Dự báo chứng khoán Việt Nam phục hồi mạnh mẽ ngay khi FED nới lỏng đà tăng lãi suất

Cuộc chiến chống lạm phát của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã và đang khiến thị trường chứng khoán toàn cầu lao dốc. Tại thị trường chứng khoán Mỹ, chỉ số S&P 500 gần đây đã chính thức rơi vào lãnh thổ thị trường gấu với mức giảm hơn 20% so với đỉnh, còn Nasdaq Composite thì đã vào vùng điều chỉnh từ lâu.

Trong bối cảnh FED đảo ngược lập trường chính sách tiền tệ nới lỏng bằng một lộ trình tăng lãi suất  khắc nghiệt, một số nhà đầu tư đang bày tỏ sự đặc biệt lo ngại về khả năng xảy ra một “cơn bão” đối với các nền kinh tế thị trường mới nổi do lãi suất toàn cầu tăng mạnh. Hiện chỉ số DXY đo lường sức mạnh đồng bạc xanh so với rổ tiền tệ mạnh của thế giới đã tăng khoảng 10% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tại Việt Nam, chỉ số VN-Index cũng đã giảm hơn 20% từ đầu năm đến nay, một phần do tác động khichỉ số S&P 500 trên thị trường chứng khoán phố Wall đã điều chỉnh 21%. Tuy vậy, theo chuyên gia kinh tế trưởng VinaCapital, ông Michael Kokalari, nền kinh tế Việt Nam  đang thể hiện sức chống chịu tốt đối với việc FED tăng lãi suất.

“Kinh tế Việt Nam đang chống chịu tốt hơn với những khó khăn hiện tại ở Mỹ và châu Âu so với trước đây, nhờ các chính sách của Chính phủ đã đưa ra trong suốt thập kỷ qua để bảo vệ nền kinh tế của đất nước khỏi những cơn bão kinh tế toàn cầu”, nhận định của ông Michael Kokalari.

"Thông điệp chính mà chúng tôi muốn gửi đến các nhà đầu tư trong báo cáo này là mặc dù chỉ số VN-Index hiện có dấu hiệu suy giảm cùng với thị trường chứng khoán toàn cầu, nhưng nền kinh tế đất nước vẫn đang trong tình trạng vững mạnh, chủ yếu do tiêu dùng nội địa - chiếm 2/3 GDP của Việt Nam - đang bùng nổ. Do đó, thị trường có đồng thuận rằng kỳ vọng EPS của VN-Index sẽ tăng trưởng gần 20% trong năm nay”, vị chuyên gia kinh tế trưởng nói thêm.

Đáng chú ý, nhà nghiên cứu của VinaCapital kỳ vọng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ phục hồi mạnh mẽ ngay khi FED nới lỏng việc tăng lãi suất, điều mà có thể không xảy ra với nhiều nền kinh tế mới nổi khác, đặc biệt là các quốc gia có thâm hụt tài khoản vãng lai và các khoản nợ bằng USD khổng lồ.

3 "trụ đỡ" phục hồi

Nhìn về quá khứ, các giai đoạn biến động của thị trường chứng khoán toàn cầu trước đây đã ảnh hưởng nặng nề đến thị trường tài chính - chứng khoán Việt Nam. Tiêu biểu có thể kể tới Khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 hay sự kiện “Taper Tantrum” ở phố Wall khi FED tăng mạnh lãi suất vào năm 2013 và sự kiện đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc giảm giá vào năm 2015. 

Tuy nhiên, lần này, theo ông Michael Kokalari, có 3 yếu tố cơ sở sẽ giúp nền kinh tế Việt Nam tăng cường đáng kể khả năng chống chịu đối với sự leo thang của căng thẳng kinh tế toàn cầu hiện nay.

Thứ nhất, Việt Nam hiện có gần 100 tỷ USD dự trữ ngoại hối, mức cao kỷ lục mọi thời đại, phù hợp với mức khuyến nghị của Quỹ tiền tệ Quốc tế IMF. Trong khi đó, nợ bằng ngoại tệ của Việt Nam đang ở mức dưới 40%/GDP và khoảng một nửa trong số đó về cơ bản là các khoản vay "mềm" từ các nhà cho vay siêu quốc gia với các điều khoản ưu đãi.

Thứ hai, Việt Nam từng được tạp chí Economist và một số cơ quan, tổ chức khác xếp hạng trong top những nền kinh tế thị trường mới nổi/cận biên ít bị ảnh hưởng nhất khi FED tăng lãi suất và thắt chặt định lượng ít bị ảnh hưởng nhất do mức dư nợ khiêm tốn, tình hình kinh tế vĩ mô ổn định (bao gồm cả mức lạm phát) và có tài khoản vãng lai liên tục đạt mức thặng dư.

Cho đến nay, VinaCapital chỉ ra rằng những dự đoán của Economist đối với Việt Nam trong tình huống FED thắt chặt chính sách tiền tệ đã được chứng minh bằng các diễn biến kinh tế cụ thể: VND mất giá chưa đến 2% so với đầu năm so với mức giảm 5% của đồng Nhân dân tệ (CNY), trong khi lạm phát ở Việt Nam vẫn đang ở mức khiêm tốn - trái ngược hoàn toàn với hầu hết các nền kinh tế phát triển và mới nổi.

Tỷ lệ lạm phát so với cùng kỳ năm ngoái của Việt Nam hiện ở mức dưới 3% và được kỳ vọng sẽ tăng lên 5,5% trong nửa sau của năm 2022 và giảm xuống 4,5% vào cuối năm. Như vậy, tính bình quân cả năm, lạm phát tại Việt Nam có thể đạt mức trung bình 3,5% trong năm nay. Điều này tạo điều kiện cho Ngân hàng Nhà nước duy trì mức lãi suất chính sách - hiện đang ở mức khoảng 4% - để hỗ trợ nền kinh tế. Trái ngược với các quốc gia ASEAN mới nổi khác cùng khu vực, tất cả các quốc gia này đều đang rục rịch tăng lãi suất hoặc dự kiến sẽ tăng lãi suất trong những tuần tới.

"Trụ đỡ" thứ ba, chuyên gia kinh tế VinaCapital cho rằng sự cải thiện trong khả năng chống chịu của Việt Nam trước các cơn bão kinh tế toàn cầu là kết quả của các chính sách đã được thực hiện trong suốt thập kỷ qua sau quyết định được đưa ra ở các cấp cao nhất của Chính phủ Việt Nam vào khoảng năm 2011. Vào thời điểm đó, các nhà hoạch định chính sách đã thay đổi cách tiếp cận trong việc quản lý kinh tế, chuyển từ ngầm chấp thuận tăng trưởng GDP thiếu kiểm soát, sang cân bằng giữa tăng trưởng và ổn định kinh tế vĩ mô.

Do đó, VinaCapital kỳ vọng với khả năng chống chịu mạnh mẽ, cùng tốc độ tăng trưởng GDP và tăng trưởng thu nhập cao của Việt Nam; chỉ số VN-Index có khả năng tăng đáng kể đưa thị trường chứng khoán Việt Nam phục hồi mạnh mẽ một khi FED nới lỏng việc tăng lãi suất.