Tokopedia là nền tảng thương mại điện tử do người tiêu dùng tự phát triển có giá trị cao nhất ở Indonesia, trị giá 7,5 tỷ đô la Mỹ. Nó đã nhận được hơn 2 tỷ đô la Mỹ trong hai vòng tài trợ trước đây từ các nhà đầu tư do Softbank dẫn đầu và Tập đoàn Alibaba, sở hữu tờ South China Morning Post.

 

Gojek có thể là một cái tên quen thuộc hơn, dịch vụ gọi xe, giao đồ ăn và thanh toán. Nó được định giá 10,5 tỷ đô la Mỹ và tính cả Google, Tencent và GIC của Singapore trong số các cổ đông lớn nhất của nó. Người sáng lập, Nadiem Makariem, trở thành Bộ trưởng Giáo dục Indonesia vào năm 2019.

Kế hoạch sáp nhập giữa Grab và Gojek là một trong những sự kiện mà giới truyền thông và đầu tư nhắc đến nhiều nhất trong năm 2020. Tuy nhiên, dường như đàm phán giữa hai siêu ứng dụng đang lâm vào bế tắc do Grab đưa ra những yêu sách quá cao so với nguyện vọng của Gojek.

 

 

Còn lại, cùng lượng người dùng hoạt động lần lượt là 29 triệu và 100 triệu, Gojek và Tokopedia có cơ hội lớn để hỗ trợ lẫn nhau và tạo ra một tập người dùng trung thành.

Vì cả Gojek và Tokopedia đều đang có lợi thế dẫn đầu ở Indonesia, pháp nhân sau pháp nhập nhiều khả năng sẽ "thống trị" ở nền kinh tế Internet lớn nhất và tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á. Liên minh Gojek – Tokopedia sẽ trực tiếp cạnh tranh với nhiều đối thủ lớn khác như Grab, Shopee (Sea) và Lazada.

Đồng thời, Gojek – Tokopedia hợp nhất lại không vấp phải sự phản đối từ các nhà điều hành chống độc quyền như Grab và Gojek vì hai bên đang hoạt động ở những lĩnh vực tương đối khác nhau.

Liên minh Gojek – Tokopedia có thể trở thành thế lực đe dọa Grab khi "siêu kỳ lân" từ Singapore cũng đang cố gắng tăng mức độ hiện diện ở Indonesia. Cả Grab và Gojek đều đang đầu tư mạnh vào mảng thanh toán để chuyển đổi hoạt động kinh doanh lõi từ gọi xe sang ngân hàng điện tử.

Hồi tháng 12/2020, Gojek đầu tư 160 triệu USD vào ngân hàng Indonesia PT Bank Jago. Với khoản đầu tư ấy, dịch vụ GoPay như diều gặp gió. Indonesia đang là thị trường có dân số chưa có tài khoản ngân hàng cao thứ 4 trên thế giới, nên đương nhiên Grab muốn khai thác thị trường khổng lồ ấy.

Vì đàm phán sáp nhập đang bế tắc, có thể Grab đã mất một cơ hội vàng để cải thiện hình ảnh ở Indonesia.

 

 

 

Đương nhiên, Grab hiểu mối nguy hại này. Việc Gojek – Tokopedia về chung nhà có thể khiến Grab thúc đẩy đàm phán liên minh với các ví điện tử OVO và Dana, như giới truyền thông từng đưa tin hồi tháng 6 năm ngoái. Dù vậy, Grab sẽ cần hành động nhanh để có thể có vị thế cạnh tranh tốt hơn với GoPay, vốn là một ví điện tử phổ biến tại Indonesia.

Gojek, Tokopedia và Grab hoạt động ở mảng kinh doanh số, nơi các hiệu ứng vận hành theo cách khác với thị trường truyền thống.

Với định hướng đúng đắn và chuyển đổi trơn tru giữa Gojek và Tokopedia, công ty hậu sáp nhập có nhiều tiềm năng trở thành thế lực Internet hàng đầu Indonesia. Nếu Grab không theo kịp, liên minh Gojek và Tokopedia có thể cản bước Grab xây dựng thành công nền móng ở xứ vạn đảo.

Một số người có thể so sánh vị trí của Gojek và Tokopedia với Sea Group trước khi phát hành lần đầu ra công chúng: Một mô hình kinh doanh chưa được chứng minh đang thua lỗ và không thể đảm bảo nguồn vốn tư nhân bổ sung.

Tuy nhiên, có một số khác biệt chính ở đây. Những gì Sea có được là tốc độ tăng trưởng cao ở một số thị trường đang mở rộng và thu được lợi nhuận.

Các công ty khởi nghiệp về công nghệ phát triển mạnh ở Indonesia vì dân số đông và tiềm năng thị trường. Tuy nhiên, qua nhiều năm, nhiều người đã rút ra bài học rằng để trở nên có lãi trong nước đòi hỏi một cuộc chơi lâu dài và rất nhiều kiên nhẫn.

 

Grab và Sea có thể sử dụng vị trí dẫn đầu thị trường và các doanh nghiệp có lợi nhuận cao hơn ở những nơi khác để liên tục tài trợ cho sự tăng trưởng của họ ở Indonesia, trong khi Tokopedia và Gojek không có được điều đó.

Các nhà đầu tư cần thận trọng và khách quan trong việc xử lý thương vụ sáp nhập này.