Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, 10 tháng năm nay, cả nước có 1.067 doanh nghiệp bất động sản giải thể, tăng 9,5% so với cùng kỳ và là ngành có lượng doanh nghiệp giải thể lớn nhất. Trong khi đó, có 3.850 doanh nghiệp trong ngành thành lập mới, giảm 50% so với cùng kỳ.

Thị trường bất động sản được đánh giá đã qua giai đoạn căng thẳng nhất nhưng khó khăn vẫn còn rất nhiều,   được phản ánh phần nào vào bức tranh kết quả kinh doanh và tín hiệu rõ rệt nhất có lẽ là việc thu hẹp bộ máy.

CTCP Tập đoàn Đất Xanh (Mã: DXG) cho biết đang làm thủ tục giải thể 8 công ty con, gồm: CTCP Đầu tư Bất động sản Miền Đông, Đầu tư Kinh doanh Bất động sản Đông Nam Bộ, công ty TNHH Đất Xanh Finance, Đầu tư Kinh doanh Bất động sản Bình Phước, Đầu tư Diamond Tower, Đầu tư Ruby Tower, Đầu tư Shapphire và Đầu tư Emerald Tower.

Các công ty này đều do Đất Xanh Group nắm giữ 99-100% vốn điều lệ. Nếu hoàn tất thủ tục giải thể, số lượng công ty con của tập đoàn này sẽ giảm từ 86 công ty xuống còn 78 đơn vị.

Song song với đó, chủ đầu tư này cũng mạnh tay cắt giảm quy mô nhân sự. Tại ngày 30/9/2023, số lượng nhân viên của công ty còn 2.484 người, giảm 1.289 nhân sự so với thời điểm đầu năm.

CTCP Dịch vụ Bất động sản Đất Xanh (Đất Xanh Services, Mã: DXS) - công ty con phụ trách hoạt động môi giới của Đất Xanh Group, cũng biến động nhân sự. Tính đến ngày 30/9/2023, số lượng nhân viên của công ty còn 2.249 người, giảm hơn 1.000 người so với đầu năm và giảm 4.100 người so với cùng kỳ 2022.

CTCP Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (Novaland, Mã: NVL) cũng chứng kiến quy mô nhân sự giảm 315 người so với đầu năm (1.404 người) và giảm 676 người so với cuối năm 2021.

"Chúng tôi nhận thấy những khiếm khuyết của mình trong vận hành và trong chiến lược đầu tư về phân khúc sản phẩm. Chúng tôi đang nỗ lực tái cơ cấu lại danh mục dự án, quỹ đất và tình hình tài chính để hồi phục và phát triển bền vững", đại diện Novaland chia sẻ.

Hay mới đây, CTCP Phát triển và Kinh doanh Nhà (HDTC), có trụ sở tại phường Bến Thành, quận 1 (TP HCM) đã thông báo về việc cơ cấu lại bộ máy tổ chức nhân sự. Văn bản do ông Đinh Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc HDTC ký ban hành.

Doanh nghiệp cho biết, vì lý do nguồn tài chính công ty hiện tại vô cùng khó khăn, công ty không có nguồn thu để chi trả lương cho cán bộ, nhân viên. Để phù hợp với tình hình hoạt động của công ty trong thời gian hiện nay, HĐQTđã thống nhất sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, chỉ giữ lại những nhân sự chủ chốt để củng cố công ty trong giai đoạn trước mắt.

"Vì vậy, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc công ty thông báo toàn thể cán bộ, nhân viên đang làm việc tại HDTC, chi nhánh công ty tạm thời nghỉ không hưởng lương để chờ việc. Thời gian nghỉ việc không lương của cán bộ, nhân viên Công ty HDTC từ ngày 26/11/2023 đến khi có thông báo mới", phía doanh nghiệp cho biết.

Sẽ còn nhiều doanh nghiệp "ra đi"?

Trong báo cáo mới đây, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARs) cho biết, thị trường bất động sản đã có một số chuyển biến mới tích cực hơn sau giai đoạn khó khăn kéo dài từ cuối năm ngoái. Trong đó, một vài dự án mới đã được chủ đầu tư công bố ra thị trường. Tình hình tài chính của doanh nghiệp đã vượt qua thời kỳ căng thẳng nhất. Tuy nhiên, trung bình mỗi tháng vẫn có 107 doanh nghiệp bất động sản rời khỏi thị trường.

Đối với các sàn giao dịch bất động sản, thống kê của VARs cho thấy có 20% sàn tiếp tục đối diện với nguy cơ giải thể, phá sản; 40% sàn chỉ còn hoạt động với một vài nhân sự nòng cốt, phải cố gắng cầm cự với niềm tin thị trường sẽ hồi phục vào cuối năm nay.

"Trong giai đoạn cuối năm 2023 và nửa đầu năm 2024, thị trường bất động sản sẽ tiếp tục chứng kiến sự ra đi của một số doanh nghiệp đã kiệt sức, do phải chống chọi trong suốt thời gian dài vừa qua", đơn vị này nhận định.

Thời gian qua Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước liên tục điều hành chính sách ổn định vĩ mô, đẩy nhanh quá trình hồi phục nền kinh tế, bao gồm các giải pháp từng bước tháo gỡ các điểm nghẽn cho thị trường bất động sản. Cả nước hiện có khoảng 1.200 dự án vướng mắc với tổng giá trị phát triển 30 tỷ USD, riêng Hà Nội và TP HCM có hơn 500 dự án đang được xem xét, tìm phương án tháo gỡ.

Hầu hết các doanh nghiệp cho biết biện pháp hỗ trợ vẫn chưa thực sự đủ lực để kéo thị trường vực dậy. Để thị trường chuyển biến rõ rệt rất cần thêm nhiều các giải pháp cụ thể, chi tiết và mạnh tay hơn nữa từ phía Chính Phủ, các bộ ngành và cả hệ thống ngân hàng, tập trung vào pháp lý và tiếp cận vốn.

Các chủ đầu tư đều mong muốn Ngân hàng Nhà nước xem xét hỗ trợ trong việc cơ cấu khoản vay, gia hạn nợ và giảm lãi suất cho những dự án sẽ triển khai trong hai năm 2024 - 2025 để giãn dòng thanh toán cho doanh nghiệp.

Theo ước tính của các đội ngũ phân tích trên thị trường, áp lực nợ của nhóm bất động sản đang được đẩy lùi từ năm 2023 sang năm 2024. Gần nhất Hiệp hội Bất động sản TP HCM công bố giá trị trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ đáo hạn (nhóm bất động sản chiếm tỷ trọng lớn) sẽ đạt đỉnh trong ba năm vào năm sau.