Năm 2020 lại được đánh giá là một năm nổi bật đối với các hoạt động mua bán - sáp nhập (M&A) trong ngành dược phẩm. Theo tính toán của nhóm phân tích Công ty SSI, tổng giá trị M&A năm 2020 ước đạt 1.680 tỷ đồng, trong đó có sự tham gia của nhiều nhà đầu tư nước ngoài.

Đáng chú ý là những đối tác này đều có chuyên môn về danh mục thuốc chất lượng cao, có thể hỗ trợ các công ty dược phẩm Việt Nam.

 

Cụ thể, thương vụ giá trị lớn nhất là Tập đoàn SK (Hàn Quốc), chuyên về thuốc điều trị ung thư, thần kinh và tim mạch, chi ra 920 tỷ đồng mua 25% cổ phần của Công ty Dược phẩm Imexpharm (IMP).

 

Ngoài ra, Stada (Đức), chuyên sản xuất thuốc generic, đã chi ra hơn 400 tỷ đồng nâng sở hữu tại Công ty cổ phần Pymepharco từ 70% lên 76%; ASKA (Nhật Bản), chuyên về thuốc tiêu hóa, hóc môn và sản phụ khoa, chi 350 tỷ đồng để sở hữu 25% cổ phần Dược phẩm Hà Tây.

Nhóm phân tích của Công ty SSI ước tính tổng doanh thu dược phẩm của Việt Nam (bao gồm cả sản xuất và nhập khẩu) chỉ tăng gần 3% so với cùng kỳ, thấp hơn đáng kể mức bình quân 11,8% mỗi năm trong giai đoạn 2015 - 2019.

Trong khi đó, giãn cách xã hội và kiểm soát chặt chẽ việc đến bệnh viện trong năm 2020 đã làm gián đoạn nhu cầu chăm sóc sức khỏe.

Trên kênh thị trường ETC (kênh bán các loại thuốc theo đơn, chủ yếu qua bệnh viện, bác sĩ), lo ngại lây nhiễm và quy trình thăm khám bệnh viện nghiêm ngặt hạn chế số lượng bệnh nhân đến kiểm tra sức khỏe định kỳ, khiến số lượt khám chữa bệnh toàn quốc từ quý I đến quý III giảm 10% - 15%.

Trên kênh thị trường OTC (bán các loại thuốc không cần kê đơn, chủ yếu tại quầy thuốc, nhà thuốc), nhu cầu đi mua thuốc giảm, người dân chuyển từ mua thuốc sang dự trữ nước rửa tay và khẩu trang, vốn không phải là sản phẩm chính của hầu hết các công ty dược phẩm, làm giảm doanh thu của toàn ngành.

Về triển vọng năm 2021, SSI Research cho rằng ngành dược nhạy cảm với COVID-19, nhưng đang dần phục hồi. Đại dịch là thách thức lớn đối với kết quả hoạt động của ngành, đặc biệt nếu dịch bệnh lây lan mạnh trong cộng đồng.

 

Nhóm phân tích đánh giá, ước tính tiêu dùng cho y tế sẽ trở lại mức bình thường vào năm 2021, khi quy định về giãn cách xã hội được nới lỏng và nhu cầu khám bệnh của người dân tăng trở lại. Ngoài ra, dân số Việt Nam đang già hóa nhanh và thu nhập bình quân đầu người tăng mạnh tiếp tục hỗ trợ đà tăng trưởng dài hạn của thị trường chăm sóc sức khỏe.

"Tuy nhiên, chi tiêu chăm sóc sức khỏe nhìn chung là khoản thiết yếu và nhu cầu chỉ tạm trì hoãn trong thời gian ngắn, do đó, khả năng ngành phục hồi trong năm 2021 là rất cao", báo cáo của SSI viết.

Theo đó, nhóm phân tích ước tính doanh thu dược phẩm Việt Nam năm 2021 tăng 15%, cao hơn tăng trưởng trung bình giai đoạn 2015-2019.