Báo cáo của Bộ Xây dựng nêu rõ, Bộ đã đã hướng dẫn đối tượng vay vốn là chủ đầu tư dự án, khách hàng mua, thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư.

 Về điều kiện, tiêu chí đối tượng vay phải đảm theo quy định pháp luật về tín dụng đồng thời phải đáp ứng các điều kiện, tiêu chí phải có hợp đồng mua nhà với chủ đầu tư đối với cá nhân và phải có trong danh mục các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư do UBND cấp tỉnh công bố theo quy định đối với chủ đầu tư dự án.

Về xác định danh mục dự án, Bộ Xây dựng ủy quyền cho UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm xem xét, kiểm tra các thủ tục pháp lý, lập danh mục dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, cải tạo, xây dựng lại chung cư để công bố công khai trên cổng thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh. Theo đó, các ngân hàng có cơ sở áp dụng cho vay theo chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng và gửi văn bản đến Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Bộ Xây dựng để theo dõi, tổng hợp.

Theo Bộ Xây dựng, hiện có đã có 20 tỉnh, thành phố công bố danh mục 52 dự án đủ điều kiện vay theo Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng với nhu cầu vay vốn là 25.884 tỷ đồng. Trong đó, có 49 dự án nhà ở xã hội với nhu cầu vay là 24.655 tỷ đồng và 3 dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ với nhu cầu vay là 1.229 tỷ đồng.

Tính đến thời điểm hiện tại, đã có một số dự án nhà ở xã hội tại các địa phương được giải ngân với số vốn khoảng 83,1/1.095 tỷ đồng.

Cụ thể, Công ty Minh Phương tại Phú Thọ được giải ngân 23,7/95 tỷ đồng; Công ty Kinh Bắc ở Bắc Ninh được giải ngân 46/50 tỷ đồng; Liên doanh Công ty CP nhà số 6 Hà Nội và Công ty CP tư vấn Toàn Cầu được giải ngân 13,4/950 tỷ đồng.

Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và các Bộ, ngành, địa phương tập trung, phối hợp với các cơ quan của Quốc hội, để hoàn thiện, ban hành Luật Nhà ở (sửa đổi) đồng bộ với Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Đấu thầu (sửa đổi), pháp luật về Thuế...

Đôn đốc các địa phương rà soát, lập danh mục các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo xây dựng lại chung cư đủ điều kiện vay vốn để công bố công khai trên cổng thông tin điện tử của UBND cấp tỉnh, để các ngân hàng có cơ sở áp dụng cho vay theo gói tín dụng ưu đãi.

Cần tháo gỡ rào cản phát triển nhà ở xã hội

Tháng 4 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030. Gói tín dụng 120.000 tỷ cũng được ban hành để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp thực hiện mục tiêu này. Trước những vướng mắc trong quá trình triển khai, cách đây ít ngày tại Hà Nội đã diễn ra Toạ đàm "Hiện thực hoá đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội".

Ngay sau khi Thủ tướng phê duyệt Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, Bộ Xây dựng đã phối hợp với các bộ, ngành và các địa phương cùng thực hiện đề án. Đồng thời sau khi  gói tín dụng 120.000 tỷ đồng vốn ưu đãi được bố trí để thực hiện, nhiều điểm nghẽn cũng đã được tháo gỡ.

Ông Hà Quang Hưng - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và Thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng cho biết: ""Về phía Bộ Xây dựng, chúng tôi chỉ quy định điều kiện là các dự án này đã được cấp phép xây dựng, tức chúng ta đã có chủ đầu tư, có khối lượng để giải ngân thì đủ điều kiện để được vay. Ngoài ra các chủ đầu tư phải đáp ứng các điều kiện khác liên quan đến việc bảo toàn vốn của Ngân hàng Nhà nước", ông Hưng chia sẻ VTV.vn.

Tuy nhiên, thực tế triển khai thời gian qua cho thấy, việc tiếp cận gói tín dụng ưu đãi để triển khai phân khúc nhà ở này chưa thực sự thu hút các nhà đầu tư.

"Điều kiện, thủ tục để được vay nhà ở xã hội lại không đơn giản, đặc biệt việc phát triển nhà ở xã hội cũng không ngoại lệ so với nhà ở thương mại, muốn tiếp cận vốn vẫn phải có các tài sản khác để thế chấp, như vậy rõ ràng đây là việc sẽ làm đắn đo các chủ đầu tư", ông Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam nhận định.

Chính sách phát triển nhà ở cho người dân, đặc biệt là người có thu nhập thấp và người nghèo là chính sách nhân văn, đảm bảo cho người lao động an cư lạc nghiệp. Đảng và Nhà nước đã dành nhiều nguồn lực và quyết sách để triển khai chính sách này từ hơn 10 năm qua.

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 993/CĐ-TTg ngày 24/10/2023 về việc tiếp tục thực hiện quyết liệt các giải pháp phát triển thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh, bền vững, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Trong đó, Thủ tướng yêu cầu Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam: Chỉ đạo các ngân hàng thương mại tiếp tục thúc đẩy việc cho vay tín dụng với lĩnh vực bất động sản; Có giải pháp phù hợp tiết giảm chi phí để giảm mặt bằng lãi suất; Tiếp tục rà soát cắt giảm hơn nữa các thủ tục hành chính không phù hợp, gây phiền hà, tốn kém để doanh nghiệp, dự án bất động sản và người mua nhà tiếp cận được nguồn vốn tín dụng thuận lợi hơn. Có chính sách khuyến mại tín dụng đặc biệt dành cho các dự án bất động sản khả thi, tiến độ triển khai nhanh, tạo động lực cho tăng trưởng và thúc đẩy thị trường bất động sản;

 Chủ trì, phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng rà soát kỹ các thủ tục điều kiện cho vay thuận lợi thông thoáng, kiểm soát được và đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay ưu đãi phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, cải tạo xây dựng lại chung cư cũ. Chỉ đạo các Ngân hàng Thương mại khẩn trương hướng dẫn các thủ tục vay vốn tín dụng đối với các dự án đã được công bố đủ điều kiện và có nhu cầu vay vốn đối với cả chủ đầu tư và người cần mua nhà của chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng.