Nguồn cung tăng mạnh, lần đầu cán đích

Bộ Xây dựng đã đưa nhà ở xã hội thành nhiệm vụ trọng tâm. Nếu các nhiệm kỳ trước kết quả thường không đạt kỳ vọng, thì giai đoạn 2020-2025 chứng kiến tốc độ triển khai phát triển nhà ở xã hội nhanh nhất từ trước tới nay.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh thông tin, dự kiến đến cuối tháng 12, cả nước sẽ có 102.146 căn nhà ở xã hội, đạt 102% kế hoạch được Thủ tướng giao cho năm 2025. Như vậy, con số nhà ở xã hội hoàn thành của năm 2025 vượt xa tổng số hoàn thành trong cả giai đoạn 2021–2024 (chỉ 57.652 căn trên 644 dự án được triển khai).

Đây là kết quả từ nỗ lực của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển đột phá về nhà ở xã hội và thị trường bất động sản. Đáng chú ý, có nhiều “đầu tàu” vượt chỉ tiêu đề ra.

Điểm sáng nổi bật trong năm 2025 là sự vào cuộc quyết liệt của các đô thị lớn và các địa phương phát triển mạnh công nghiệp. Trong số 19 địa phương được dự báo sẽ hoàn thành hoặc vượt chỉ tiêu nhà ở xã hội do Thủ tướng giao thì cả hai thị trường có nhu cầu lớn nhất là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đều được xác định sẽ hoàn thành chỉ tiêu năm 2025, lần lượt với 5.158 căn vượt 10% và 13.040 căn đạt 100%.

Cùng đó, nhiều địa phương có khả năng vượt kế hoạch, nhờ quỹ đất sẵn có và tiến độ thi công được đẩy nhanh. Một số địa phương ghi nhận kết quả vượt trội như Thái Nguyên đạt 390%, Nghệ An 175%, Phú Thọ 154%, Hưng Yên 137%, Hải Phòng 123%, Bắc Ninh 120%... Đây đều là những địa phương chủ động bố trí quỹ đất, lựa chọn nhà đầu tư có năng lực và tháo gỡ nhanh các thủ tục hành chính.

Không riêng các địa phương, năm 2025 còn ghi nhận vai trò rõ nét của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam trong phát triển nhà ở xã hội. Bộ Công an đã khởi công 8 dự án với quy mô khoảng 5.341 căn, vượt xa chỉ tiêu được giao; Bộ Quốc phòng tháng 12/2025 khởi công 2 dự án với tổng quy mô 2.841, tập trung tại các địa bàn có nhu cầu lớn về nhà ở xã hội.

Trong khi đó, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã khởi công 1.700 căn nhà ở cho công nhân tại nhiều tỉnh miền Tây và vùng công nghiệp phía Bắc… Sự tham gia của các lực lượng này được xem là điểm tựa quan trọng để mở rộng nguồn cung nhà ở giá phù hợp cho người thu nhập thấp và công nhân.

Tuy nhiên, cũng còn không ít địa phương vẫn chậm tiến độ, đặc biệt tại các tỉnh miền núi, Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long. Nguyên nhân chủ yếu đến từ thiếu quỹ đất sạch, năng lực chủ đầu tư hạn chế, giải phóng mặt bằng chậm và sự gián đoạn trong điều hành do sắp xếp bộ máy hành chính. Điều này sẽ tạo áp lực lớn cho kế hoạch bù đắp trong năm 2026.

Tổng giám đốc Công ty CP G-Home Nguyễn Hoàng Nam nhận xét, vướng mắc lớn nhất hiện nay là sự thiếu đồng đều trong quyết tâm của các địa phương. Trên thực tế, nhiều địa phương chưa bố trí quỹ đất, chưa giải phóng mặt bằng, chưa có kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt cho nhà ở xã hội; thậm chí, có nơi chưa kêu gọi được bất kỳ dự án nào. Còn nơi nào lãnh đạo chủ động sẽ bố trí được quỹ đất, hoàn thiện cơ chế để doanh nghiệp triển khai dự án.

Thể chế tiếp tục được “mở khóa”

Năm 2025 cũng đánh dấu bước tiến lớn về chính sách khi Chính phủ ban hành Nghị định 261/2025, sửa đổi các quy định liên quan đến phát triển nhà ở xã hội, đồng thời đang hoàn thiện Nghị định về Quỹ nhà ở quốc gia - công cụ được kỳ vọng tạo nguồn lực tài chính bền vững cho phân khúc này. Song song đó, Bộ Xây dựng đã trực tiếp kiểm tra, đôn đốc tại các địa phương, kịp thời tháo gỡ nhiều vướng mắc về đất đai, thủ tục và lựa chọn chủ đầu tư.

Với mục tiêu hoàn thành ít nhất 100.000 căn nhà ở xã hội trong năm 2025, ngày từ đầu năm, Chính phủ đã yêu cầu các địa phương “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, đồng thời đẩy mạnh cải cách thủ tục, công bố công khai quỹ đất và kiểm soát chặt giá bán.

Hàng loạt giải pháp đột phá được ban hành, triển khai đồng bộ nên nhà ở xã hội được kỳ vọng sẽ trở thành trụ cột ổn định thị trường bất động sản, đồng thời góp phần giải quyết bài toán an cư cho hàng triệu người thu nhập thấp trong những năm tới.

Bộ trưởng Trần Hồng Minh khẳng định, đây là kết quả từ nỗ lực của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển đột phá về nhà ở xã hội và thị trường bất động sản.

Điển hình là việc ban hành Nghị định số 261/2025/NĐ-CP và Nghị định số 192/2025/NĐ-CP ngày 01/7/2025, nhằm hoàn thiện chính sách phát triển nhà ở xã hội, tăng nguồn cung, ổn định thị trường và bảo đảm an sinh xã hội. Cùng đó là Nghị quyết số 201/2025/QH15 của Quốc hội thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định 302/2025/NĐ-CP ngày 19/11 quy định chi tiết về Quỹ nhà ở quốc gia. Đây là quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Quỹ sẽ tập trung phát triển nhà ở xã hội cho thuê - một phân khúc vốn đã bị bỏ ngỏ suốt nhiều năm qua.

Tiến độ thực tế cho thấy nhiều điểm sáng. Với đà này, việc thực hiện Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030" hoàn toàn có thể về đích sớm vào năm 2028 – Bộ trưởng nhấn mạnh.

Từ cuối năm 2025, nhà ở xã hội trở thành tâm điểm khi liên tục xuất hiện những tin vui. Người mua được hưởng nhiều ưu tiên theo luật mới. Các chủ đầu tư phát triển nhà ở xã hội cũng đang đứng trước nhiều cơ hội được tháo gỡ khó khăn khi Chính phủ đang xây dựng dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc cho phát triển nhà ở xã hội. Sự cộng hưởng này vừa mở rộng cơ hội an cư cho người dân, vừa tạo đà cho phân khúc nhà ở xã hội đạt được mục tiêu đề ra.

Vào ngày 19/12 vừa qua, trong tổng số 234 công trình dự kiến được khởi công, khánh thành có hơn 20 công trình là nhà ở xã hội. Nhờ sự quyết liệt của Đảng, Nhà nước và sự hưởng ứng mạnh mẽ từ địa phương, doanh nghiệp, có thể thấy tốc độ đầu tư, triển khai nhà ở xã hội đang được đẩy nhanh hơn rất nhiều.

Không còn là giải pháp tình thế, nhà ở xã hội hiện nay đang trở thành một phân khúc phát triển có chiến lược, thể hiện rõ vai trò trụ cột trong chính sách an sinh và phát triển đô thị của quốc gia.