Nguồn cung urê toàn cầu có thể sụt giảm

Từ đầu tháng 9, theo nguồn tin của Bloomberg, một số nhà sản xuất  phân bón lớn của Trung Quốc đã ngừng ký các hợp đồng xuất khẩu mới từ đầu tháng này theo yêu cầu của Chính phủ và hạn chế này chỉ áp dụng đối với phân ure. Điều này đã tác động không nhỏ tới thị trường phân bón toàn cầu, bởi Trung Quốc là nước sản xuất và tiêu thụ urê hàng đầu thế giới, nên việc đưa ra lệnh hạn chế xuất khẩu phân urê có thể tạo ra nguy cơ thắt chặt nguồn cung và đẩy giá phân bón tăng cao. Các thị trường xuất khẩu phân bón lớn nhất của Trung Quốc là Ấn Độ, Hàn Quốc, Myanmar, Australia.

Ngoài Trung Quốc, một quốc gia khác nằm trong top đầu về xuất khẩu phân bón là Morocco xảy ra trận động đất mạnh nhất thế kỷ vào ngày 8/9 sẽ tác động đến nguồn cung phân bón thế giới trong ngắn hạn. Morocco sở hữu 70% sản lượng đá phốt pho của thế giới, có lợi thế về sản xuất phân bón, phân lân.

Các sự kiện trên đã thúc đẩy giá urê trên thị trường phân bón thế giới tiếp tục tăng, sau khi có mức tăng mạnh do các yếu tố như căng thẳng leo thang ở Biển Đen, nhu cầu urê từ Ấn Độ tăng đột biến (do sản lượng trong nước giảm và diện tích trồng lúa tăng), Ai Cập cắt giảm 30% lượng khí cho sản xuất phân bón (năm ngoái, Ai Cập chiếm 4% sản lượng sản xuất và 8% sản lượng xuất khẩu urê toàn cầu).

Theo thông tin từ Investing, tính riêng phiên giao dịch ngày 8/9, giá urê thế giới đạt 452 USD/tấn, tăng 50% so với cuối tháng 6, tương đương mức giá đầu năm 2023 (nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với cùng kỳ cũng như mức bình quân năm 2022).

Theo đánh giá của Công ty Chứng khoán BSC, phân bón trong nước sẽ duy trì xu hướng tăng trong nửa cuối năm 2023 để bắt kịp đà tăng của giá ure thế giới (ước tính trong 2 quý cuối năm có thể tăng lên mức 11.500 – 11.800 đồng/kg, tương ứng 25 – 30% so với mức đáy hồi đầu tháng 6). Theo đó, những doanh nghiệp đã có chỗ đứng trên thị trường như: DPM, DCM, BFC, DDV dự báo sẽ khởi sắc hơn trong kết quả kinh doanh những tháng cuối năm. 

Triển vọng cải thiện tình hình nửa đầu năm

So với mức giá cao lịch sử của cùng kỳ năm ngoái, nửa đầu năm nay, hầu hết doanh nghiệp phân bón đều giảm mạnh lợi nhuận. Tại CTCP DAP - Vinachem (mã: DDV), doanh thu nửa đầu năm 2023 đạt 1.551 tỷ đồng, giảm 9,4%, nhưng lợi nhuận sau thuế vỏn vẹn 997 triệu đồng, giảm 99,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguyên nhân chính là do giá phân bón bình quân chỉ đạt 13,12 triệu đồng/tấn, giảm 31,6% so với cùng kỳ. Kết quả kinh doanh nửa cuối năm 2023 của doanh nghiệp được kỳ vọng sẽ khởi sắc nhờ giá phân bón đang trên đà hồi phục.

Tại Đạm Cà Mau  (mã: DCM), lãi sau thuế nửa đầu năm cũng giảm mạnh 80%, xuống 520 tỷ đồng. Trong bối cảnh giá urê phục hồi, DCM sẽ có triển vọng cải thiện doanh thu và lợi nhuận rõ nét khi nhờ nhu cầu chăm bón lúa vụ Hè Thu tại khu vực miền Trung và vụ Đông Xuân tại khu vực phía Bắc gia tăng, trong khi giá lúa gạo neo ở mức cao cải thiện khả năng chi trả của người dân.

Cùng với triển vọng phục hồi, Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (Đạm Phú Mỹ, mã: DPM) cho biết đã đẩy công suất lên tối đa nhằm đáp ứng nhu cầu đang tăng cao của bà con nông dân. Từ đầu năm 2023 đến nay, DPM đã đưa ra thị trường 640.000 tấn Đạm Phú Mỹ và 90.000 tấn NPK Phú Mỹ. Dự kiến, trong 4 tháng cuối năm, doanh nghiệp sẽ đưa ra thị trường thêm 500.000 tấn phân bón Phú Mỹ các loại, kỳ vọng kết quả kinh doanh nửa cuối năm sẽ được cải thiện.

Trước đó, trong 6 tháng đầu năm 2023, DPM ghi nhận lợi nhuận sau thuế hợp nhất 368 tỷ đồng, giảm sâu so với cùng kỳ năm ngoái (3.464 tỷ đồng), do giá khí thiên nhiên là nguyên nhiên liệu đầu vào chính của sản phẩm phân bón, hóa chất tăng cao, nhưng giá bán sản phẩm lại giảm.

Trong báo cáo ngắn, Phân bón Bình Điền (mã: BFC) đặt kế hoạch kinh doanh quý III với doanh thu 1.868 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế 66 tỷ đồng (gấp 10 lần cùng kỳ năm ngoái). Đây là doanh nghiệp chiếm thị phần số 1 về phân NPK (được dùng nhiều cho các loại cây như lúa, cà phê và một số loại cây công nghiệp khác) tại Việt Nam, đặc biệt ở khu vực miền Nam, vựa lương thực chính của cả nước.

Bên cạnh nhu cầu tăng cho cây trồng, từ ngày 15/7, thuế suất thuế xuất khẩu phân bón NPK giảm về 0% cũng được coi là động lực tăng trưởng cho BFC khi bên cạnh việc chú trọng giữ vững thị trường trong nước, doanh nghiệp còn đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường Campuchia, mở rộng thị trường Lào và một số thị trường khác.