Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa tổ chức họp báo để thông tin kết quả điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng 9 tháng đầu năm và định hướng điều hành những tháng cuối năm 2021. Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú chủ trì họp báo với sự tham dự của đại diện lãnh đạo một số đơn vị thuộc NHNN, các Ngân hàng thương mại, Ngân hàng Chính sách xã hội, Bảo hiểm Tiền gửi Việt Nam…

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tại Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 01/01/2021 về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán Ngân sách Nhà nước năm 2021 (Nghị quyết số 01), trong Quý III và 9 tháng đầu năm 2021, trong bối cảnh kinh tế trong nước gặp nhiều khó khăn do diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, NHNN tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ (CSTT) chủ động, linh hoạt, thận trọng, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu, duy trì ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối, hỗ trợ ổn định kinh tế vĩ mô, góp phần phục hồi kinh tế.

Phát biểu tại buổi họp báo, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, Quý III/2021 diễn ra trong bối cảnh rất đặc biệt khi tình hình thực hiện giãn cách xã hội đã giảm bớt, công cuộc chống dịch COVID-19 đã đạt được kết quả đáng mừng. Trong bối cảnh đó, việc tổ chức hoạt động ngân hàng được triển khai đầy đủ, đồng bộ, về cơ bản diễn ra suôn sẻ, đáp ứng được nhu cầu thanh toán, tín dụng của doanh nghiệp và người dân, “mạch máu” của nền kinh tế là dòng tiền vẫn trôi chảy.

Phó Thống đốc đánh giá, NHNN đã điều hành linh hoạt, kịp thời trong thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ, Quốc hội, thể hiện sự nhất quán, đảm bảo được yêu cầu, thực hiện tốt nhiệm vụ là cơ quan tư vấn, tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đưa ra các quyết sách liên quan đến lĩnh vực tài chính tiền tệ, hoạt động ngân hàng. Trong chính sách điều hành của NHNN thời gian vừa qua đã thể hiện sự nhất quán, năng động, sáng tạo, đặc biệt của người đứng đầu NHNN. Những định hướng, mục tiêu được đặt ra từ đầu năm đã được xác định khoa học và tiếp tục được duy trì, làm cơ sở vững chắc, tin tưởng cho thị trường, doanh nghiệp và người dân. Sự nhất quán đó đã truyền đi thông điệp cho nền kinh tế, cho doanh nghiệp rằng ưu tiên lớn nhất là mục tiêu đảm bảo ổn định giá trị đồng tiền, kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô. Bên cạnh đó, tập trung mọi nguồn lực để đồng hành và hỗ trợ doanh nghiệp, người dân cũng như đổi mới các cơ chế, tổ chức vận hành theo hướng phát triển, nâng cao trình độ quản trị của các NHTM; tăng cường các dịch vụ theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ 4.0 để dần dần đưa hoạt động ngân hàng với nhiều những tiện ích khác.

Báo cáo thêm về kết quả điều hành CSTT, đại diện NHNN cho biết, đến ngày 07/10/2021, tổng phương tiện thanh toán M2 tăng 5,65% so với cuối năm 2020 và tăng 11,56% so với cùng kỳ 2020. Từ khi xuất hiện dịch Covid-19 đến nay, NHNN đã điều chỉnh giảm 3 lần các mức lãi suất điều hành, tổng mức giảm 1,5-2,0%/năm; giảm 0,6-1,0%/năm trần lãi suất tiền gửi các kỳ hạn dưới 6 tháng; giảm trần lãi suất cho vay ngắn hạn đối với các lĩnh vực ưu tiên với tổng mức giảm là 1,5%/năm (hiện ở mức 4,5%/năm); Sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản cho TCTD, tạo điều kiện cho TCTD tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp hơn. Trong các tháng đầu năm 2021, NHNN giữ nguyên các mức lãi suất điều hành, tạo điều kiện cho TCTD tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp. Bên cạnh đó, thực hiện Nghị quyết số 63/NQ-CP ngày 29/6/2021 của Chính phủ, chỉ đạo của NHNN, 16 ngân hàng thương mại đã đồng thuận (thông qua Hiệp hội ngân hàng) giảm lãi suất cho vay áp dụng từ 15/7/2021 đến hết năm 2021 với tổng số tiền lãi giảm cho khách hàng ước tính 20.613 tỷ đồng.

Theo báo cáo từ các TCTD, đến cuối tháng 9/2021, các TCTD đã cho vay mới lãi suất thấp hơn so với trước dịch với doanh số lũy kế từ 23/01/2020 đạt trên 5,2 triệu tỷ đồng cho 800.000 khách hàng; Miễn, giảm, hạ lãi suất cho khoảng 1,7 triệu khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch với dư nợ gần 2,5 triệu tỷ đồng. Lũy kế từ 23/01/2020 cuối tháng 9/2021, tổng số tiền lãi TCTD đã miễn, giảm, hạ cho khách hàng khoảng 27.000 tỷ đồng. Riêng 16 ngân hàng thương mại (chiếm 75% tổng dư nợ nền kinh tế) đã thực hiện có kết quả việc giảm lãi suất cho vay cho khách hàng theo cam kết với Hiệp hội ngân hàng, tổng số tiền lãi đã giảm lũy kế từ 15/7/2021 đến cuối tháng 9/2021 là 11.813 tỷ đồng, đạt 57,31% so với cam kết.​ Thị trường ngoại tệ, tỷ giá và thị trường tiếp tục diễn biến tương đối ổn định, thanh khoản thị trường thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng đầy đủ, kịp thời.

Về điều hành tín dụng, NHNN tiếp tục thực hiện các giải pháp tín dụng nhằm kiểm soát quy mô tín dụng phù hợp với chỉ tiêu định hướng đồng thời nâng cao chất lượng tín dụng và kiểm soát lạm phát, tạo điều kiện thuận lợi trong việc tiếp cận vốn tín dụng. Nhờ các giải pháp đồng bộ, trong 9 tháng đầu năm 2021, mặc dù chịu ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch Covid-19 nhưng tín dụng tăng ngay từ đầu năm và cải thiện hơn cùng kỳ năm 2020. Đến ngày 07/10/2021, tín dụng toàn hệ thống tăng 7,42% so với cuối năm 2020, cao hơn đáng kể so với cùng 2020 (cùng kỳ năm 2020 tăng 5,48%).

Về kết quả triển khai cơ cấu nợ cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 theo Thông tư 01/2020/TT-NHNN của NHNN, tính đến cuối tháng 9/2021, các TCTD đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho 278.000 khách hàng với dư nợ 238.000 tỷ đồng, lũy kế giá trị nợ đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ giữ nguyên nhóm nợ cho khách hàng từ 23/01/2020 khoảng 531.000 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, ngành Ngân hàng cũng đã tích cực triển khai các chương trình hỗ trợ người dân, doanh nghiệp vượt qua khó khăn do dịch Covid-19. Đối với Chương trình cho vay trả lương ngừng việc và trả lương phục hồi sản xuất (theo Nghị quyết số 68/NQ-CP ngày 1/7/2021 của Chính phủ và Quyết định 23/2021/QĐ-TTg ngày 7/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ): NHNN đã giải ngân tái cấp vốn 462 tỷ đồng đối với NHCSXH để cho vay theo Nghị quyết 68/NQ-CP số tiền là 461 tỷ đồng cho 918 khách hàng vay vốn để trả lương 130.741 lượt người lao động (tính đến cuối tháng 9/2021)

Thực hiện các chính sách nhằm tháo gỡ khó khăn cho hãng hàng không, NHNN đã tái cấp vốn cho các ngân hàng để các ngân hàng cho vay với VNA; các ngân hàng đã ký hợp đồng tín dụng tài trợ với VNA và thực hiện giải ngân tổng số tiền 4.000 tỷ đồng.

Về tháo gỡ khó khăn cho thu mua, tiêu thụ lúa gạo, sau hơn 01 tháng kể từ khi có chỉ đạo của NHNN tại Công văn 5747/NHNN-TD, dư nợ cho vay thu mua, tiêu thụ lúa gạo tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đã tăng gần 5.000 tỷ đồng, hạn mức cấp tín dụng tăng 1.500 tỷ đồng.

Hoạt động thanh toán và công nghệ ngân hàng tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Khuôn khổ pháp lý và chính sách trong hoạt động thanh toán tiếp tục được NHNN hoàn thiện nhằm phát triển thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM), tạo điều kiện thuận lợi để người dân thực hiện giao dịch thanh toán trong thời gian giãn cách xã hội, nhiều chương trình miễn, giảm phí dịch vụ thanh toán được triển khai. TTKDTM vẫn đạt mức tăng trưởng khá. Trong 8 tháng đầu năm 2021, tổng số lượng giao dịch qua hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng tăng 3,32% về số lượng và tăng 41,37% về giá trị so với 8 tháng đầu năm 2020; thanh toán qua kênh Internet tăng tương ứng 54,13% về số lượng và 30,70% về giá trị so với cùng kỳ năm 2020, qua kênh điện thoại di động tăng tương ứng 74,98% và 93,69%, qua kênh QR code tăng tương ứng 66,81% và 133,12%.