Phân khúc trung tâm thương mại loay hoay tìm cách phục hồi sau ảnh hưởng của dịch COVID-19
Tình trạng đáng lo ngại của các trung tâm thương mại trước các kì lễ lớn như Halloween, lễ Tạ ơn,... hậu đại dịch COVID-19 đang khiến nhiều nhà đầu tư, chủ sở hữu lao đao.
Hằng năm, ngày lễ Halloween tại các trung tâm thương mại lớn trên Vương quốc Anh thường là một trong những ngày lễ lớn giúp phân khúc bất động sản này "cá kiếm" tiền tỷ. Tuy nhiên, trước tình trạng ế ấm vì đại dịch COVID-19 đã khiến không ít "ông lớn" trung tâm mua sắm phải e ngại thua lỗ.
Theo các chuyên gia, lệnh phong tỏa và yêu cầu giãn cách xã hội đã làm thay đổi không nhỏ thói quen của người dân, ảnh hưởng tớ xu hướng mua sắm tại nhiều nước trên thế giới, trong đó Mỹ và Anh đang là các nước dẫn đầu. Người dân chuyển sang mua sắm trực tuyến để đảm bảo an toàn trước nguy cơ lây lan virus đã khiến các trung tâm mua sắm rơi vào cảnh "vườn không nhà trống" trong khi giá thuê mặt bằng vẫn tăng và mức nợ vẫn cao ngất ngưởng.
Intu, chuỗi sở hữu trung tâm mua sắm lớn nhất tại Anh thừa nhận họ đã mất khả năng thanh toán, ảnh hưởng tới số phận của không ít trung tâm thương mại trực thuộc chuỗi này. Ngay cả Hammerson cũng đang chật vật xoay chuyển tình trạng ế ấm bằng cách huy động tiền mặt thông qua việc bán bớt các tài sản khác và phát hành cổ phiếu.
Không dễ dàng chuyển đổi
Trước tình hình này, ý tưởng chuyển đổi trung tâm thương mại trở thành một khu phức hợp đã được nhiều nơi đề cập đến, dựa trên các mô hình như schoolcations hoặc gói hội viên của phân khúc bất động sản khách sạn, du lịch. Khu phức hợp trung tâm thương mại sẽ bao gồm không gian bán lẻ kết hợp với căn hộ, văn phòng và cả những không gian trải nghiệm thông thường như nhà hàng, phòng gym,...
Tuy nhiên, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu bán lẻ tại cơ quan bất động sản Knight Frank Stephen Springham nhận định, đây không phải là phương án khả thi. Ông cho hay: "Bạn sẽ phải trả tiền để yêu cầu các nhà bán lẻ rời đi, và sau đó phải trả chi phí phá dỡ và chi phí xây dựng cho việc chuyển đổi này". Theo Springham, đây không hẳn là việc bất khả thi, nhưng sẽ cần nhiều thời gian bởi có một sự khác biệt lớn giữa thị trường bán lẻ và thị trường nhà ở, nghỉ dưỡng.
Giới chuyên gia phân tích, cách chuyển đổi như vậy có thể có lợi tại các thành phố lớn như London khi họ có thể dễ dàng gắn kết kinh doanh bán lẻ và khu dân cư. Tuy nhiên, việc chuyển đổi trung tâm thương mại thành nhà ở tại các địa phương sẽ gây ra nhiều tổn thất về tài chính hơn.
Do đó, các chủ sở hữu trung tâm thương mại đang tìm kiếm những phương thức mới, như việc bán diện tích cho hiệp hội hoặc hội đồng địa phương để tận dụng làm việc khác. Giám đốc điều hành Hammerson tại Anh và Ireland, ông Mark Bourgeois cho hay, công ty đang xem xét việc biến các bãi đậu xe và tầng hầm thành nhà kho phân phối, hỗ trợ hoạt động giao hàng của các nhà bán lẻ trực tuyến. Hiệp hội Nhà ở có chủ quyền tại Anh cũng đã quyết định mua lại một trung tâm mua sắm cùng bãi đỗ xe tại Bristol với hi vọng biến thành khu vực bán lẻ kết hơn khu dân cư với giá cả phải chăng cho những người có thu nhập thấp.
Tuy nhiên, một số chuyên gia bất động sản cho rằng đây chỉ là một phương án tạm thời, không thể giải quyết các vấn đề tài chính lâu dài khi việc tái tạo trung tâm mua sắm tốn cả thời gian lẫn tiền bạc. Trưởng bộ phận bán lẻ và quản lý tài sản của APAM, Tony Christie cho hay: "Giá trị của trung tâm mua sắm vẫn cao hơn so với việc biến chúng thành nhà kho phục vụ logistics, tính theo số tiền trên/m2. Ngoài ra, khi chuyển đổi thành nhà kho có nghĩa là bạn sẽ có rất nhiều xe tải lớn chạy vào trung tâm thị trấn, liệu việc này đã được quy hoạch và cấp phép chưa? Bên cạnh đó, việc các phương tiện lớn bị tắc đường sẽ gây thiệt hại cho các nhà bán lẻ, vì vậy có các kho hàng ở ngoại ô sẽ tốt hơn".
Làm mới thị trường cho thuê
Giám đốc nghiên cứu bất động sản Aviva Investors Chris Urwin cho hay, thay vì các mô hình cho thuê truyền thống, chủ mặt bằng và khách thuê bán lẻ có thể chuyển sang mối quan hệ mang tính hợp tác hơn để đáp ứng nhu cầu mua sắm "trải nghiệm" nhằm cạnh tranh với thương mại điện tử giữa mùa dịch COVID-19.
Hiện tại, không ít các chủ sở hữu đã bán dữ liệu về hoạt động của người dân tại trung tâm mua sắm cho nhà quảng cáo hoặc quy hoạch đô thị để nghiên cứu hành vi mua sắm. Thực tế, dữ liệu này có thể được bán lại cho các công ty đầu tư vào hàng tiêu dùng hoặc đưa lại cho các nhà bán lẻ. Khi trí tuệ nhân tạo và kỹ thuật số ngày được tận dụng với tiềm năng mới, chủ sở hữu trung tâm thương mại có thể tận dụng dữ liệu này để cung cấp các dịch vụ cho khách thuê để có mức giá cho thuê cao hơn.
Ông Urwin nhận định: "Chủ sở hữu cần hợp tác với các nhà bán lẻ nhiều hơn để họ có thể cung cấp các dịch vụ nhằm cải thiện mua sắm, đặc biệt là khi khi hoạt động bán lẻ trở nên chuyên sâu hơn, nó đòi hỏi chuyên môn vận hành cao hơn. Ví dụ việc chia sẻ dữ liệu về khách truy cập có thể giúp các nhà bán lẻ bán được nhiều hàng hơn, giúp họ tránh khỏi việc phá sản và tăng lợi nhuận cho chủ mặt bằng."
Các hợp đồng thuê sẽ cần thay đổi để linh hoạt hơn, chẳng hạn như việc liên kết các khoản thanh toán tiền thuê mặt bằng với doanh thu cửa hàng. Điều này sẽ tạo động lực mới cho các chủ mặt bằng lẫn nhà bán lẻ thúc đẩy gia tăng lượng khách mua sắm tại các cửa hàng.