Sáng ngày 8/2, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức Hội nghị về công tác tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản. Hội nghị có sự tham gia của đại diện Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA), Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) và đại diện 20 doanh nghiệp trong ngành.

Cuộc họp với sự tham gia của Bộ Xây dựng, các bộ ngành liên quan, các hiệp hội, cùng đại diện của 20 nhà phát triển bất động sản lớn nhất thị trường hiện nay.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Thống đốc thường trực Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết, chưa có văn bản hay phát ngôn nào từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) khẳng định NHNN siết chặt tín dụng BĐS. Có chăng chỉ là kiểm soát đối với đầu cơ BĐS và bong bóng BĐS.

“Đến nay chúng tôi vẫn nhất quán quan điểm chỉ đạo như vậy. NHNN coi bất động sản (BĐS) cũng là một ngành nghề cần bình đẳng như những lĩnh vực khác trong nền kinh tế”, Phó Thống đốc Đào Minh Tú nói.

Thị trường BĐS có quan hệ liên thông trực tiếp với thị trường tín dụng và một số thị trường khác. Thời gian qua, tình trạng sốt đất cục bộ diễn ra từ năm 2021 sau đó rơi vào nguội lạnh, kèm theo đó là hiện tượng các DN BĐS huy động trái phiếu.

Dư nợ tín dụng BĐS đến cuối năm 2022 đạt khoảng 2,58 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 24,27% so với cuối năm 2021 là một trong những lĩnh vực tăng trưởng cao nhất và chiếm tỷ trọng lớn 21,2% tổng dư nợ đối với nền kinh tế, cao nhất trong 05 năm qua.

Như vậy, có thể thấy hiện nay các TCTD vẫn cấp tín dụng cho lĩnh vực BĐS với mức tăng trưởng cao và đang có dư nợ lớn.

Đối với các dự án, phương án vay vốn khả thi thì được TCTD cho vay theo đúng quy định.

Phó Thống đốc cho biết, những diễn biến trên thị trường BĐS sẽ ảnh hưởng tới chất lượng tín dụng và an toàn của hệ thống tín dụng.

“Các ngân hàng thương mại và DN BĐS đều là quan hệ cộng sinh, cùng chia sẻ và cùng có những khó khăn cần tháo gỡ. Cả hai cùng chung một chiếc thuyền. Tốc độ tăng tín dụng cho BĐS cao nhất trong nhất các lĩnh vực, tỷ trọng cho vay BĐS cũng cao nhất trong các lĩnh vực. Thế nhưng nhiều ý kiến vẫn cho rằng tiếp cận tín dụng khó khăn, hội nghị hôm nay sẽ làm rõ lý do vì sao, để cùng nhau tháo gỡ.” ông Tú nói.

Doanh nghiệp kiến nghị

Ông Phạm Thiếu Hoa, Tổng Giám đốc CTCP Vinhomes (Mã: VHM) chia sẻ, trong đầu tư bất động sản có nhiều chi phí phát sinh nhưng không phải chi phí nào cũng được ngân hàng giải ngân như chi phí giải phóng mặt bằng. Trước đây, khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp còn tốt thì doanh nghiệp có thể huy động vốn để tài trợ cho các chi phí ban đầu này, còn hiện tại thì không. Do vậy, doanh nghiệp đề xuất Ngân hàng Nhà nước (NHNN) xem xét hỗ trợ.

Đại diện Vinhomes cũng đề nghị NHNN và các ngân hàng thương mại làm rõ các quy định, tháo gỡ các vướng mắt về mục đích vay vốn và hình thức giải ngân tại các văn bản hướng dẫn.

“Các ngân hàng cần có biện pháp tháo gỡ về cơ chế liên quan đến việc xếp loại và kiểm soát cho vay trong lĩnh vực bất động sản; cổ sung các cơ chế chính sách đặc thù cho các nhà đầu tư lớn, các dự án có đầy đủ pháp lý mang tính trọng điểm, tránh tình trạng cào bằng. Đồng thời, có biện pháp giảm dần lãi suất để hỗ trợ khả năng tài chính cho người dân và chủ đầu tư”, đại diện Vinhomes nói.

Bà Đỗ Thị Phương Nam, Giám đốc Phụ trách tái cấu trúc cho CTCP Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (Novaland, Mã: NVL), chia sẻ doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong giai đoạn khủng hoảng vừa qua.

Đối với các khoản nợ nước ngoài, Novaland đã thuyết phục đối tác nhìn nhận đây là rủi ro thị trường để tiến hành tái cơ cấu. Còn với các khoản nợ trong nước, doanh nghiệp đang tiếp tục làm việc với các ngân hàng thương mại để tháo gỡ khó khăn. Một trong 4 kiến nghị của Novaland là mong NHNN xem xét cho các tập đoàn bất động sản được tái cấu trúc nợ, giãn nợ trong vòng 24-36 tháng.

Ông Lê Trọng Khương, Phó Chủ tịch Tập đoàn Hưng Thịnh kiêm Tổng giám đốc Hưng Thịnh Land, chia sẻ về câu chuyện trái phiếu: “Ở một số nước trên thế giới, việc huy động vốn từ trái phiếu là một nguồn tiền rất tốt cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay kênh huy động này đang gặp bế tắc do một số vụ việc vừa qua đã khiến niềm tin của các nhà đầu tư bị ảnh hưởng.

Để giải quyết khó khăn này, về góc độ doanh nghiệp, tôi đề nghị NHNN và các bộ ngành xem xét có phương án để hỗ trợ các doanh nghiệp tồn tại và phát triển tốt thì các trái chủ mới cảm thấy yên tâm đầu tư”.

Đại diện Hưng Thịnh Land cũng nói thêm, khi NHNN nới lỏng room cho vay để doanh nghiệp có nguồn vốn đầu tưdoanh nghiệp mới phát triển lành mạnh và nhà đầu tư trái phiếu mới quay trở lại thị trường.

“Trong bối cảnh hiện nay, các trái chủ đang rất lo ngại về việc các doanh nghiệp có tồn tại được hay không, có bán được sản phẩm không,… Do đó, đề xuất NHNN nới lỏng room và cơ cấu lại nhóm nợ”, đại diện Hưng Thịnh Land nói.

Ngoài ra, liên quan đến việc phát triển condotel, đại diện Hưng Thịnh Land cho rằng, chính sách cho người mua sản phẩm này cũng đang gặp khó khăn. Do đó, đề xuất ngành ngân hàng có chính sách hỗ trợ cho vay đối với sản phẩm này.

Đại diện của Sun Group cho biết đầu năm 2022, bất động sản du lịch và du lịch nghỉ dưỡng tăng trưởng tốt. Tuy nhiên, từ quý III trở đi thị trường gặp phải khó khăn chung.

Từ kinh nghiệm thực tế của doanh nghiệp và cũng như những ý kiến của các đơn vị khác, đại diện Sun Group đề xuất nên có cơ chế chính sách riêng cho bất động sản ngành du lịch, coi như ngành sản xuất kinh doanh, tức là nằm trong lĩnh vực ưu tiên chứ không phải lĩnh vực hạn chế, kiểm soát chặt chẽ.

“Hiện nay, bất động sản nghỉ dưỡng cũng coi là ngành không khuyến khích nên rất khó để tiếp cận vốn vay, thậm chí lãi suất lên đến 14-17%, chi phí tài chính cao thì hiệu quả hoạt động không có.

Trong khi đó, bất động sản du lịch không chỉ có xây mỗi nhà, còn có xây dựng cơ sở hạ tầng đi kèm, có các công trình điểm nhấn và nó nằm trong quá trình đầu tư dài hạn”, đại diện Sun Group chia sẻ.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP HCM nêu quan điểm: “Chúng tôi khẳng định NHNN chưa bao giờ có văn bản nào siết tín dụng. Chúng tôi đồng ý và đánh giá rất cao việc NHNN kiểm soát chặt chẽ và hướng tín dụng vào những lĩnh vực ưu tiên. Nhưng đề nghị NHNN tháo gỡ khó khăn về tín dụng, nợ xấu, trái phiếu DN. Tập trung tháo gỡ khó khăn của thị trường BĐS cả phía chủ đầu tư và người mua nhà”.

Theo ông Châu, cái khó nhất của thị trường hiện nay là cơ cấu lại nợ, giữ nguyên nhóm nợ. Doanh nghiệp BĐS “không sợ” lãi suất cho vay của các NHTM.

“Lãi suất hiện nay chúng tôi chịu được. Chúng tôi không đề nghị giảm phí, không đề nghị giảm lãi suất, người mua nhà phải chịu những khoản này, chúng tôi đưa vào giá bán hết mà”, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP HCM nói.

Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP HCM cho rằng việc nhảy nhóm nợ khiến các DN BĐS không thể vay được tín dụng. Do đó, nếu Ngân hàng nới lỏng đối với nợ nhóm 2-3 mà dự án có khả thi thì nên giải ngân cho DN. Nếu muốn các khoản nợ không nhảy nhóm thì chỉ có cách cơ cấu lại nợ và giữ nguyên nhóm nợ.

Năm 2022, phân khúc nhà ở cao cấp tại TP HCM chiếm 80%, còn lại 20% là nhà ở trung cấp. Tuy nhiên, 70% tăng trưởng tín dụng BĐS tại TP HCM là BĐS tiêu dùng. Ông Lê Hoàng Châu đề nghị NHNN xem xét một gói tín dụng tương tự như gói 30.000 tỷ đồng. Gói tín dụng 30.000 tỷ là giải quyết được rất nhiều, hơn 46 nghìn người tiếp cận được nhà ở qua gói này. Cái hay của gói tín dụng này là không phân biệt NOXH hay nhà ở thương mại. “Chúng ta giải quyết được đầu ra cho sản phẩm thì tạo được thanh khoản. Các DN hiện nay không có thanh khoản, có DN giảm 50% lương, sa thải 70-80% nhân viên”.

NHNN ghi nhận ý kiến của các doanh nghiệp và cho biết NHNN luôn theo dõi chặt chẽ diễn biến tín dụng bất động sản và điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng với mục tiêu vừa đảm bảo an toàn của hệ thống ngân hàng vừa góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đảm bảo sự phát triển lành mạnh, bền vững của thị trường.

Trong thời gian tới, NHNN tiếp tục phối hợp với các cơ quan hoàn thiện pháp lý và chỉ đạo các tổ chức tín dụng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp bất động sản, tổ chức, cá nhân khi tiếp cận tín dụng, góp phần phát triển thị trường bất động sản lành mạnh trên cơ sở đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng.