Duy trì đà tăng trưởng

Từ đầu năm đến nay, thị trường BĐS ghi nhận nhiều dấu hiệu khởi sắc, đặc biệt là phân khúc các dự án đầu tư xây dựng hạ tầng để chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người dân tự xây dựng nhà ở. Theo báo cáo từ Bộ Xây dựng, hàng loạt chỉ tiêu tăng trưởng tích cực cho thấy niềm tin của nhà đầu tư và người dân đang dần quay trở lại, tạo cú hích quan trọng đối với quá trình tái cân bằng thị trường. Thực tế này thể hiện qua sự gia tăng số lượng dự án mới được cấp phép, đặc biệt là ở phân khúc nhà ở xã hội, đáp ứng một phần nhu cầu ở thực và cấp thiết của người dân.

Số lượng dự án được cấp phép mới đến tháng cuối tháng 8/2025 đạt 20 dự án, với quy mô 2.658 lô/nền, tăng đều qua các quý. Đối với các dự án đang triển khai xây dựng, có tổng cộng 478 dự án, với quy mô 19.550 lô/nền, tăng hơn 95% so với cùng kỳ năm 2024. Đặc biệt, nhóm dự án đủ điều kiện đưa vào kinh doanh ghi nhận mức tăng trưởng đột biến: 38 dự án với 4.802 lô/nền, tăng 190% so với cùng kỳ năm 2024…

Hiệp hội BĐS Việt Nam (Vnrea) mới công bố, từ nay đến cuối năm, thị trường dự kiến có khoảng 25.000 sản phẩm mới từ các dự án chuẩn bị mở bán, trong đó căn hộ chung cư chiếm ưu thế tuyệt đối. Tuy nhiên, phân khúc cao cấp và hạng sang vẫn áp đảo, còn sản phẩm bình dân, giá rẻ gần như vắng bóng.

GS.TS Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng, Phó Chủ tịch Hội đồng Giáo sư Nhà nước cho rằng, những tháng cuối năm, khi các vướng mắc pháp lý dần được tháo gỡ, nhiều dự án mới sẽ được triển khai, không gian quy hoạch đô thị cũng phát triển mạnh mẽ hơn. Khi nguồn cung gia tăng, doanh nghiệp mới có thể mở rộng tệp khách hàng, đáp ứng nhu cầu thực và tạo sự cân bằng, bền vững cho thị trường.

Còn ông Nguyễn Thế Điệp, Phó Chủ tịch Câu lạc bộ BĐS Hà Nội phân tích, quá trình đô thị hóa tại Việt Nam đang diễn ra nhanh, nhu cầu về đất ở và nhà ở ngày càng lớn. Đà tăng trưởng của thị trường duy trì từ năm 2024 đến nay nhờ các chính sách điều hành vĩ mô ổn định đã khôi phục niềm tin của nhà đầu tư. Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương đã vào cuộc quyết liệt, Ngân hàng Nhà nước mở rộng hơn tín dụng đối với các dự án BĐS có pháp lý đầy đủ. Đồng thời, gói tín dụng ưu đãi dành cho người mua nhà ở thương mại giá thấp, nhà ở xã hội… đã tạo điều kiện cho người dân tiếp cận dòng vốn với lãi suất phù hợp. Cùng với đó là một loạt các quy định pháp lý mới thông thoáng, hạn chế tình trạng chồng chéo giữa các Luật Đất đai, Luật Đầu tư và Luật Quy hoạch.

Về dài hạn, để thị trường vận hành lành mạnh, điều quan trọng nhất vẫn là hoàn thiện cơ chế, chính sách đảm bảo thông thoáng, tạo điều kiện thu hút nguồn lực xã hội vào phát triển. Để duy trì đà tăng trưởng, các cơ quan quản lý Nhà nước cần đẩy mạnh quy hoạch đồng bộ, kế hoạch sử dụng đất phải 'trúng' và 'đúng', đảm bảo phù hợp với định hướng phát triển đô thị. Làm được điều này không chỉ tránh được tình trạng đất bỏ hoang, lãng phí tài nguyên, mà còn góp phần xây dựng thị trường bất động sản bền vững.

Đảm bảo thị trường vận hành minh bạch, lành mạnh

Theo PGS.TS Trần Kim Chung, nguyên Phó Viện trưởng nghiên cứu kinh tế Trung ương (CIEM), mặc dù thị trường ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực, nhưng vẫn còn một số rủi ro tiềm ẩn cần được các cơ quan quản lý Nhà nước lưu ý, nhất là tình trạng đầu cơ thu gom lô nền tại một số khu vực hạ tầng chưa đồng bộ có thể khiến giá đất tăng không hợp lý, gây nhiễu loạn thị trường. Để tránh việc bị thao túng giá, các địa phương cần tăng cường kiểm tra, giám sát quá trình chuyển nhượng lô/nền, công khai thông tin quy hoạch để người dân nắm rõ.

Bên cạnh đó, các địa phương cần đảm bảo việc triển khai xây dựng các dự án BĐS đúng theo tiến độ đã cam kết, tránh tình trạng chỉ thực hiện xây dựng một phần hạ tầng tối thiểu nhằm đủ điều kiện đưa vào kinh doanh, sau đó kéo dài việc hoàn thiện, ảnh hưởng đến quyền lợi của nhà đầu tư. Quá trình phát triển các dự án cần được đặt trong tổng thể quy hoạch phát triển đô thị, dân cư, việc ồ ạt phê duyệt những dự án hạ tầng đất ở nếu thiếu đồng bộ với định hướng phát triển giao thông, công nghiệp dịch vụ sẽ gây ra tình trạng thiếu việc làm tại chỗ, người dân phải di chuyển xa mới có thể làm việc, dẫn đến chi phí xã hội tăng cao…

CIEM đề xuất Bộ Xây dựng phối hợp với các bộ, ngành liên quan đẩy nhanh tiến độ sửa đổi các Luật Đất đai, Luật Kinh doanh BĐS, Luật Nhà ở, đảm bảo thống nhất, đồng bộ với chính quyền 2 cấp; tăng cường kiểm soát rủi ro tín dụng BĐS theo hướng chọn lọc, ưu tiên dự án phục vụ nhu cầu ở thực; hoàn thiện cơ chế chia sẻ thông tin giữa cơ quan quản lý Nhà nước và doanh nghiệp và tăng cường sự phối hợp với các địa phương lân cận trong quy hoạch vùng nhằm tạo chuỗi đô thị liên kết.

Về vấn đề đảm bảo thị trường vận hành minh bạch, Phó chủ tịch Vnrea, Ts Nguyễn Văn Đính khẳng định, sự gia tăng mạnh mẽ về số lượng dự án được cấp phép mới, dự án đủ điều kiện kinh doanh là tín hiệu lạc quan phản ánh sự chuyển biến rõ rệt của thị trường BĐS, không chỉ tạo điều kiện để người dân có cơ hội tiếp cận đất ở với giá hợp lý, mà còn giúp nhiều lĩnh vực kinh tế khác bứt tốc. Tuy nhiên, cần phải sớm thiết lập cơ sở dữ liệu công khai về các dự án hạ tầng, thị trường càng minh bạch càng hạn chế được đầu cơ và các hành vi đẩy giá bất hợp lý. Ngoài ra, cần tiếp tục duy trì các gói tín dụng ưu đãi cho người mua đất nhằm xây dựng nhà ở tại những dự án có hạ tầng hoàn chỉnh, phục vụ nhu cầu ở thực.