Xu hướng thắt chặt chính sách tiền tệ cản bước các kỳ lân châu Á
Theo công ty nghiên cứu thị trường CB Insights, tính đến cuối tháng 7/2022, châu Á có 321 kỳ lân, chiếm khoảng 30% trong tổng số 1.178 kỳ lân toàn cầu. Con số đó ít hơn Mỹ, nước chiếm hơn một nửa tổng số trên, nhưng vẫn là một thị phần đáng kể. Tuy nhiên, khi xem xét các xu hướng tăng trưởng trong năm qua, giới phân tích đã vẽ nên một bức tranh khá ảm đạm cho thị trường lớn này.
Các kỳ lân châu Á - Thái Bình Dương có tổng mức định giá 1.040 tỷ USD tính đến tháng Bảy năm nay, tương đương khoảng 3,2 tỷ USD cho mỗi công ty. Con số này hầu như không thay đổi so với mức trung bình khoảng 3 tỷ USD ghi nhận vào tháng 9/2021, ngay cả khi số lượng công ty tăng gần 20%. Trong khi đó, tốc độ xuất hiện của các kỳ lân mới đã chậm lại rõ rệt, giảm một nửa so với cùng kỳ năm ngoái xuống còn 15 trong quý II.
Mức định giá trung bình cũng đã giảm ở một số quốc gia. Tại Ấn Độ, nước chỉ đứng sau Trung Quốc với 69 kỳ lân, mức định giá trung bình đã từ 3,3 tỷ USD trong tháng 9/2021 giảm xuống 2,9 tỷ USD. Trong khi đó, lợi nhuận thu được từ những cái tên lớn như công ty công nghệ giáo dục Byju đã tăng khoảng 40% lên 22 tỷ USD, vượt trội hơn so với mức tăng của các kỳ lân quy mô nhỏ hơn. Các diễn biến tương tự cũng được ghi nhận ở Singapore và Hàn Quốc.
Ngược lại, Trung Quốc, quê hương của 173 kỳ lân, đã chứng kiến mức tăng trung bình lên 3,8 tỷ USD, chủ yếu nhờ đà tăng trưởng của các công ty tư nhân lớn nhất nước này. Như nhà bán lẻ điện tử thời trang nhanh Shein đã ghi nhận giá trị tăng gấp sáu lần lên 100 tỷ USD sau khi thành công mở rộng cơ sở khách hàng sang châu Âu, Mỹ và Trung Đông. Tuy nhiên, những trường hợp như vậy rất ít khi xảy ra.
Số lượng kỳ lân mới được tạo ra mỗi quý cũng đã giảm từ hơn 30 vào cuối năm 2021 xuống dưới 20, bao gồm công ty dịch vụ thanh toán Coda Payments của Singapore và công ty thương mại điện tử Bucketplace của Hàn Quốc vào năm 2022. Tốc độ này không có dấu hiệu được cải thiện vào tháng Bảy.
Môi trường gây quỹ kém thuận lợi là một trong những yếu tố chính đằng sau sự thay đổi này.
Hoạt động khởi nghiệp trước đây luôn ngập trong tiền mặt, thúc đẩy việc đồn đoán rằng gía thường bị tăng cao vượt quá giá trị thực sự của các công ty. Giờ đây, với việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và nhiều ngân hàng trung ương khác tăng lãi suất, các nhà đầu tư đang có cách tiếp cận thị trường thận trọng hơn. Điều này có thể dẫn đến gia tăng cạnh tranh giữa các công ty khởi nghiệp để nhận lấy nguồn tiền mặt ngày một eo hẹp.
Trong khi đó, một số người nhận định việc cũng cần cẩn trọng với việc gia tăng số lượng kỳ lân. Vì có những lo ngại rằng sự sụt giảm của hoạt động niêm yết cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) cũng đang thúc đẩy các công ty duy trì trạng thái “tư nhân” hơn là theo đuổi việc niêm yết.
Các công ty châu Á - Thái Bình Dương đã huy động được 50,9 tỷ USD trong 393 đợt IPO trong nửa đầu năm nay, tương ứng với mức giảm lần lượt 40% và 32%. Hiện các công ty ít có khả năng đạt được mức định giá như mong muốn trong những điều kiện hỗn loạn như vậy, trong khi các cổ đông hiện hữu có thể không thu hồi được lượng vốn đầu tư họ đã bỏ ra.