt 296 tỷ đồng, tăng 216% so với cùng kỳ 2021. Trừ giá vốn, SAS báo lãi gộp 148,8 tỷ đồng trong quý II, tăng hơn 3 lần cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế là 83,85 tỷ đồng.

Lũy kế 6 tháng, tổng doanh thu thuần của SAS đạt khoảng 427 tỷ đồng, hoàn thành gần 32% kế hoạch cả năm. Lợi nhuận sau thuế đạt 85,61 tỷ đồng so với mức lỗ 1,8 tỷ đồng trong nửa đầu năm 2021.

 

SSI dự báo đến cuối năm 2023, triển vọng lợi nhuận ngành mới phục hồi về mức trước đại dịch

 

SSI Research nhận định tăng trưởng lợi nhuận của các doanh nghiệp ngành hàng không trong nửa cuối năm 2022 được dự phóng cao hơn nửa đầu năm, dựa trên một số nguyên nhân. 

Đầu tiên, đi lại trong nước có xu hướng hồi phục mạnh. Điều này thể hiện qua dữ liệu do sản lượng hành khách nội địa trong tháng 6 đã đạt 120-130% so với cùng kỳ năm 2019, trong khi con số này hồi tháng 12/2021 chỉ là 16%. Sự phục hồi mạnh mẽ chủ yếu do nhu cầu dồn nén trong 2 năm qua. Nhóm nghiên cứu dự báo năm 2022, khách trong nước ước tính đạt 89 triệu lượt, tăng 200% so với năm 2021 và tăng 20% so với năm 2019. 

Thứ hai, khách quốc tế ước tính tăng dần đến cuối năm và đạt 5 triệu lượt khách trong năm nay, dù con số này chỉ bằng 15% thời điểm năm 2019, trước đại dịch dù Việt Nam là một trong những nước nới lỏng các quy định nhất khu vực Châu Á- Thái Bình Dương. 

Nhu cầu tăng được nhận định sẽ giúp các hãng hàng không chuyển chi phí nhiên liệu cho khách hàng, đặc biệt trong dịp nghỉ lễ. Tuy nhiên, tăng trưởng lợi nhuận chưa mạnh do khách quốc tế là nguồn lợi nhuận chính của tất cả các công ty trong ngành (sân bay, dịch vụ hàng không, hãng hàng không), và việc nối lại các đường bay quốc tế ước tính diễn ra chậm trong năm, do các thị trường chính như Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản vẫn chưa mở cửa lại ở nhiều mức độ khác nhau. 

Ngoài ra, SSI cho rằng các hãng hàng không đủ điều kiện hưởng gói hỗ trợ lãi suất 2% từ Chính phủ có thể bù đắp phần lớn ảnh hưởng từ việc tăng lãi suất; tuy nhiên tác động đến lãi/lỗ có thể nhỏ so với các chi phí khác như chi phí nhiên liệu, chi phí thuê tàu bay, nhân công và bảo dưỡng máy bay. Hơn nữa, triển vọng giá dầu tăng trong năm nay có thể làm giảm biên lợi nhuận các hãng hàng không, đặc biệt trong mùa thấp điểm. Cơ cấu vốn với nợ vay/ chi phí thuê cao cũng là vấn đề lớn cần giải quyết để ngành phục hồi bền vững hơn. 

Do đó, SSI Research nhận định lợi nhuận của cả ngành ước tính tăng mạnh hơn từ năm 2023 trở đi. 

Trong năm 2023, dự báo sản lượng khách trong nước tiếp tục đà tăng và đạt 98 triệu lượt khách, tức tăng 10% so với mức dự báo cho năm 2022. Trong khi đó, khách quốc tế dự kiến tăng mạnh, đạt 29 triệu lượt, nhưng vẫn giảm 19% so với thời điểm trước đại dịch. Dự báo này dựa trên kịch bản cơ sở giả định rằng Trung Quốc sẽ dần thực hiện chính sách không COVID linh hoạt để mở cửa trở lại hoàn toàn vào 2023. SSI dự báo đến cuối năm 2023, khách quốc tế mới hồi phục hoàn toàn về mức 2019 (3 triệu lượt khách/ tháng). 

“Tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ trong 2023 so với 2022, nhưng chưa quay về mức trước Covid cho tới cuối năm 2023 dựa trên các giả định này”, báo cáo của SSI chỉ rõ.

Theo SSI, tăng trưởng lợi nhuận có thể tích cực do so sánh với mức nền thấp của năm 2022 và một số nhu cầu dồn nén về du lịch quốc tế sau 3 năm. Cùng đó, giá dầu bình thường hóa có thể giúp giảm áp lực lên biên lợi nhuận của các hãng hàng không. 

Mặc dù vậy,  một số thách thức cho các hãng hàng không trong năm 2023 là việc tái khởi động các tuyến bay trước COVID đến thị trường quốc tế trong bối cảnh giá dầu cao, thị trường cạnh tranh gay gắt và khả năng nhu cầu giảm do tăng trưởng kinh tế toàn cầu chậm lại ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng không thiết yếu. 

Ngoài ra, quá trình tái cấp vốn của các hãng hàng không sẽ gây ra rủi ro pha loãng đáng kể và nhà đầu tư nên chờ đợi quá trình này hoàn tất, ước tính diễn ra vào năm 2023. 

Một vấn đề khác là cơ sở hạ tầng tại các sân bay lớn, trong đó sản lượng khách trong nước đã vượt mức trước COVID và cảng hàng không nội địa chính tại Nội Bài và Tân Sơn Nhất đã vượt công suất thiết kế, trong khi các dự án mở rộng chưa bắt đầu. 

Về quan điểm đầu tư, SSI nhận định các công ty điều hành sân bay và dịch vụ sân bay (ACV, AST) cũng cho lợi nhuận tăng so với mức trước COVID-19 vào cuối năm 2023, khi khách quốc tế là nguồn đóng góp lợi nhuận chính của các công ty này. Do đó nửa đầu năm 2023 có thể là thời điểm tốt để tích lũy cổ phiếu các công ty này trong bối cảnh hồi phục mạnh mẽ.

“Chúng tôi ước tính tăng trưởng lợi nhuận 2023 là 115% và 486% so với cùng kỳ tương ứng đối với ACV và AST”, báo cáo của SSI cho hay.