Tại hội nghị trực tuyến về công tác tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức sáng 8/2, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết Thủ tướng cũng giao Bộ Xây dựng chuẩn bị tổ chức hội nghị thúc đẩy thị trường bất động sản ngay trong tháng 2.

Theo Thứ trưởng, trong 3 năm gần đây dư nợ tín dụng bất động sản tăng liên tục. Hơn nữa, các chỉ đạo của Chính phủ và NHNN cũng không yêu cầu siết tín dụng bất động sản mà NHNN chỉ yêu cầu kiểm soát chặt chẽ cho vay đối với lĩnh vực này. Trong bối cảnh thị trường khó khăn những tháng cuối năm 2022, NHNN cũng đã đề xuất nới room tín dụng để hỗ trợ cho vay.

Tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết: Đây là hội nghị rất quan trọng, ý nghĩa. Bộ Xây dựng dự kiến cũng tổ chức một hội nghị trong tháng 2 này để tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS. BĐS là lĩnh vực đặc thù, cần nhiều thời gian để thực hiện đầu tư một dự án. Lĩnh vực BĐS sử dụng nguồn vốn lớn để thực hiện một dự án.

Thời gian qua các DN BĐS sử dụng nhiều nguồn vốn khác nhau, trong đó có vốn tự có, vốn thông qua phát hành trái phiếu doanh nghiệp, vốn qua TTCK,… Các DN BĐS đã chủ động sử dụng khá hiệu quả trong việc huy động vốn. Do đó BĐS có tốc độ tăng trưởng nhanh trong thời gian qua, nhiều dự án hoàn thành tạo ra nhiều chỗ ở cho người dân.

Ông Sinh nêu vấn đề về tín dụng ngân hàng đối với lĩnh vực BĐS, thời gian qua khi Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ làm việc với các DN BĐS, có thể thấy NHNN tích cực hỗ trợ các DN BĐS thời gian qua. Trong 3 năm gần đây tín dụng cho BĐS luôn tăng theo từng năm. Chính phủ và NHNN cũng chưa từng chỉ đạo siết tín dụng BĐS. Chỉ có việc chỉ đạo kiểm soát chặt chẽ tín dụng cho vay BĐS và chúng tôi hoàn toàn đồng tình với chủ trương cho vay đúng đối tượng, tránh tình trạng sử dụng nguồn vốn không đúng mục đích.

Cuối năm 2022 NHNN đã nới room tín dụng và BXD đánh giá rất cao động thái này. Mặc dù vậy, quý 4/2022 các DN BĐS gặp nhiều khó khăn.

Chính phủ, Thủ tướng có chỉ đạo kịp thời, quyết định thành lập Tổ công tác để hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho doanh nghiệp, thị trường bất động sản, qua đó thấy rằng các DN đang gặp nhiều khó khăn trong việc giải ngân, nhiều nhà thầu không thực hiện được dự án. Nhiều DN dừng dự án, cho người lao động nghỉ việc.

Nguồn cung BĐS giảm nhưng tín dụng lại đang tăng là do bên cạnh việc kiểm soát chặt tín dụng thì lâu nay những khó khăn trên thị trường trái phiếu cũng dẫn đến khó khăn cho DN thời gian qua.

Bộ Xây dựng đang chủ trì sửa đổi Luật Kinh doanh BĐS để khắc phục sửa chữa những chính sách, thúc đẩy thị trường BĐS phát triển ổn định, lành mạnh hơn trong thời gian tới. Về giải pháp làm thế nào tiếp cận nguồn vốn tín dụng một cách thuận lợi, hội nghị ngày hôm nay đã nêu rõ nhiều giải pháp.

Bộ Xây dựng đề nghị không chỉ từ phía các Ngân hàng mà các DN cũng cần nghiên cứu các quy định, điều kiện, tiêu chí cho vay để thực hiện cho đúng. Cần có tài sản đảm bảo, dự án có đủ pháp lý, như thế ngân hàng mới yên tâm giải ngân vì họ cũng phải thực hiện đúng pháp luật.

Các DN cũng nên cơ cấu các sản phẩm kinh doanh, rà soát lại các dự án đảm bảo nguồn lực khả năng thực thi của mình. Đề nghị DN tiếp tục rà soát, bám sát các dự án để thực hiện triển khai hiệu quả hơn.

Mong NHNN chỉ đạo các ngân hàng thương mại tạo điều kiện hỗ trợ cho DN BĐS vay vốn, đặc biệt là cố gắng giải ngân tiếp các dự án đang thực hiện dở dang, các dự án có đầy đủ pháp lý.

Thời gian qua các DN đúng là rất khó khăn, đề nghị các ngân hàng làm việc với các DN để cơ cấu lại các khoản nợ xấu, để hỗ trợ các DN vì nếu để nảy sang nợ xấu thì sẽ nảy sinh nhiều vấn đề cho DN, khó khăn sẽ tiếp tục khó khăn cho doanh nghiệp.

Thời gian tới mong ngành ngân hàng ưu tiên tập trung tín dụng phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, cải tạo chung cư cũ, nhà ở giá rẻ, đáp ứng nhu cầu tốt hơn cho người dân.

Tín dụng vẫn đổ nhiều vào bất động sản

Tại hội nghị, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú một lần nữa khẳng định, nhà điều hành không siết chặt tín dụng bất động sản và xem ngành này bình đẳng như các lĩnh vực khác.

Ngân hàng Nhà nước cho biết vẫn cấp tín dụng cho bất động sản với mức tăng trưởng cao và dư nợ lớn năm qua. Với các dự án, phương án vay vốn khả thi, giới ngân hàng cho vay theo đúng quy định. Nhà điều hành chỉ kiểm soát chặt chẽ rủi ro tín dụng với một số phân khúc bất động sản có rủi ro cao như đầu cơ, kinh doanh phân khúc lớn có tính đầu cơ dẫn đến tình trạng bong bóng.

Theo số liệu từ cơ quan này, dư nợ tín dụng bất động sản đến cuối năm 2022 đạt khoảng 2,58 triệu tỷ đồng, tăng hơn 24% so với cuối năm 2021 và là một trong những lĩnh vực được giải ngân với mức tăng cao nhất. Tính đến cuối 2022, bất động sản chiếm tỷ trọng 21,2% tổng dư nợ với nền kinh tế - là mức cao nhất trong 5 năm qua.

Trong đó, nguồn vốn tập trung chủ yếu vào nhu cầu tiêu dùng/tự sử dụng (chiếm gần 69%). Cho vay kinh doanh bất động sản chỉ chiếm hơn 31% (tăng 11,5% so với đầu năm).

Xét về phân khúc bất động sản, dư nợ giải ngân cho nhu cầu nhà ở chiếm hơn 62%, quyền sử dụng đất chiếm gần 21%, khu công nghiệp và khu chế xuất gần 2,7%, khác là 13,8%.

Thực tế, năm 2022, tín dụng tăng trưởng đổ dồn vào hết 6 tháng đầu 2022 với mức tăng trưởng mạnh nhất trong chục năm. Nhiều ngân hàng sử dụng hết hạn mức được cấp trong khi chưa được cấp thêm "room" mới khiến những tháng cuối năm nhiều doanh nghiệp, người dân không thể tiếp cận vốn.

Hiện nay, theo báo cáo của các ngân hàng, Bộ Xây dựng và Hiệp hội Bất động sản TP HCM, khó khăn vướng mắc của thị trường bất động sản tập trung chủ yếu ở các vấn đề về thủ tục pháp lý (chiếm 70% khó khăn, vướng mắc của thị trường), trình tự thủ tục đầu tư, về nguồn vốn trái phiếu. Do đó, để tháo gỡ, theo Ngân hàng Nhà nước, cần sự triển khai đồng bộ các giải pháp từ phía các bộ, ngành liên quan.

Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước vẫn sẽ điều hành chính sách tiền tệ và tín dụng để vừa đảm bảo an toàn hệ thống vừa góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.