Ông chủ Vietravel và mối lo du lịch chưa thể gượng dậy sau dịch
Cụ thể, đó là một trong những nội dung đáng chú ý trong cuộc trao đổi mới đây giữa vị lãnh đạo công ty du lịch nổi tiếng Vietravel với VnExpress.
Đầu tiên, đánh giá về tiến độ phục hồi của ngành du lịch, ông Kỳ cho biết khó xảy ra cái gọi là: khi nhu cầu đi lại của người dân như "chiếc lò xo bị nén" sẽ bung ra mạnh mẽ thì du lịch sẽ quay lại rất nhanh. Ông cho rằng ngành kinh tế này khó bình nếu nhịp sống của người dân chưa trở lại, các ngành dịch vụ, các hoạt động kinh tế không bị gián đoạn hay khống chế trong một thời gian nhất định.
Vị chủ tịch Vietravel lấy dẫn chứng về Phú Quốc, chính quyền cho thí điểm du lịch trở lại, nhưng hàng quán dịch vụ không mở thì khách hàng cũng không mặn mà. Bản chất của du lịch là nhu cầu chi tiêu, trải nghiệm của khách hàng để thưởng thức các dịch vụ, hoạt động mà họ chưa từng làm ở những địa phương khác. Việc này cũng gián tiếp tạo động lực tăng trưởng cho kinh tế địa phương, phát triển nhiều ngành kinh tế. Nếu nhìn từ nút thắt này, thị trường du lịch cũng khó có thể trở lại nhanh chóng. Theo ông, khách hàng mà không chi tiêu thì sẽ chẳng đem lại điều gì cho nền kinh tế địa phương.
Đồng thời, đứng dưới góc độ quan sát của bản thân thì ông Kỳ cũng nhận ra rằng tâm lý khách hàng đã có sự thay đổi và nhu cầu thị trường. Trước đây, mỗi tour du lịch của Vietravel có từ 40-50 khách, các đoàn khách đến từ rất nhiều nơi khác nhau. Nhưng hiện nay, nhu cầu đi du lịch quy mô đông như này không còn, mọi người hướng vào du lịch cá nhân, gia đình, các chuyến Family Trip, Private Trip. Tâm lý của thị trường chung vẫn tương đối thận trọng với vấn đề du lịch, khách hàng chú trọng nhiều đến sự an toàn, hơn là nhu cầu, sở thích của bản thân.
Người đứng đầu Vietravel tin rằng việc cần làm bây giờ là tìm cách cởi bó tâm lý thận trọng của người dân. Để làm được điều này rất cần triển khai mạnh hơn là việc gia tăng độ phủ vaccine tại những thị trường du lịch. Cởi trói tâm lý thị trường sẽ tạo ra động lực cho ngành trở lại.
Ngoài ra, các địa phương cần có những quy định hướng dẫn công ty lữ hành, khách hàng được đi đâu, phạm vi ra sao, được làm những gì. Chưa có quy định hướng dẫn, chúng tôi như đứng ở ngã tư đường, với đèn vàng đang nhấp nháy mà không biết sắp chuyển sang đèn xanh hay đèn đỏ.
Bên cạnh đó, ông phân tích thêm ngành du lịch muốn trở lại cần áp dụng đồng bộ Nghị quyết 128 vào thực tế ở mỗi địa phương. Đây điều kiện cần để cuộc sống nói chung và du lịch nói riêng trở lại, dỡ bỏ các quy định kiểm soát riêng của địa phương, giúp người dân được tự do đi lại. Nhưng trên thực tế, mục tiêu này vẫn chưa thực sự được tháo gỡ, khi mỗi tỉnh tự chọn cho mình một "màu" riêng.
Việc địa phương tự định vị như vậy, về mặt ưu điểm, sẽ bám sát hơn tình hình dịch thực tế. Nhưng vì quan điểm điều hành khác nhau, tinh thần thận trọng, vô tình khiến những nút thắt của bức tranh chung không được tháo gỡ triệt để.
Vấn đề này sẽ cần Chính phủ phải vào cuộc giải quyết, dựa trên tình hình dịch tại mỗi địa phương, tính chất liên kết giữa các vùng. Qua đó có thể đưa ra "màu" phù hợp. Ông Kỳ đề xuất các địa phương sẽ không được áp dụng các quy định chặt hơn là khuyến nghị của Chính phủ, nếu muốn thay đổi thì phải đề xuất.
Đưa ra dự đoán về thời điểm ngành du lịch hoàn toàn hồi phục, ông Nguyễn Quốc Kỳ cho biết từ thời điểm hiện tại đến ngày 15/1/2022 sẽ là giai đoạn khởi động lại thị trường. Từ 15/1 đến 15/4 là giai đoạn thị trường dần hồi phục từng phần. Và sau đó, đến giai đoạn 30/4 và hè năm sau mới là giai đoạn bình thường mới trở lại. Để du lịch đạt quy mô như trước khi dịch xảy ra, người làm trong ngành ước tỉnh phải cần thêm 2 năm nữa, tức là vào khoảng năm 2023.
Báo cáo tài chính hợp nhất năm 2020 cho biết Vietravel ghi nhận tổng doanh thu 1.936 tỷ đồng (giảm 73,3% so với mức thu 7.255 tỷ của năm 2019), lỗ 99 tỷ đồng. Trong Quý 1/2021, doanh nghiệp này tiếp tục lỗ khoảng 73 tỷ đồng.
Ông Kỳ từ ví von về sự bi đát của du lịch: "Đau đớn nhất của ngành du lịch chính là cơ sở vật chất. Chúng ta cũng hay nghe những con số lỗ hàng chục ngàn tỷ của doanh nghiệp hàng không. Chúng tôi hay nói đùa, Vietravel Airlines mới có 3 chiếc máy bay thôi, điều này đồng nghĩa với việc trong một tuần sẽ đẩy 1 chiếc Range Rover xuống sông hay mỗi ngày mất đi một chiếc Camry".