Phó Thống đốc NHNN:  Cố gắng đạt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14%

Trả lời câu hỏi về việc điều hành cân bằng giữa việc kiểm soát lạm phát và cung ứng vốn cho nền kinh tế để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế; liệu mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14% có trong tầm tay hay không; Phó Thống đốc NHNN Phạm Thanh Hà cho biết, về điều hành chính sách tiền tệ nói chung, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phải giải bài toán với nhiều yếu tố khác nhau, mục tiêu đặt ra là kiểm soát lạm phát, đồng thời đảm bảo an toàn trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, đảm bảo thanh khoản cho các thị trường tiền tệ, ngoại hối. Các biến số như lãi suất, tỷ giá đều được đưa vào bài toán tổng thể này.

Trong năm 2022, tình hình thế giới rất phức tạp và khó lường, chưa từng có tiền lệ, rủi ro của các nền kinh tế, hệ thống tài chính, ngân hàng là rất lớn, kìm hãm lạm phát là ưu tiên hàng đầu của nhiều nền kinh tế lớn. Nhiều ngân hàng trung ương của nhiều nước trên thế giới đã chần chừ do đánh giá lạm phát là tạm thời do đứt gãy chuỗi cung ứng, tuy nhiện lạm phát kéo dài hơn dự kiến cho thấy vấn đề thực sự phức tạp hơn, các ngân hàng trung ương đã tăng nhanh lãi suất, dẫn đến nguy cơ suy thoái.

Trước bối cảnh đó, Ngân hàng nhà nước đã gặp nhiều khó khăn trong điều hành và đã sử dụng nhiều biện pháp để ổn định thị trường tiền tệ, ổn định lãi suất. Tuy nhiên, áp lực lạm phát còn lớn và kéo dài, còn nhiều áp lực trong việc kìm hãm lạm phát trong năm 2023 sắp tới, nên Ngân hàng Nhà nước cần hết sức chú trọng công tác này.

Về chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng, trong hơn 10 năm qua, biện pháp hành chính đã thể hiện được sự hiệu quả trong ổn định hoạt động của hệ thống các tổ chức tín dụng, góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường tiền tệ, ngoại hối. Trước năm 2011, tăng trưởng tín dụng rất cao, ở mức trên 30%. Trong 10 năm trở lại đây, Ngân hàng Nhà nước đã cố gắng điều hành tăng trưởng tín dụng ở mức 12 – 14%.

"Sau 10 năm, quy mô nền kinh tế tăng 2,7 lần. Quy mô tín dụng tăng 4,4 lần. Năm nay, Ngân hàng nhà nước đã tính toán mức tăng trưởng tín dụng hỗ trợ cho phát triển kinh tế khoảng 14%, là mức cao hơn hai năm trước. Trong bối cảnh nhiều biến động và thách thức, Ngân hàng Nhà nước vẫn cố gắng để đạt được mức cao này", ông Hà nhấn mạnh.

Trong dài hạn, để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, Phó Thống đốc NHNN khẳng định cần nhiều nguồn vốn khác nhau, không chỉ là tín dụng ngân hàng, mà bản thân nền kinh tế cần có vốn, chủ thể đầu tư. Các kênh dẫn vốn khác cho nền kinh tế gồm cổ phiếu, trái phiếu, đầu tư công, nguồn vốn đầu tư nước ngoài. Theo Phó Thống đốc, cần khơi thông đầy đủ các kênh vốn này để chia sẻ cho áp lực tăng trưởng tín dụng luôn ở mức cao trong nhiều năm qua. 

Gói hỗ trợ lãi suất 2% không phụ thuộc vào room tín dụng còn hay không, nhưng triển khai vẫn chậm

Trước đó, tại phiên sáng của Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam 2022  liên quan đến triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội,  ông Phạm Thanh Hà cũng lên tiếng về tiến độ giải ngân gói hỗ trợ lãi suất 2% và việc có hay không tâm lý “e ngại” của cả ngân hàng và doanh nghiệp trong gói này.

Ông Hà cho biết, sau 3 tháng triển khai Nghị định 31 về hỗ trợ 2% lãi suất từ ngân sách nhà nước (với 40.000 tỷ đồng trong năm 2022 và 2023), doanh số cho vay hỗ trợ lãi suất mới đạt gần 4.100 tỷ đồng với gần 550 khách hàng. Số tiền lãi đã hỗ trợ đạt chỉ 1 tỷ đồng, dư nợ được hỗ trợ lãi suất là 3.966 tỷ đồng.

“Số liệu cũng còn khiêm tốn”, Phó thống đốc NHNN xác nhận. Giải thích rõ thêm, ông Hà cho biết dù Nghị định 31 ban hành tháng 5 nhưng dư nợ tính từ tháng 1/2022 nên theo đánh giá nhanh của NHNN, tổng dư nợ của Chương trình có thể đạt 800.000 tỷ đồng.

Cũng theo ông Hà, cho vay theo chương trình này không phụ thuộc vào room tín dụng còn hay không nhưng việc triển khai chưa được như kỳ vọng do 4 nhóm khó khăn.

Về đối tượng hỗ trợ, có trường hợp khách hàng hoạt động đa ngành, đa lĩnh vực; nếu 1 trong số đó thuộc diện được hỗ trợ thì có được hưởng gói này không, đó là vấn đề đặt ra. Hay như trường hợp nhiều hộ gia đình là khách hàng quen thuộc của ngân hàng nhưng lại không đăng ký kinh doanh thì cũng chưa đủ điều kiện hưởng gói hỗ trợ lãi suất này.

Thứ hai là tiêu chí đánh giá khách hàng có khả năng phục hồi. "Chúng tôi thấy có thể có sự khác biệt trong đánh giá, thẩm định giữa ngân hàng cho vay với đánh giá sau này của cơ quan thanh tra kiểm toán và đánh giá tính khả thi của dự án cũng khó khăn vì diễn biến thị trường sẽ tác động vào dự án", ông Hà nói.

Về tâm lý, Phó Thống đốc NHNN xác nhận đúng là có sự e ngại của ngân hàng thương mại do gói hỗ trợ lãi suất trước đây cũng có khó khăn nhất định về giải ngân và kiểm toán. Khách hàng cũng e ngại chuyện thanh tra, kiểm toán sau này. Bên cạnh đó, dư nợ hỗ trợ quy mô 800.000 tỷ đồng nhưng thực tế đã triển khai 4.400 tỷ đồng nên có khoảng cách nhất định giữa khả năng được hỗ trợ  cũng như thực tế vì phụ thuộc vào mong muốn của khách hàng có muốn được hỗ trợ hay không.

“Có khách hàng nói thủ tục rườm rà, điều kiện phức tạp nhưng đây là chính sách, rất mong khách hàng tuân thủ các điều kiện để bảo đảm hồ sơ giải ngân, minh bạch, chặt chẽ”, Phó thống đốc NHNN nhấn mạnh

Về giải pháp tháo gỡ khó khăn, ông Hà cho biết, tới đây, NHNN sẽ triển khai tổ công tác liên ngành khảo sát thực tế địa phương để giải đáp thắc mắc; tiếp tục tổ chức hội nghị kết nối doanh nghiệp - ngân hàng; đồng thời phối hợp với các bộ ngành để chỉnh sửa chính sách, thủ tục cần tháo gỡ khó khăn để khách hàng vay được vốn và gói hỗ trợ này được triển khai nhanh hơn.