Sáng ngày 16/3, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.

Tại Hội nghị, những doanh nghiệp lớn đang làm nhà ở xã hội đã có những kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ. Ông Nguyễn Việt Quang – Phó Chủ tịch Tập đoàn VinGroup cho biết, vừa qua, Công ty Vinhomes của Tập đoàn VinGroup đã khởi công xây dựng 4 dự án nhà ở xã hội tại Hải Phòng, Thanh Hóa, Quảng Trị và Khánh Hòa. Sau khi hoàn thành, các dự án này sẽ bổ sung thêm hơn 10.000 căn hộ nhà ở xã hội và quỹ nhà ở tại các địa phương. Đồng thời, Tập đoàn VinGroup cũng đang tiếp tục thực hiện các thủ tục pháp lý để có thể sớm khởi công các dự án nhà ở xã hội tại Hà Nội, Hưng Yên, Hà Tĩnh, Thành Phố Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phố khác.

Vừa qua, Chính phủ đã có nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển nhà ở xã hội, tạo ra hành lang pháp lý tương đối đầy đủ hỗ trợ và khuyến khích các doanh nghiệp tham gia và phát triển nhà ở xã hội. Nhiều dự án nhà ở xã hội được miễn tiền sử dụng đất, giảm 50% thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp; hỗ trợ đầu tư hạ tầng kỹ thuật trong và ngoài dự án; cho vay ưu đãi lãi suất thấp và các chính sách hỗ trợ khách hàng, cá nhân vay, mua, thuê nhà ở xã hội...

Đại diện Tập đoàn Vingroup đã có những đề xuất để có thể thu hút nhà đầu tư tham gia vào các dự án đầu tư nhà ở xã hội và giảm giá bán nhà ở xã hội. Đó là:

Xem xét cắt giảm tối da các thủ tục liên quan đến việc đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội; Xem xét ban hành danh mục các hạng mục hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội được ngân sách hỗ trợ kinh phí đầu tư, miễn giảm tiền thuê đất đối với các diện tích công trình dịch vụ thương mại trong phạm vi dự án nhà ở xã hội; Xem xét điều chỉnh lại xuất vốn đầu tư dự án nhà ở xã hội cho phù hợp với thực tế; Xem xét điều chỉnh lãi suất cho vay để đầu tư xây dựng cũng như để mua, thuê nhà ở xã hội. Trên cơ sở ngân sách thực hiện, xem xét hoặc cấp bù chênh lệch lãi suất nếu chủ đầu tư thấy khách hàng vay vốn từ các ngân hàng thương mại để đầu tư xây dựng và thuê, mua nhà ở xã hội.

Cũng tại Hội nghị, ông Nguyễn Văn Thanh Huy, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Becamex cho biết:  Đến thời điểm này, Tổng công ty thực hiện được trên 45.000 căn hộ vừa nhà ở công nhân, vừa nhà ở xã hội và cũng xác định rõ trong thời gian đầu, tập trung phát triển nhà ở công nhân để ổn định đời sống lao động ở các tỉnh về Bình Dương làm việc. Đến thời điểm này, Becamex sẽ tập trung mạnh phát triển nhà ở xã hội song song với nhà ở công nhân.

Với Bình Dương, nhà ở công nhân thì chủ yếu cho thuê nhưng nhà ở xã hội thì Bình Dương hướng tới là ổn định an sinh xã hội chung, tức là người lao động sở hữu. Trong năm 2024 này, Tỉnh Bình Dương ưu tiên sẽ tiếp tục khởi công thực hiện là 10.000 căn nhà ở xã hội.

Cụ thể trong Quý I này, Becamex sẽ khởi công ngay 2000 căn hộ. Về nguồn vốn, Tỉnh ưu tiên cân đối các nguồn lực, kêu gọi sự đồng hành của các ngân hàng thương mại để triển khai, thực hiện các dự án này.

Trong quá trình thực hiện này, Becamex thấy có một số vấn đề, thứ nhất, lãi vay cho người lao động vẫn còn cao và thứ hai là thời gian vay cho người lao động còn ngắn. Qua theo dõi, tìm hiểu, nếu chúng ta kéo dài thời gian vay cho người lao động thì sẽ tạo điều kiện lớn cho người lao động được sở hữu nhà ở xã hội.

Trong khi đó, đại diện Tập đoàn Phú Cường - một trong những doanh nghiệp tiên phong, đi đầu trong xây dựng nhà ở xã hội cũng đưa ra ý kiến. Ông Nguyễn Việt Cường - Chủ tịch Tập đoàn Phú Cường cho rằng, mặc dù lợi nhuận  xây dựng nhà ở xã hội không cao, nhưng là một việc làm hết sức ý nghĩa đối với doanh nghiệp.

Vừa qua, Tập đoàn Phú Cường cũng đã xây dựng hơn 1.000 căn nhà xã hội tại thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang và đồng thời cũng đang triển khai hơn 1.000 căn nữa trong dự án tiếp theo. Giai đoạn tới, Tập đoàn Phú Cường cũng đang hoàn thiện các thủ tục với Bộ Công an để tiếp tục xây dựng dự án nhà ở xã hội mới.

"Về việc ban hành đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội, tôi cho rằng, doanh nghiệp không nên quá lo lắng, bởi doanh nghiệp đã có phần đất sạch, được hỗ trợ tài chính. Các chính sách được ban hành đều tạo điều kiện thuận lợi cho cả người dân và doanh nghiệp.

Riêng về chính sách tài chính, Chính phủ đã đưa ra nhiều gói ưu đãi, nhiều gói hỗ trợ lãi suất và đồng thời ngân hàng cũng đã có nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ cho doanh nghiệp.

Có điểm đáng mừng là nhiều doanh nghiệp mong muốn đóng góp vào việc xây dựng nhà ở xã hội", ông Cường chia sẻ.

Đưa ra kiến nghị, ông Nguyễn Việt Cường cho biết, nhiều thủ tục pháp lý mà xây dựng trong 2-3 không hoàn thiện thì nên giao cho một lãnh đạo có đủ chức năng, quyền hạn họp tập trung chỉ 2-3 tiếng đồng hồ là giải quyết các vấn đề. Có tình trạng công văn ở dưới chuyển lên, ở trên chuyển xuống, chỉ nói chung chung, cuối cùng không thực hiện được một dự án nào.

Bên cạnh đó cũng không nên mở cuộc họp riêng cho doanh nghiệp. Khi báo cáo thì tổng hợp nhiều doanh nghiệp, không có sự ưu tiên giữa dự án này, dự án khác.

Mong được tham gia làm nhiều hơn nữa nhà ở xã hội

Cũng là một trong những doanh nghiệp tham gia làm nhà ở xã hội, ông Trần Ngọc Anh, Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Viglacera: Hưởng ứng chương trình nhà ở xã hội, Viglacera đã triển khai ngay việc đầu tư và đưa vào bàn giao khoảng 5.000 căn hộ nhà ở xã hội, chủ yếu ở TP. Hà Nội.

Trong chương trình 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, hiện Tổng công ty đang triển khai ở 4 địa phương: Bắc Ninh, Quảng Ninh, Hà Nam và Phú Thọ với quy mô hơn 10.000 căn nhà ở xã hội, cho tới hiện nay đã có sẵn khoảng 3.000 căn có thể đưa vào sử dụng với giá bán từ 8-10 triệu đồng/m2 và giá căn hộ từ 250 triệu đồng đến khoảng 600 triệu đồng.

Kết hợp tối ưu hóa các giải pháp thiết kế cộng với vật liệu xây dựng tự sản xuất được, doanh nghiệp cố gắng đưa ra giá nhà ở tốt nhất cho người dân.

Trên thực tế triển khai đến nay, doanh nghiệp đang gặp một số khó khăn trong việc kinh doanh những căn hộ này do các quy định còn hạn chế về đối tượng cũng như điều kiện thuê mua. Vì vậy, xin được kiến nghị với Thủ tướng là sớm cho áp dụng Luật Nhà ở sửa đổi và ban hành Nghị định về nhà ở xã hội theo hướng tháo gỡ, mở rộng đối tượng được mua, được thuê với điều kiện đơn giản, dễ thực hiện để người nghèo sớm tiếp cận được với các sản phẩm nhà ở xã hội này.

Viglacera cam kết tiếp tục thực hiện tích cực trong chương trình 1 triệu căn nhà ở xã hội và mong muốn được tham gia làm nhiều hơn nữa nhà ở xã hội tại Hà Nội trong thời gian tới mà đây là nhu cầu và mong chờ rất lớn từ người dân.

Cũng tại Hội nghị, đại diện  Công ty cổ phần Tư vấn - Thương mại - Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân - được mệnh danh là "Vua nhà ở xã hội" đưa ra ý kiến. Ông Trương Anh Tuấn – Chủ tịch HĐQT Địa ốc Hoàng Quân cho biết: Tập đoàn Hoàng Quân đã tham gia vào chương trình nhà ở xã hội, nhà ở công nhân hơn 10 năm nay và kết quả đến nay đã hoàn thành 10 dự án với số lượng là 10.000 căn hộ, trong đó, tại Thành phố Hồ Chí Minh, đã hoàn thành 4 dự án và 4000 căn. Tập đoàn Hoàng Quân cũng đã đăng ký trong chương trình 1 triệu căn nhà ở xã hội là 50 ngàn căn. Hiện nay đang triển khai 12 dự án, trong năm 2024 này sẽ hoàn thành 3000 căn tại Tây Ninh, Bình Thuận và Trà Vinh.

Lãnh đạo Địa ốc Hoàng Quân cũng đưa ra một số kiến nghị như: "Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật đất đai đã tháo gỡ rất nhiều vướng mắc, nhưng nếu được, chúng tôi kiến nghị Chính phủ trình Quốc hội, riêng chương về nhà ở xã hội trong Luật Nhà ở thì nên áp dụng từ 1/7/2024, như vậy sẽ tháo gỡ được rất nhiều vướng mắc và thúc đẩy mạnh hơn cho chương trình 1.000.000 căn nhà ở xã hội này;

Về gói 120 ngàn tỷ đồng, đây là một chương trình rất tốt, rất nhân văn nhưng chúng tôi băn khoăn là tại sao gói 120 ngàn tỷ không áp dụng cho những khách hàng đã mua nhà tại dự án đã hoàn thành. Trước đây, chúng ta có gói 30 ngàn tỷ đồng nhưng sau đó đã dừng, nên nhiều khách hàng là người dân, công nhân, lực lượng vũ trang khi mua nhà không được hưởng ưu đãi từ gói 30 ngàn tỷ đồng. Chúng tôi kiến nghị gói 120 ngàn tỷ đồng này dành cho cả khách hàng đã mua những dự án đã hoàn thành nhưng chưa được tiếp cận gói tín dụng ưu đãi;

Với chương trình 120.000 tỷ đồng, chưa có sự đồng bộ thời gian vay giữa chủ đầu tư và khách hàng. Khách hàng thì được vay 5 năm nhưng chủ đầu tư chỉ có vay 3 năm và nhiều ngân hàng đề nghị chủ đầu tư phải bảo lãnh cho khách hàng khi vay vốn mua nhà ở xã hội. Như vậy, nếu khách hàng là 5 năm thì chủ đầu tư phải được vay 5 năm, rất mong NHNN nghiên cứu thêm vấn đề này;

Chúng tôi kiến nghị Chính phủ có thể nghiên cứu dành ra một khoản từ 1 – 2% bù lãi suất cho các ngân hàng thương mại. Như vậy nếu 1% thì mỗi năm là 1.200 tỉ đồng, nếu bù 2% là mỗi năm 2400 tỉ đồng. Như vậy khi có việc bù lãi suất 1-2% của Chính phủ, chương trình này chắc chắn sẽ thành công và nó mạnh hơn gói 120 ngàn tỷ đồng như hiện nay.

Chúng tôi thấy rõ ràng tất cả các địa phương, bộ, ngành đều ủng hộ chương trình 1 triệu nhà ở xã hội và việc phát triển nhà ở xã hội đã có kết quả rõ rệt hơn so với trước khi có chương trình này".