Khi nhắc đến chuyện đầu tư, nhiều người có thể sẽ choáng ngợp trước những lựa chọn trên thị trường, từ cổ phiếu và trái phiếu cho đến vàng, chứng chỉ tiền gửi và bất động sản.

Một số nhà đầu tư có thể lựa chọn cổ phiếu vì ưa thích mạo hiểm, số khác sẽ muốn nắm giữ vàng vì ít biến động hoặc mua bất động sản vì khả năng sinh lời theo thời gian.

Bên dưới, người viết sẽ thử so sánh sự khác biệt giữa hai khoản đầu tư phổ biến là vàng và cổ phiếu cũng như tỷ suất sinh lời của cả hai tài sản trong giai đoạn 5 năm gần đây.

Khi nào nên đầu tư vào vàng?

Thông thường, nhà đầu tư sẽ rót tiền vào vàng khi họ muốn giảm bớt rủi ro vì kim loại quý này từ lâu đã được coi là một tài sản trú ẩn an toàn, đặc biệt là trong giai đoạn kinh tế bất ổn.

Giá cổ phiếu có thể dao động mạnh theo từng ngày, trong khi đó giá vàng nhìn chung lại khá ổn định. Vì vậy, vàng là lựa chọn phù hợp để bảo toàn giá trị trong danh mục đầu tư.

Vàng thường hưởng lợi khi thị trường chứng khoán rơi vào hỗn loạn. Trong 40 năm qua, thị trường chứng khoán Mỹ sụp đổ tổng cộng 8 lần. Và 6 trong 8 lần đó, giá vàng đều đi lên.

Ví dụ, trong cuộc suy thoái kinh tế hậu khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, chỉ số S&P 500 lao dốc đến 56,8%, theo nền tảng GoldSilver. Trái lại, giá vàng bật tăng 25,5%.

Bên cạnh đó, nhà đầu tư cũng xem vàng như một công cụ ngừa lạm phát. Giá vàng được tính bằng USD và có xu hướng tăng nếu đồng bạc xanh suy yếu bởi tác động của lạm phát.

Vàng là một tài sản vật chất hữu hình, không bị xói mòn sức mua như tiền giấy. Khi giá cả tăng cao, giá trị thực của tiền giấy có xu hướng giảm. Tuy nhiên, vàng vốn không thể in thêm như tiền giấy nên có thể giữ vững giá trị nội tại của nó.

Khi nào nên đầu tư vào cổ phiếu?

Các nhà đầu tư thường rót tiền vào cổ phiếu khi họ muốn đạt lợi nhuận cao hơn. Giá cổ phiếu thường xuyên biến động, có lúc lên cao chót vót nên nhà đầu tư có thể gặt hái lợi nhuận khổng lồ.

Song, biến động cũng đi kèm với rủi ro. Vì vậy, nhà đầu tư thường được khuyến nghị không nên phân bổ toàn bộ danh mục vào cổ phiếu.

Bất chấp việc giá cổ phiếu có thể dao động mạnh theo từng ngày, thị trường chứng khoán vẫn tạo ra tỷ suất sinh lời trung bình mỗi năm từ 10% trở lên, vượt trội so với các tài sản khác như trái phiếu, theo CBS News.

Tuy nhiên, để tận hưởng mức lợi nhuận như vậy, nhà đầu tư nên lên kế hoạch nắm giữ cổ phiếu trong dài hạn (trong nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ).

Nhà đầu tư sẽ kiếm được tiền từ vàng nếu giá bán ra cao hơn giá mua vào nhưng họ sẽ không nhận được đồng nào cho đến khi thực sự bán ra.

Ở phương diện này, cổ phiếu có ưu điểm hơn vì chúng có thể trả cổ tức. Cổ tức cung cấp một dạng thu nhập thụ động mà nhà đầu tư có thể tái đầu tư để mua thêm cổ phiếu.

Tài sản nào sinh lời tốt hơn trong 5 năm qua?

Vàng giao dịch khá tốt trong những năm gần đây và đặc biệt là trong năm 2024. Lạm phát cao dai dẳng cùng xung đột địa chính trị tại nhiều khu vực đã thúc đẩy nhu cầu đối với tài sản trú ẩn này.

Hai tuần trước, giá vàng đã xác lập mức đỉnh mọi thời đại là 2.685,49 USD/ounce. Tính từ đầu năm 2024 đến ngày 4/10, giá kim loại quý này đã tăng 28,5% - vượt trội hơn tỷ suất sinh lời của chỉ số S&P 500 là 21,2%.

Tính trong giai đoạn dài hạn là một và ba năm, vàng cũng mang lại lợi nhuận tốt hơn cho nhà đầu tư với tỷ suất sinh lời lần lượt là 45,6% và 49,8%. Để so sánh, tỷ suất sinh lời tương ứng của S&P 500 là 34,9% và 33,7%.

Người tiêu dùng không phải là lực lượng duy nhất mua vàng. Các ngân hàng trung ương trên khắp thế giới cũng ồ ạt tích trữ vàng trong vài năm qua, một phần để ngừa lạm phát và phần khác để tăng dự trữ ngoại hối.

Theo Hội đồng Vàng Thế giới, các ngân hàng trung ương đã mua tổng cộng 1.136 tấn vàng vào năm 2022, đánh dấu mức cao nhất kể từ năm 1950. Sang năm 2023, họ tiếp tục mua thêm 1.037 tấn.

Chưa kể, vàng ngày càng được sử dụng phổ biến trong các ngành công nghiệp khác như công nghệ nano hay liệu pháp điều trị ung thư.

Trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ tiếp tục hạ lãi suất, đồng USD suy yếu và nhu cầu từ các ngân hàng trung ương vẫn còn lớn, giá vàng có thể sẽ còn tăng cao hơn nữa, đặc biệt là nếu căng thẳng địa chính trị vẫn tiếp diễn.

Trong một lưu ý vào đầu tháng 9, các nhà phân tích của Goldman Sachs kỳ vọng giá vàng sẽ đạt 2.700 USD/ounce vào đầu năm tới.

Tuy nhiên, xét trong bối cảnh dài hạn hơn như 5 năm, vàng lại không tạo ra lợi nhuận tốt bằng thị trường chứng khoán Mỹ. Tỷ suất sinh lời của vàng trong giai đoạn 5 năm là 76,2%, thấp hơn con số 95,6% của S&P 500.

Phố Wall đang đồng thuận rằng Fed nhiều khả năng sẽ giúp nền kinh tế Mỹ hạ cánh mềm và điều này sẽ có lợi cho giá cổ phiếu. Đến cuối tháng 9, công cụ GDPNow của Fed chi nhánh Atlanta dự đoán GDP quý III sẽ tăng 3,1% (tốc độ đã chuẩn hoá theo năm).

Chia sẻ với Bloomberg, ông David Kostin, chiến lược gia trưởng của Goldman Sachs tại thị trường Mỹ, dự kiến S&P 500 sẽ giao dịch quanh mức 6.000 điểm trong một năm kể từ bây giờ.

Nhưng trước tiên, các nhà đầu tư có thể sẽ phải trải qua một vài biến động khi cuộc đua tổng thống giữa bà Kamala Harris và ông Donald Trump sắp ngã ngũ và xung đột địa chính trị tại Trung Đông leo thang.